نتیجه احراز صلاحیت لاهه در پرونده شکایت ایران از آمریکا امروز اعلام می‌شود

ایران در واکنش به اقدام دولت آمریکا در اعمال تحریم های غیر قانونی یک جانبه علیه ایران، شکایتی را در ۲۵ تیر ماه سال ۱۳۹۷ با استناد به نقض مفاد عهدنامه ۱۹۵۵ مودت، روابط اقتصادی و حقوقی کنسولی میان دو کشور نزد دیوان بین المللی دادگستری مطرح و ثبت کرد. 

ایران هم زمان با ثبت این شکایت از دیوان بین‌المللی دادگستری درخواست کرد با توجه به آثار مخرب زیان بار و جبران ناپذیر این تصمیم دولت آمریکا در اعمال و تشدید تحریم‌های یک‌جانبه که نقض صریح مفاد و ترتیبات عهدنامه ۱۹۵۵ به شمار می‌آیند، با صدور قرار موقت خطاب به آمریکا، این دولت را ملزم به توقف اجرای تصمیم غیرقانونی خود تا زمان صدور رای نهایی کند.

در همین راستا با توجه به برگزاری جلسات دادگاه و با صدور حکم علیه تحریم های یکجانبه و قرار موقت، دادگاه لاهه آمریکا را به رعایت حقوق ایران موظف کرد. 

بنابراین دیوان بین المللی دادگستری دستور موقتی را صادر کرد و برای حفظ حقوق کشورمان، ایالات متحده ملزم شد تا نسبت به رفع موانع صادرات آزاد دارو و تجهیزات پزشکی، محصولات کشاورزی و قطعات و تجهیزات یدکی هواپیماهای مسافرتی اقدامات لازم را انجام دهد گرچه تاکنون آمریکا به این دستور عمل نکرده است. 

بنا به اعلامی که سفارت کشورمان در هلند نیز  در همان زمان داشت جلسات استماع مربوط به صلاحیت بین المللی دادگستری (ICJ) در مورد پرونده شکایت حقوقی ایران علیه آمریکا در نقض عهدنامه مودت ۱۹۵۵ در شهریور ماه سال جاری برگزار شد. 

هر چند نماینده آمریکا در دیوان بین‌المللی دادگستری با رد شکایت ایران در خصوص نقض عهدنامه مودت، ایران را تهدیدی برای واشنگتن خواند و ادعا کرد که آمریکا مدت‌هاست که رفتارهای ایران را تا بدین روز تهدیدی بزرگ علیه امنیت ملی آمریکا، امنیت شهروندان و منافع آمریکایی و همچنین امنیت متحدان منطقه‌ای می‌داند.

در حال حاضر با توجه به تغییر دولت در ایالات متحده و سیاست های این کشور در قبال معاهدات بین المللی باید دید آمریکا در اینگونه پرونده ها چه رویه ای را در پیش می گیرد و چگونه برخورد می کند. 

اگر چه مبنای صلاحیت دیوان در پرونده شکایت ایران علیه آمریکا ، انعقاد عهدنامه مودت میان دو کشور در سال ۱۳۳۴ است که در آن شرط رجوع به دیوان بین المللی دادگستری برای رفع اختلالات ناشی از اجرا یا تفسیر عهدنامه پیش بینی شده است. اما ایالات متحده هم اکنون از این عهدنامه خارج شده و این خروج هم تاثیری بر پرونده های مطروحه فعلی ندارد. 

در نتیجه پس از این که صلاحیت دیوان احراز شد، سپس وارد بررسی ماهوی پرونده خواهد شد که چه بسا چندین سال هم طول بکشد. 

در هر حال نتیجه بررسی صلاحیت دادگاه لاهه در پرونده شکایت ایران علیه آمریکا در نقض عهدنامه مودت ۱۹۵۵ بنا به اعلام صفحه رسمی این دادگاه امروز ساعت ۱۵ مشخص می شود.