سبزه میدان رشت، فراتر از یک میدان معمولی، قلب تپنده تاریخ، فرهنگ و هویت این شهر کهن است. این میدان که در دوره قاجار به عنوان محل مشق نظامی احداث شد، در گذر زمان به مرکز تجمعات مردمی، رویدادهای مهم تاریخی (از جنبش مشروطه تا انقلاب اسلامی) و خاطرات جمعی مردم رشت تبدیل شده است. وجود کتابخانه ملی رشت (از قدیمی‌ترین کتابخانه‌های عمومی ایران)، ساختمان استانداری قدیم، ساختمان پست و تلگراف و خانه فرهنگ گیلان در مجاورت آن، بر اهمیت تاریخی و فرهنگی این میدان افزوده و آن را به یکی از نمادهای اصلی و جاذبه‌های گردشگری رشت بدل کرده است.
هشدار: تخریب در حریم سبزه میدان! / نقض ضوابط مصوب
اخیراً تصویری از تخریب بناهایی در مجاورت سبزه میدان، با عنوان “طلوع رشت مال” (توسط گروه ایران پلاس، مجری پروژه) منتشر شده که نگرانی‌های جدی درباره نقض آشکار ضوابط حریم ابنیه ثبت شده در فهرست آثار ملی را برانگیخته است. این در حالی است که ضوابط ارتفاعی حریم بناهای ثبت شده در فهرست آثار ملی در محدوده املاک مجاور عرصه آثار، در سال ۱۳۹۹ ابلاغ شده‌اند.
ضوابط حریم چه می‌گویند؟ (ابلاغیه ۱۳۹۹)
طبق این ضوابط ابلاغی:
محدودیت ارتفاع: ساخت و ساز در املاک مجاور عرصه آثار ملی، حداکثر تا ارتفاع بام اثر ملی مجاز است (ماده ۲ ضابطه ارتفاعی).
ممنوعیت اقدامات آسیب‌رسان: هرگونه اقدامی که به استحکام، بنیان یا نمای اثر ملی آسیب برساند، ممنوع است (ماده ۵-۲).
لزوم استعلام: توسعه، تغییر، تعریض معابر، حفاری، ایجاد زیرساخت و… در محدوده املاک مجاور عرصه، بدون استعلام از وزارت میراث فرهنگی ممنوع است (ماده ۴-۳).
“محدوده املاک مجاور عرصه” کجاست؟
طبق تعریف ضوابط (بند ۱-۵)، این محدوده شامل زمین‌ها، ابنیه، معابر و… در پیرامون عرصه اثر ملی، تا فاصله “دو برابر بالاترین ارتفاع بنای ثبت شده” از حد بیرونی عرصه است.
حریم میراثی سبزه میدان: ثبت ملی به شماره ۳۰۲۶۱
باید تاکید کرد که سبزه میدان رشت در تاریخ ۲۴ خرداد ۱۳۹۱، با شماره ۳۰۲۶۱ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. بنابراین، تخریب‌های اخیر به احتمال بسیار زیاد در “محدوده املاک مجاور عرصه” این اثر ملی قرار می‌گیرند و مشمول ضوابط سختگیرانه حریم (ابلاغیه ۱۳۹۹) می‌شوند.
مطالبات فوری:
توقف تخریب: عملیات ساخت و ساز باید فوراً تا بررسی دقیق و کارشناسی توسط وزارت میراث فرهنگی متوقف شود.
پاسخگویی شفاف: مسئولین (اداره کل میراث فرهنگی گیلان، شهرداری، شورای شهر) باید درباره مجوزها، رعایت ضوابط حریم (به ویژه ضوابط ابلاغی ۱۳۹۹) و هویت ابنیه تخریب شده، به طور شفاف پاسخگو باشند.
اعمال قانون: متخلفان از ضوابط حریم، به ویژه ضوابط مصوب و ابلاغ شده، باید طبق قانون مجازات شوند.
حفظ سبزه میدان، حفظ هویت رشت است.
سبزه میدان نه یک فضای فیزیکی صرف، بلکه فضایی تاریخی، فرهنگی و اجتماعی است که با زندگی مردم رشت عجین شده. حفاظت از آن، به معنای پاسداری از هویت و تاریخ این شهر است. با انتشار این مطلب و طرح مطالبات قانونی، در برابر تخریب هویت تاریخی شهرمان بایستیم.
دیدگاه تان را بنویسید