تشدید جنگ آشکار منطقه ای بین اسراییل و ایران

ارتش اسراییل می گوید از سال 2017 تاکنون بیش از 400 حمله هوایی علیه ایران و متحدانش در سوریه و سایر بخش های منطقه به عنوان بخشی از کارزار گسترده ای که ایران و متحدانش را هدف قرار می دهد انجام داده است.

آمریکا با انتشار گزارشی از اسراییل، با اشاره به "جنگ سایه ها" بین اسراییل و ایران، نوشت این جنگ طی سال های گذشته به سرتاسر "خاورمیانه" تسری یافته است.

بر اساس این گزارش:

رهبران اسراییل از این کارزار به عنوان "جنگ بین جنگ‌ها" یاد می‌کنند که هدف آن بازدارندگی ایران و تضعیف توانایی تهران برای ضربه زدن به اسراییل در صورت وقوع یک جنگ آشکار بین دو دشمن منطقه‌ای است.

تحلیلگران نظامی می گویند، حملات هوایی اسراییل در سوریه، جاه طلبی های نظامی ایران را با مشکل مواجه کرده است، اما درگیری را به عرصه های دیگری نیز سوق داده است، به طوری که هر دو طرف هم اکنون در دریا، در ایران و بر فراز آسمان اسراییل در حال نبرد هستند.

سرلشکر "آمیکام نورکین" که هفته گذشته از فرماندهی نیروی هوایی اسراییل بازنشسته شد، گفت: "این کارزار موفقیت صددرصدی نداشته است،اما بدون فعالیت ما وضعیت در اینجا ممکن است بسیار بدتر باشد."

از جمله اهداف مورد حمله اسراییل: سامانه‌های پدافند هوایی روسی مستقر در سوریه، پایگاه‌های پهپادی که توسط مستشاران نظامی ایران اداره می‌شوند و سامانه‌های موشکی هدایت‌شونده دقیق که از خاک سوریه به مقصد حزب‌الله لبنان روانه می شوند.

کادر رهبری اسراییل

بر اساس گزارش "استفان کوهن" از شرکت مشاوره ای "نورث استار سکوریتی آنالایزز" یک شرکت مشاوره مستقر در اسراییل، این حملات تاکنون بیش از 300 نفر از جمله فرماندهان نظامی ایران، سربازان سوری، شبه نظامیان مورد حمایت تهران و حداقل 3 غیرنظامی را کشته است.

کارزار اسراییل با تمرکز محدود در سوریه بر محموله های تسلیحاتی ایران به مقصد مبارزان حزب الله لبنان آغاز شد. با گذشت زمان، نیروهای مورد حمایت ایران را در سوریه هدف قرار داد و سپس حملات مستقیم به مواضع نظامی ایران در سوریه را آغاز کرد.

"کارمیت والنسی" پژوهشگر موسسه مطالعات امنیت ملی اسراییل، معتقد است که این کارزار منجر به عقب‌نشینی نیروهای ایران از مواضع نزدیک مرز اسراییل به نقاط امن‌تر در شرق سوریه شده است. او گفت:" این یک استراتژی موثر است، اما برای مقابله با استقرار تمام عیار ایران و تهدیدهای ناشی از این کشور علیه اسراییل کافی نیست."

تحلیلگران نظامی معتقدند که ایران نفوذ گسترده‌ای در سوریه دارد. تهران همچنان نفوذ خود را در ساختار رهبری سوریه حفظ می‌کند و به ارایه سامانه‌های موشکی پیشرفته به حزب‌الله ادامه می‌دهد که قادر است اسراییل را با دقت فزاینده هدف قرار دهد.

مقامات ایرانی و سوری اثربخشی عملیات هوایی را رد می کنند.

یک مقام ایرانی نزدیک به سرویس‌های امنیتی این کشور در این باره به وال استریت ژورنال گفت: "از 20 یا 25 حمله، فقط 2 مورد معمولا اهداف خود را نابود می‌کنند." این مقام گفت که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به حملات اسراییل پاسخی مشابه می‌دهد.

