در این نوشته با برخی نسخههای فردی برای پیشگیری از اهمالکاری و همچنین با برخی شیوههای علمی در جهت درمان این عارضه آشنا میشوید.
اولویتبندی دقیق فعالیتها
امید رستم نژاد/ ۳۷ ساله/ کارمند بخش خصوصی
رفع و رجوع کردن همه کارها و امورات زندگی روزمره در این دوره و زمانه خیلی سخت شده است. با این همه گرفتاری و ترافیک و مشکلات ریز و درشتی که ناخواسته درگیر آن میشویم واقعاً باید مدیریت درستی برای رسیدن به همه کارهای فردی و خانوادگی داشته باشیم وگرنه از خیلی از امورات زندگی عقب میمانیم. به نظر من باید کارها را به ترتیب اهمیت اولویتبندی کرد و سپس با آرامش و بدون استرس نسبت به انجام آنها اقدام نمود. ازطرفی نباید خود را در برابر موانعی که در برابر کارها به وجود میآید باخت. بدون تردید انجام هر کاری راهحلی دارد و در این زمینه بهتر است از کسانی که مسیر انجام کارها را رفتهاند کمک بگیریم تا بتوانیم سادهتر به مقصد برسیم. به عنوان کارمند یک شرکت خصوصی که حجم بالایی از کار را بر دوش دارم به هیچ وجه نمیتوانم با تعلل و امروز و فردا کردن کارم را پیش ببرم، چون مدیران شرکت همه چیز را دقیق و کامل و به موقع میخواهند پس مجبورم مفیدترین زمان و انرژی خود را صرف کار کنم، وگرنه باید قید کار و درآمد را بزنم.
برنامهریزی حتی در دوران بازنشستگی
محمدرضا کمالی/۷۱ ساله/ بازنشسته
اکثریت افراد جامعه تصور میکنند بازنشستگی دوران بیکاری است، در حالی که واقعاً اینطور نیست و بسیاری از ما بازنشستهها حتی فرصت سرخاراندن هم نداریم. اعضای خانه انتظار دارند حالا که بازنشسته شدهایم خیلی از کارهای منزل مثل خرید کردن را انجام بدهیم. حتی انتظار دارند نوهها را سرگرم کنیم و حواسمان به کوچکترهای خانواده باشد. ثانیاً بازنشستگی اصلاً به معنای کارنکردن نیست و در شرایط فعلی اقتصادی ما هم باید برای جبران کم و کسریهای زندگی کار و تلاش کنیم. از همه اینها که بگذریم حتی انجام ورزش و فراغت در دوران بازنشستگی هم زمان، انرژی و برنامهریزی میخواهد. من از وقتی بازنشسته شدهام خودم را از تک و تا نینداخته و خانهنشین نکردهام. برای خود برنامه دارم و نمیخواهم به اسم بازنشستگی خدای نکرده زمینگیر شوم و به تنبلی و سستی عادت کنم. بازنشستهها خیلی باید مراقب باشند تا دچار کاهلی و اهمالکاری نشوند.
رعایت نظم مدرسه حتی در آموزش آنلاین
مهدیه رمضانی/ دانشآموز/ ۱۷ ساله
ایام کرونا باعث شد سیستم درس خواندن دانشآموزان کلاً به هم بریزد. عدم حضور در مدرسه و آموزش آنلاین خیلی از دانشآموزان را تنبل کرد و بار درس خواندن و امتحان دادن را بر دوش والدین و مخصوصاً مادران گذاشت. خیلی از دوستان و همکلاسیهای من دچار افت تحصیلی شدهاند و با اینکه در مدرسه دانشآموزان ممتازی بودند در ایام کرونا به شدت افت کردند و بعید میدانم در کنکور رتبه خوبی بیاورند. من تنها کاری که برای جلوگیری از این وضعیت برای خودم انجام دادم این بود که در تمام مدت شیوع کرونا همان شرایط و نظم و انضباطی را که در دوران مدرسه داشتم حفظ کردم. سر وقت میخوابم، سر وقت بیدار میشوم و همه کارهایم را با همان دقت و نظم قبل از کرونا انجام میدهم. بدون شک اگر من هم در این زمینه اهمالکاری میکردم دچار تنبلی و افت تحصیلی میشدم.
