تحریمها را «نعمت» میدانند اما هر چند وقت یکبار با انتشار خبرهایی مبنی بر آزادسازی داراییهای مسدود شده ایران، که حاصل تحریمهای بانکی آمریکاست، سعی در دستاوردسازی برای دولت و کاهش التهاب بازار ارز میکنند. از جمله این موارد شایعه آزادسازی 7 میلیارد پول بلوکه شده ایران در کره جنوبی است که از سال 99 هر چند وقت یکبار این خبر را بر سر زبانها میاندازند.
به توافق رسیدن ایران و آمریکا و انعقاد قرارداد برجام، در آن سال ها ایران روزانه 350 هزار بشکه نفت را به کره جنوبی صادر میکرد و این کشور، زمانی دومین واردکننده بزرگ نفت از ایران بود اما از سال 1397 و با تحریمهای بانکی، پرداخت پول این خریدها با مشکل مواجه شد. پس از آنکه ترامپ ایران را تهدید کرد، کره جنوبی با بهانه عدم همکاری بانکها حاضر به پرداخت هزینه خریدهای قبلی خود نشد.
اسفند ماه سال 99، اولین باری بود که همزمان با توقیف یک فروند نفتکش کره جنوبی در آبهای ایران، موضوع آزادسازی این منابع مطرح شد.
پس از آن در اردیبهشت سال بعد شبکه المیادین لبنان به نقل از مقامات مسئول ایرانی، مدعی شد که آمریکا ۷ میلیارد دلار از اموال بلوکه شده ایران را در جریان مذاکرات وین آزاد خواهد کرد.
بار دیگر روزنامه الجریده امارات در فروردین ماه سال ۱۴۰۱ و به نقل از منابع آگاه ایرانی خبر از احتمال آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران در کره جنوبی، طی سفر وزیر امور خارجه عمان به ایران را داد. اما یک هفته پس از مانور رسانههای دولتی بر این خبر، مشخص شد که خبر دقیق نبوده و همچنان دست ایران از رسیدن به بدهی خود کوتاه است. با این حال رسانهها و مقامات دولتی خود را از تک و تا ننداختن و مجددا، هفت ماه بعد یعنی در مهرماه سال 1401، خبرگزاری دولت خبری مبنی بر آزادسازی این منابع را منتشر کرد که باز هم خبر پوچی از آب درآمد.
اکنون که در خرداد ماه 1402 به سر میبریم و چندی پیش هم سلطان جدید عمان به ایران آمد، خبرگزاری دولت این خبر را مجدد بر سر زبانها انداخته است. همچنین رئیس اتاق مشترک ایران و کره جنوبی هم در واکنش به این خبر به ایلنا گفت: «درباره رایزنی کره جنوبی با آمریکا برای آزادسازی ۷ میلیارد دلار منابع بلوکه شده ایران، هنوز هیچ خبری در این باره به ما ارائه نشده و فعلا در حد حرف است.تا زمانی که موضوع قطعی نشود و پولی وارد نشود و تهاتری صورت نگیرد، قابل اطلاع رسانی نیست.»
خواباندن التهابات تورمی، هدف انتشار خبرهای پوچ آزادسازی منابع مالی ایران در کره جنوبی
علی شریعتی، فعال اقتصادی و عضو اتاق بازرگانی ایران درباره اهداف مطرح کردن چندباره این خبر غیرواقعی از سوی دولت، به سایت دیدهبان ایران گفت:«به قول آن مقام دولت قبلی که گفتند "ماخودمان انتخاب کردیم که اینجور زندگی کنیم"، دولت هم در راهی است که خودمان انتخاب کردیم. به هر حال خودمان انتخاب کردیم که اینگونه باشیم و با دنیا تعامل نکنیم و همین باعث میشود در بسیاری از کارها از جمله فروش نفت که کشورهای دیگر بسیار عادی آن را معامله میکنند، اما ما با مشکل مواجه شویم. همین میشود که کشور عراق که از لحاظ ضریب تکنولوژی یک هزارم ایران هم نیست، به درآمد نفتی میرسد.»