این مقام مسئول گفت: " خط قرمز سپاه پاسداران این است: اگر به ما حمله کنید، چشم در برابر چشم تلافی می کنیم."

یک مشاور دولت سوریه نیز گفت که حملات اسراییل به طور قابل توجهی نفوذ نظامی ایران در سوریه را کاهش نداده است. او گفت که ایرانی ها در سرتاسر کشور "در حال تقویت حضور خود هستند و تضعیف موقعیت آنها بسیار دشوار است."

ژنرال نورکین و دیگر مقامات نظامی اسراییل در یک سلسله مصاحبه با وال استریت ژورنال، گسترده ترین جزییات تا به امروز را از استراتژی خود علیه ایران ارایه کردند.

ژنرال نورکین در مقر نظامی اسراییل در تل آویو، نقشه ای از سوریه را با صدها علامت کوچک نارنجی نشان داد که هر کدام نشانگر حمله اسراییل به ایران و متحدانش است. بخش هایی از سوریه به طور کامل توسط نمادهای نارنجی پوشیده شده بود.

این حملات در سراسر کشور، با تمرکز مرکزی در اطراف دمشق و نزدیک مرز سوریه با اسراییل گسترش یافته است. در مجموع، ارتش اسراییل گفته که بیش از 400 حمله هوایی به عنوان بخشی از کارزار " جنگ بین جنگ ها" خود انجام داده است که اکثر آنها اهدافی را در سوریه هدف قرار داده اند. اسراییل می گوید که تعداد کمتری از اهداف را در لبنان و عراق نیز هدف قرار داده است.

ژنرال نورکین گفت: "زمانی که من این موقعیت را به دست آوردم، هرگز تصور نمی کردم که این گونه رفتار کنیم."

کارزار اسراییل علیه ایران در سوریه - که مدت‌ها یک راز آشکار بود - در بحبوحه تهاجم روسیه به اوکراین به موضوع بحث عمومی در اسراییل تبدیل شده است. اسراییل با مسکو، یکی دیگر از حامیان کلیدی دولت سوریه، تفاهم دارد که روسیه در حملات هوایی اسراییل در سوریه مداخله نخواهد کرد.

این تفاهم باعث شده اسراییل پس از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، حمایت محدودی از اوکراین در برابر حمله روسیه داشته باشد.

"ولودیمیر زلنسکی"، رییس‌جمهوری اوکراین از اسراییل به دلیل عدم ارایه سلاح به "کی یف" برای مبارزه با نیروهای روسیه انتقاد کرده، اما رهبران اسراییل نگران هستند که انجام این کار باعث خشم مسکو و به خطر افتادن توانایی آنها برای هدف قرار دادن آسان مواضع ایران در سوریه شود.

اسراییل و روسیه از یک خط تلفن ویژه برای جلوگیری از تلفات روسیه در حملات هوایی اسراییل در سوریه استفاده می کنند. مقامات اسراییلی گفته اند که از این خط برای هشدار به روسیه قبل از هدف قرار دادن پایگاه های نظامی در سوریه زمانی که نیروهای روسی با ایرانی ها کار می کنند، استفاده کرده اند.

در سال های اولیه اسراییل به حملات خود در سوریه اعتراف نمی کرد. در سال 2018، رهبران اسراییل اولین تایید خود را مبنی بر اجرای یک کارزار گسترده ارایه کردند و گفتند اسراییل در 18 ماه گذشته 200 حمله هوایی در سوریه انجام داده است.

در سال 2018، اسراییل اعلام کرد که پس از سرنگونی یک هواپیمای بدون سرنشین ایرانی که به سمت اسراییل پرواز کرده بود، به آشیانه هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی در یک پایگاه نظامی سوریه حمله کرده اند. سال بعد، اسراییل اعلام کرد که به انبارهای تسلیحاتی ایران در دمشق حمله کرده است.

