وزیر مشاور در امور خارجه فرانسه درباره ماجرای موسوم به «سوفاگیت» گفت که رفتار ترکیه در برابر اورزولا فون در لاین، در واقع «عمدی» بوده و ترکیه مقامات اروپایی را در «تله» انداخته است.
بون روز یکشنبه ۱۱ آوریل (۲۲ فروردین) در یک برنامه چندرسانهای، با رد فرضیه خطای پروتکلی نزد طرف اروپایی گفت: «این یک توهین از طرف ترکیه بوده است.»
این مقام فرانسوی اظهار کرد: «تشریفات و رسم و رسوم باید سر جای خودش باشد. مشکل در این ماجرا اروپا نیست، ترکیه است». وی افزود: «ترکیه نوعی حالت تهاجمی کلی نسبت به اروپا دارد و در آن روز نیز رفتار نادرستی داشت.
وی تأکید کرد: «مشکل از طرف ترکیه برای ما درست شد و به نظر من عمدی هم بود. این درست نیست که ما گناهی را که آنها کردهاند به دعوای دو رهبر اروپایی بدل کنیم.»
روز سه شنبه گذشته اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا و شارل میشل، رئیس شورای اروپا در آنکارا به دیدار رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه رفتند، اما بر خلاف پروتکل معمول و بدون توجه به جایگاه خانم فون در لاین، هیچ صندلیای برای او در نظر گرفته نشده بود. اردوغان و میشل روی دو صندلی موجود کنار هم نشستند و فون در لاین پس از لحظهای مکث، مجبور شد کمی دورتر، روی کاناپهای در برابر مولود چاوشآوغلو، وزیر خارجه ترکیه بنشیند.
رسانهها این رویداد را «سوفا گیت» (Sofagate) نامیدهاند، زیرا کاناپه در انگلیسی «سوفا» خوانده میشود، واژهای که از «صفه» عربی به معنی «سکو» یا دیوان گرفته شده است.
سوفاگیت واکنشهای زیادی را به دنبال داشت و به ویژه در بروکسل جنجال زیادی بر پا کرد. ترکیه با مقصر دانستن نهادهای اتحادیه اروپا در بروز این مشکل پروتکلی، در برابر اتهام «رفتار توهینآمیز» از خود دفاع کرد.
مسئولان تشریفات دفتر شارل میشل گفتند که از قبل به سالنی که قرار بود ملاقات در آن صورت بگیرد دسترسی نداشتهاند. اما شورای اروپا همچنین گفته است که در امور پروتکل بینالملل، رئیس این شورا بر کمیسیون اولویت دارد.
کلمان بون درباره رفتار ترکیه در آن ملاقات جنجالی گفت: «نوعی به دام انداختن در کار بود. طبعا بین کسی که دام را پهن میکند و کسی که در دام افتاده است، من ترجیح میدهم گناه را گردن کسی بیندازم که دام را گسترده است.»
وی با تأکید بر این که «مشکل بیاحترامی به دموکراسی و انحراف از جنس خودکامگی به صورت واقعی در ترکیه وجود دارد» خواستار آن شد که اروپاییها با این کشور «قاطعانهتر» رفتار کنند.
این مقام فرانسوی در عین حال پیشنهاد داد که اتحادیه اروپا ریاست واحدی داشته باشد تا از این پس در سطح بین المللی به جای دو نفر، یک نفر مدیریت اجرایی را به دست گیرد. پیش تر هم ماریو دارگی، نخست وزیر ایتالیا در واکنش به این موضوع رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه را «دیکتاتور» خوانده بود.
دیدگاه تان را بنویسید