ارتش چین در گذار از اقتصاد به سیاست: داستان خلع ید اقتصادی
ارتش پرجمعیت‌ترین کشور جهان، چین، زمانی به دستور حزب حاکم، وارد عرصه اقتصاد شد و امپراطوری اقتصادی عظیمی با میلیاردها دلار درآمد ایجاد کرد. اما در سال 1998، با یک فرمان ناگهانی، رهبر وقت چین، جیانگ زمین، ارتش را به کناره‌گیری از فعالیت‌های اقتصادی موظف کرد. این رویداد بی‌سابقه، چه در چین و چه در سایر کشورها، سوالی را در ذهن‌ها ایجاد می‌کند: چه عواملی باعث شد ارتش چین از اقتصاد کنار گذاشته شود؟
دانگمین لی، متخصص علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، در این مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازد. او با تمرکز بر فرایند خلع ید اقتصادی از ارتش، ماهیت روابط پیچیده میان حزب و ارتش چین را آشکار می‌کند. دلایل خلع ید: لی معتقد است که خلع ید اقتصادی از ارتش، ریشه در دو عامل اصلی دارد:
تغییر رویکرد حزب کمونیست چین: در دوران گذار از اقتصاد سوسیالیستی به اقتصاد بازار آزاد، دیگر نیازی به حضور پررنگ ارتش در عرصه اقتصاد احساس نمی‌شد. ارتش که زمانی ابزار پیشبرد تحولات اقتصادی بود، به تدریج از این جایگاه کنار گذاشته شد.
تغییر ماهیت حکومت: در چین کمونیست، ارتش به طور سنتی ابزاری در دست حزب بوده است. اما با قدرت گرفتن تکنوکرات‌هایی مانند جیانگ زمین که هیچ تجربه‌ی نظامی نداشتند، هویت ایدئولوژیک ارتش نیز دستخوش تغییر شد. ارتش از "ابزار انقلاب" به "حافظ منافع ملی" تبدیل شد و تمرکز خود را بر وظایف نظامی معطوف کرد.
ارتش چین در حال شبیه‌سازی حمله به این منطقه + جزئیات جنگ هولناک
مکانیسم‌های خلع ید: خلع ید اقتصادی از ارتش چین، به طور ناگهانی و بدون برنامه‌ریزی قبلی رخ نداد. در واقع، حزب کمونیست از سال‌ها قبل، با ایجاد نهادهای لازم، زمینه‌های این اتفاق را فراهم کرده بود.
قانون دفاع: این قانون که در سال 1997 ابلاغ شد، نظارت عالیه‌ی حزب کمونیست چین بر نیروهای مسلح را به طور رسمی تثبیت کرد. تصفیه ارتش: جیانگ زمین با جایگزینی بسیاری از بزرگان ارتش با گروه‌های جدید، نفوذ خود را در این نهاد افزایش داد و زمینه را برای اجرای برنامه‌های خود مهیا کرد.
کنترل راهبردی آگاهانه: لی معتقد است که اتفاقی که در چین رخ داد، را می‌توان "کنترل راهبردی آگاهانه" نامید. این نوع کنترل، دو ویژگی منحصر به فرد دارد:
رابطه‌ی غیرنظامیان و نظامیان: رهبران غیرنظامی چین با استفاده از ابزارهای کنترلی، ارتش را به سمت حرفه‌ای‌گری سوق داده‌اند. تغییر نوع کنترل: کنترل ارتش از نوع فرهمندانه (کاریزماتیک) به کنترل آگاهانه‌ی نهادی متحول شده است.
خلع ید اقتصادی از ارتش چین، نمونه‌ای از قدرت حزب کمونیست در کنترل نهادهای مختلف کشور است. این رویداد نشان می‌دهد که چگونه حزب کمونیست با استفاده از ابزارهای نهادی و سیاسی، ارتش را در راستای اهداف خود هدایت می‌کند.
خلع ید اقتصادی از ارتش چین، ریشه در تغییر رویکرد حزب کمونیست و تغییر ماهیت حکومت در این کشور دارد. حزب کمونیست با ایجاد نهادهای لازم و تصفیه ارتش، زمینه‌های خلع ید را فراهم کرد. اتفاقی که در چین رخ داد، را می‌توان "کنترل راهبردی آگاهانه" نامید. خلع ید اقتصادی از ارتش چین، نمونه‌ای از قدرت حزب کمونیست در کنترل نهادهای مختلف کشور است.
دیدگاه تان را بنویسید