آمادگی بازار نفت برای عبور از ۴۰ دلار

با نزدیک‌شدن به سررسید تحویل نفت در ماه ژوئن بار دیگر برخی از تحلیل‌گران هشدارهایی را نسبت به منفی‌شدن قیمت طلای سیاه مطرح می‌کنند. این گروه از کارشناسان اعتقاد دارند سرمایه‌گذارانی که در ماه آوریل هر بشکه نفت را با قیمت منفی 40 دلار خریداری کردند، مجبور می‌شوند در پایان ماه مه برای فروش محموله‌های خود به خریداران پول بپردازند. با این حال بررسی شرایط کنونی بازار با روزهای پرالتهاب نفت نشان از دو وضعیت کاملا متفاوت در مدت دارد. در آن زمان بنا به جنگ نفتی که شکل گرفته بود، روسیه، عربستان و آمریکا تا سر حد توان خود نفت به بازار تزریق می‌کردند و علاوه بر پالایشگاه‌‌ها و مخازن نفتی، نفت‌کش‌ها هم دیگر جایی برای انبارکردن طلای سیاه نداشتند. اما پس از توافق جهانی که بر سر کاهش تولید نفت صورت گرفت، حالا تولیدکنندگان نفت در مسیر کمترکردن عرضه از یکدیگر سبقت می‌گیرند و پرشتاب‌تر از آن چیزی که پیش‌بینی می‌شد حجم تولید خود را کاهش داده‌اند. آن‌طور که اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش‌بینی کرده، تولید نفت خام ایالات متحده از رکورد 2/12 میلیون بشکه در روز در سال 2019 به روزانه 7/11 میلیون بشکه در سال 2020 کاهش پیدا می‌کند. همچنین شرکت خدمات انرژی بیکرهیوز گزارش داده است که شمار دکل‌های حفاری نفت آمریکا که معیاری برای ارزیابی تولید آتی است، برای نهمین هفته متوالی کاهش پیدا کرده و در هفته منتهی به 15 مه، با 34 حلقه کاهش، به 258حلقه رسیده است. علاوه بر این پیش‌بینی‌ها و گزارش‌ها، بورس شیکاگو هم که میزبانی معاملات وست‌تگزاس اینترمدیت را برعهده دارد، کارگزارها و صندوق نفت آمریکا که بزرگ‌ترین صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس متمرکز به نفت در آمریکاست، در آستانه انقضای قراردادهای ژوئن، اقداماتی انجام داده‌اند که شمار معاملات باز را کاهش می‌دهد. همچنین این روزها شاهد بازگشت تدریجی تقاضای نفت از سوی چین هستیم، عاملی که بخشی از عرضه را پوشش می‌دهد و می‌تواند شتاب‌دهنده‌ای برای قیمت‌‌ها باشد. کشورها عضو اوپک نیز خود را پایبند فریز نفتی نشان داده‌اند و حتی احتمال می‌رود بیش از توافق صورت‌گرفته از حجم تولید خود بکاهند. وساطت آمریکا بین روسیه و عربستان نیز بر جنگ نفتی شکل‌گرفته پایان دارد تا روس‌ها و سعودی‌ها هم پا به پای دیگر کشورهای تولیدکننده نفت بر تعدیل قیمت‌ها بکوشند. همه این عوامل دست به دست هم داده‌اند تا منفی‌شدن دوباره قیمت طلای سیاه از حالا منتفی شود. حتی بر اساس خوش‌بینی‌هایی که بر بازار نفت حاکم است، گروهی از تحلیلگران و فعالان بازار عبور از مرز 40 دلار را دور از ذهن نمی‌دانند و اعتقاد دارند که احتمالا تا یک ماه آینده قیمت هر بشکه نفت به بیش از 40 دلار برسد.

بازگشت اژدهای زرد به بازار

با اینکه تب جهانی کرونا هنوز فروکش نکرده و هر روز بر آمار مبتلایان و فوتی‌های این بیماری افزوده می‌شود، اما به نظر می‌رسد بازارهای مختلف در حال عبور از بحران کرونا هستند و سعی دارند حداقل فشارهای این بیماری را خنثی سازند. بازار نفت که تحت فشار کووید-19 به بحرانی‌ترین روزهای تاریخ خود رسیده بود، رفته‌رفته به روزهای تعادل نزدیک می‌شود. نفت‌ وست‌تگزاس آمریکا که تا نرخ منفی 40 دلار پس رفته بود، روز گذشته تا 32 دلار و 22 سنت هم بالا رفت. نفت برنت نیز با عبور از مرز 5/34 دلار حرکت خود برای رسیدن به 40 دلار را ادامه داد. نفت اوپک هم که در روزهای اخیر مرز روانی 20 دلار را پشت‌سر گذاشته بود، فعلا حدود 25 دلار معامله می‌شود. علاوه بر نکاتی که از آن یاد شد، تولیدکنندگان اوپک نیز تلاش خود را برای بالابردن قیمت‌ها آغاز کرده‌اند. عربستان سعودی هفته گذشته اعلام کرد که در ژوئن یک میلیون بشکه دیگر از تولید روزانه خود کاهش می‌دهد. بعضی از منابع نیز اطلاع داده‌اند که اوپک‌پلاس تمایل دارد محدودیت عرضه را به میزان فعلی 7/9 میلیون بشکه در روز پس از ژوئن ادامه دهد. روزنامه کویتی الرای نیز گزارش داده است که کویت و عربستان سعودی توافق کرده‌اند تولید میدان نفتی مشترک الخفیج را به مدت یک ماه از اول ژوئن متوقف کنند. بیژن نامدارزنگنه، وزیر نفت ایران، نیز بارهای اعلام کرده که کشور ما از هر گونه اقدامی که منجر به بالارفتن قیمت‌ها شود حمایت می‌کند. البته تحریم‌ها باعث شده تا به‌خودی خود تولید و صادرات نفت ایران به حداقل خود طی دهه‌های گذشته برسد. حمایت از طرح‌های فریز نفتی و کاهش تولید و صادرات طلای سیاه مشروط بر آن است که ایران از این تعهدات معاف باشد. چنان‌که در جلسات اخیر اوپک یا اوپک‌پلاس هم کشورمان مشمول طرح کاهش تولید نشد. با این حال در هفته‌های اخیر اخبار خوبی از چین به گوش می‌رسد. با سردشدن تب کرونا در این کشور، دولت چین در نظر دارد اقتصاد خود را به روزهای عادی بازگرداند و حتی عقب‌ماندگی خود را جبران کند. با ورود چین به بازار نفت بار دیگر تقاضا افزایش می‌یابد و با فزونی تقاضا بر عرضه قیمت نفت هم روند رو به صعودی را در پیش می‌گیرد، البته بعید به نظر می‌رسد که در سال 2020 نرخ طلای سیاه حداکثر از 50 دلار فراتر رود، اما همین روند را هم می‌توان نسبت به روزهایی که قیمت نفت منفی شده بود مثبت تلقی کرد و آن را به فال نیک گرفت. چنان‌که بیشتر کارشناسان پیش از این دورنمای بلندمدت‌تری را برای جهش نرخ نفت به بالای 40 دلار در نظر می‌گرفتند، اما با شتاب‌گرفتن کاهش تولید بین کشورهای دارنده نفت، حالا خوش‌بینی‌ها هم افزایش یافته و به نظر می‌رسد که نرخ طلای سیاه در آینده‌ای نه‌چندان دور به نرخ‌های بالای 40 دلار دست‌درازی کند.