برنامهنویسی برای انجام به موقع کارها
نسرین رحمتی/۴۳ ساله/ خانهدار
با وجود سه تا بچه قد و نیم پنج ساله، هشت ساله و ۱۳ ساله اگر برنامهریزی درستی نداشته باشم از همه کارهای زندگی میافتم. تازه کارهای منزل و رسیدگی به همسر و گاهی مهمان داری و سرکشی به والدین هم وقت و انرژی زیادی از آدم میبرد. با این اوصاف تنها کاری که میتوانم برای انجام به موقع کارهای زندگی انجام بدهم یک برنامهریزی دقیق است. برای این موضوع یک سررسید دارم که متناسب با روزهای هفته، کارهای انجام شده و همچنین باقیمانده را در آن مینویسم و این کار باعث شده دچار فراموشی و اهمالکاری نشوم. در آن سررسید اولویتهای انجام کارها را مینویسم و برای انجامشان برنامهریزی زمانی میکنم.
روشهای علمی برای درمان اهمالکاری
دیدگاههای علم روانشناسی اهمالکاری را رفتاری با هدف خوشایند کردن زندگی میداند، ولی در موارد حاد، جز استرس، بههمریختگی و شکستهای پیاپی، پیامد دیگری ندارد و میتواند با جلوگیری از پیشرفت و دسترسی به اهداف، پیامدهای نامطلوب و جبرانناپذیری به همراه آورد.
به نقل از وبسایت «ایران مدیر» (مرجع: Psychological science) در ابتدا باید اختلالات روانپزشکی و پزشکی همراه اهمالکاری را درمان کنید. اگر به بیشفعالی، افسردگی یا اضطراب مبتلا هستید پس عملکرد مغزی متفاوتی دارید و احتمال اهمالکاری در شما بیشتر است. برای مثال اگر به انجام امور در دقیقه ۹۰ اعتیاد پیدا کردهاید، میتوانید برای افزایش آدرنالین به پزشک مراجعه و طبق تشخیص او، دارو دریافت کنید تا توانایی تمرکز شما افزایش یابد. همچنین میتوانید به دنبال کاری با سرعت و شدت بیشتر بروید تا ذهن شما بهطور کامل درگیر آن شده و وقتی برای به تعویق انداختن امور پیدا نکنید. یکی از جدیدترین تبیینهای نظری در زمینه اهمالکاری، تبیین رویکرد پذیرش و تعهد است. از دیدگاه این نوع درمان، اهمالکاری نوعی رفتار ناسازگار است که انعطافناپذیری روانشناختی را منعکس میکند. مدل انعطافپذیری روانشناختی، فرآیندهای هدفمند و گسترده درباره رفتار انسان و تغییرات رفتاری را با هم یکپارچه میکند تا فهم ما را از اهمالکاری و مداخلات ویژه آن بیشتر کند. تبیین احتمالی این رویکرد بدینصورت است که بعضی افراد در تلاش برای اجتناب از انواع تجارب منفی مثل اضطراب، اهمالکاری میکنند و این تبیین حاصل مجموعه مطالعاتی است که اهمالکاری را در خدمت کارکرد تنظیم هیجان میدانند، بنابراین مداخلات درمانی که آگاهی فرد از ارزشها را افزایش میدهد، میتواند عمل به تعهدات را نیز افزایش دهد. همچنین شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی روی یادگیری از طریق تجربه تأکید دارد. این نوع شناخت درمانی مستلزم راهبردهای رفتاری، شناختی و فراشناختی ویژهای برای متمرکز کردن فرآیند توجه است. علاوه بر این از عوامل ایجادکننده خلق منفی، فکر منفی، گرایش به پاسخهای نگرانکننده جلوگیری کرده و رشد دیدگاه جدید و شکلگیری افکار و هیجانهای خوشایند را میسر میکند.
این روش آموزشی به دنبال تحقق سه هدف اساسی تنظیم توجه، ایجاد آگاهی فراشناختی و تمرکززدایی و ایجاد پذیرش نسبت به حالتها و محتویات ذهنی است. شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی به افراد آموزش میدهد تا آگاهتر بوده و با افکار و احساسات خود شایستهتر برخورد نمایند. همچنین این روش به افراد کمک میکند تا به تمام محرکهایی که هرلحظه در حوزه هشیاری قرار میگیرد، بدون قضاوت کردن و درعینحال با بصیرت نگاه کنند.
دیدگاه تان را بنویسید