وین درازای زلف یار و شب یلدا را مگر به قصه کوته کنیم!
بگذارید برایتان قصه‌ی شیخ‌القصاصین را در عربستان بگویم؛
به مدت حدوداً ۱۰سال رادیوی سعودی در چهارشنبه‌ها ساعت۱:۳۰بعدازظهر شیخی را می‌آورد که ماجراهای بکر و بدیعی از اکناف و این‌سو و آن‌سوی دنیا تعریف می‌کرد.
وی شیخی بود به نام علامه «محمد بن‌ناصرالعبودی»معروف به ابن‌بطوطه‌ی عربستان،جهانگردی بود که بیش از ۱۶۰کشور دنیا را سیاحت کرده بود و سه‌هزار شهر دنیا را دیده بود؛بدیع اینکه خاطرات و مشاهدات خودش را در بیش از سیصد۳۰۰کتاب با شرح و عکس ثبت کرده است؛که تا کنون تنها ۱۲۸مجلد از تالیفات وی چاپ و منتشر شده.سه دکترا در فقه و حقوق و ادبیات داشت؛در کتاب خاطرات نجد میگوید:۷۵سال پیش شیوخی در عربستان بودند که یکسره منکر وجود شهرهایی مانند نیویورک و لندن و پاریس بودند می‌گفتند این‌ها افسانه است و در داستان‌ها آمده ما که آنها را ندیده‌ایم این شهرها مثل جابلقا و جابلسا قصه و تخیلات جهانگردان است.
اما این محمد العبودی بر خلاف آنان پای در رکاب می‌کند و با سختی سفر در آن دوران از جنوب تا شمال آمریکا تا استرالیا تا کشورهای شرق‌آسیا و خاور دور و آفریقا تا سواحل آمازون و تا هنگ‌کنگ و سنگاپور را دیدار یک به یک سفر می‌کند،دیدارهایی در این سطح که مثلاً گزارش‌هایی که از برزیل به دست داده چیزی بالغ بر ۱۳مجلد است که به چاپ رسانده یا به تعبیر خودش کوبا را(شبراً بشبر)یعنی وجب به وجب دیده،حتا از رفتن به جزیره‌هایی که شنیده تنها یک خانواده در آنها زیست می‌کنند امتناع نکرده؛در نوشته‌هایش از شهرها و کشورهایی که ابن‌جبیر و ابن‌بطوطه و ابن‌نجار در سفرنامه‌هاشان آورده‌اند یاد کرده که آیا آثاری که آنها در آن سرزمین‌ها دیده‌اند هنوز وجود دارند یا خیر؟بخشی از تالیفاتش معجم‌ها و فرهنگ‌هایی است که از اقوام مختلف جمع‌آوری کرده مثل معجم‌الملابس که به نام‌ها ولباس اقوام مختلف پرداخته؛ یا فرهنگ لغت شکار را در زبان عامیانه‌ی کشورهای مختلف تألیف کرده،همچنین فرهنگ ضرب‌المثل‌های کشورهایی که زبان‌شان را می‌دانسته که بیشتر مربوط به کشورهای عربی‌اند؛نیز فرهنگی تألیف کرده در ۱۳جلد در «منشأالفاظ عام» که برنده جایزه کتاب سال شد؛ به برخی کشورها مانند پرتقال و یوگسلاوی و تایلند و برمه دوبار سفر کرده و هر دوبار را جداگانه گزارش کرده است.به تفصیل وضعیت مسلمانان را در اکثر کشورها به خصوص در جزایر دریای سیاه و موریس و کومور و زنگبار و تاجیکستان شرح می‌دهد، دیگر اینکه واژه‌های عربی که از غیر عرب‌‌ها شنیده را جمع‌آوری کرده مثلا میگوید در قزاقستان به زنی که ده زایمان داشته:(البطله) می‌گفتند که واژه‌ای عربی به معنای پهلوان است.شعرهای عامیانه‌ی عربی که در کشورهای مختلف عربی شنیده را هم در کتابی جدا جمع‌آوری کرده و القصه این که کتاب‌ها و آثارش بسیاری از جوایز و گواهینامه‌های افتخار را کسب کردند.
همه‌ی این‌ها جدا از مناصب و مشاغلی بوده که در مؤسسات و برخی دانشگاه‌های عربستان عهده‌دار بوده است.
وی سال گذشته در یک ژوئیه 2022 در ۹۵سالگی درگذشت.
دیدگاه تان را بنویسید