وی در ادامه به تبعات در انزوا قرار گرفتن کشور اشاره و مطرح کرد: «در شرایطی که با دنیا قهر باشید، سرمایهگذاری خارجی در کشور اتفاق نمیافتد، نرخ تشکیل سرمایه در کشور کم میشود، با خروج سرمایه از کشور مواجهید و مجبورید که یک سری کارهایی را انجام دهید تا به تبع آن، انتظار تورمی جامعه دست به دست هم دهد و به دلیل اینکه بتوانید حکومت کنید، یک سری رانتهایی را به مردم دهید. این رانتها میشود مثل بحث نان، برنج و قوت مردم و از آن طرف بنزین که در مقام مقایسه با باقی کشورها، قیمتش خندهدار است ولی شما مجبور به دادن این رانتها هستید.»
شریعتی افزود: «آقای احمدینژاد آمد یارانهای را داد که آن زمان ارزش داشت ولی کسی جرئت نمیکند به همان عددی که امروز کمترین ارزش را دارد دست بزند. درواقع یک دور باطلی است که در آن گیر افتادهاند و فارغ از بحث تجارت، در تامین دارو، نهاده برای گاو و گوسفند و... دچار مشکل میشوند. طی 15 سالی که ما تحریم هستیم هر بازیکن و مربی خارجی که به ایران میآید تا بازی کند، بعد از مدتی شکایت و ما را محکوم میکند و ما نمیتوانیم پول دادگاهش را بدهیم. یعنی دولت درگیر این مشکل است.»
این فعال بخش خصوصی ادامه داد: «در چند روز گذشته 5 الی 6 میلیارد دلاری خرج شده؛ یک و شش دهم، از طریق منابع آزادشده از عراق را به دلیل بدهی به ترکمنستان دادند که اگر پرداخت نمیشد دوباره گاز مناطق شمالی کشور فلج میشد. حدود ۳۵ یا ۳۶ کشتی در خلیج فارس منتظربارگیری بودند و به دلیل مشکلی که در انتقال ارز داشتیم نتوانستیم به آنها پول بدهیم که در این چند روز یک میلیارد هم از این بابت داده شد.»
وی خاطرنشان کرد: «اکنون درشرایط دو طرفهای هستیم که هم مردم برای معاش خود نگران هستند و هم کسانی که کاسب تورم هستند و دهها خانه و ماشین دارند و میخواهند آنها را بفروشند از موج تورمی خوشحال میشوند. حال شاید انتشار خبرهای اینچنینی برای خواباندن این التهابات باشد.»
اعتماد مردم از دست رفته و انتشار این اخبار تاثیری ندارد، باید مشکلمان با دنیا را حل کنیم
شریعتی در پاسخ به اینکه آیا انتشار این اخبار تاثیری بر مردم و واکنشهای اقتصادی آنها دارد، به دیده بان ایران گفت: «نکتهای که وجود دارد این است که اصلا به سایر معادلات تورمی و شرایط روز فکر نمیکنند، فقط تصور میکنند که الان که این 7 میلیارد آزاد شد، دلار 40 تومن میشود و زمانی برای خرید دلار است؛ این چیزی است که در جامعه ما و بین مردم وجود دارد. شاید تاثیر تقاضایی داشته باشد ولی آن اثر مورد نظر را ندارد. از آن طرف برای مردم هم مسخره شده و اعتماد را از دست دادهاند. به بیانی کوتاه، اینها شرطهای لازم است ولی کافی نیست چراکه ما باید مسئلهمان با دنیا را حل کنیم.»
این عضو اتاق بازرگانی تصریح کرد: «متاسفانه مشکلی که داریم این است که دولتمردان درگیر بحثهای جناحی هستند. برای مثال همین چند روز پیش سخنگوی دولت خبر پرداخت بدهی ترکمنستان را به عنوان دستاورد معرفی کرد. همچنین اختلاف نظری در کلمات وجود دارد که باعث به وجود آمدن این مشکلات برای کشور میشود یعنی من اطمینان دارم که همین برجام که روی آن حساس هستند را اگر تا چند ماه آینده توافق کنند و نامش را بگذارند "توافق نامه امام صادق" همه میگویند این توافق است و مصلحت ما در آن دیده شده است.»
دیدگاه تان را بنویسید