سال گذشته، سوریه اسراییل را متهم به انجام یک سری حملات کرد که در آن 57 سرباز سوری و نیروهای طرفدار ایران کشته شدند. ماه گذشته، ایران اسراییل را به حمله به سوریه متهم کرد که در آن دو افسر سپاه پاسداران کشته شدند. ایران متعهد شد که انتقام بگیرد.

ژنرال بازنشسته اسراییلی "اساف اوریون"، که زمانی بر برنامه ریزی برای ارتش اسراییل نظارت می کرد، گفت که کارزار اسراییل توانایی ایران برای انتقام گیری علیه اسراییل را کاهش داده است. اما این استراتژی خطرات دیگری را برای اسراییل ایجاد کرده است.

او گفت: "با این تبادل مستقیم و باز ضربات نظامی بین اسراییل و ایران - در دریا، حملات پهپادی و موشکی - خطر تشدید تنش نیز افزایش می‌یابد."

جنگ سایه بین ایران و اسراییل با اتکای بیشتر به هواپیماهای بدون سرنشین وارد مرحله جدیدی می شود.

ارتش اسراییل سال گذشته اعلام کرد، ایران برای نخستین بار هواپیماهای بدون سرنشین را از پایگاه‌های نظامی درون خاک خود با سلاح‌های سبک به مقصد مبارزان فلسطینی در کرانه باختری و نوار غزه پرتاب کرد و از استراتژی معمول خود برای هدف قرار دادن اسراییل از طریق نیروهای نیابتی در کشورهای همسایه اسراییل، اجتناب کرد.

اسراییل جزییات را به مدت 14 ماه مخفی نگه داشت که نشان از حساسیت جنگ سایه برای رهبران منطقه است.

به گفته افراد آشنا با کارزار مخفی، اسراییل همچنین از پهپادهای کوچک "کوادکوپتر" برای انجام حملات در داخل ایران استفاده کرده است.

ارتش اسراییل دسترسی به بقایای 3 پهپاد ایرانی را که به گفته مقامات اسراییل سرنگون کرده را برای تیم "وال استریت ژورنال"، فراهم کرد.

کارشناسان نظامی اسراییل تخمین می زنند که بزرگترین پهپاد با طول بال های 23 فوتی می تواند بیش از 1200 مایل پرواز کند. یک خلبان اسراییلی سال گذشته هنگام پرواز با جنگنده پیشرفته اف-35 این پهپاد ایرانی را ساقط کرده است. به گفته ارتش اسراییل، این یکی از دو پرتابه از ایران، در فاصله بیش از هزار مایلی از مرز اسراییل بوده است.

تهدید هواپیماهای بدون سرنشین ایران به یکی از نگرانی‌های اصلی رهبران اسراییل تبدیل شده است. اسراییل در نوامبر گذشته تصاویر ماهواره‌ای از پایگاه‌های هواپیماهای بدون سرنشین ایران را به صورت علنی منتشر کردند و به تهران هشدار دادند که اسراییل توسعه این برنامه را تحمل نخواهد کرد.

"بنی گانتز" وزیر دفاع اسراییل در آن زمان گفت: "گاهی استفاده از زور و نمایش آن می تواند از نیاز به استفاده قوی تر از زور جلوگیری کند."

تصاویر ماهواره‌ای منتشر شده در ماه فوریه، آسیب به یک پایگاه پهپاد در استان کرمانشاه در غرب ایران را نشان می‌دهد که روزنامه اسراییلی هاآرتص گفته است که هدف حمله پهپادهای اسراییلی قرار گرفته است.

4 هفته بعد از این حمله، ایران به سمت مجتمعی در اربیل عراق، رگبار موشک بالستیک پرتاب کرد و پس از این حمله اعلام کرد جاسوسان اسراییل از آن مجتمع هدف قرار گرفته در اربیل، برای انجام حمله به ایران استفاده کرده اند.

مقامات عراقی اتهامات ایران را نادرست دانستند، اما این حمله پیامی متمایز به اسراییل فرستاد و خطرات تشدید درگیری را برجسته کرد.

جنگ در حال تحول یین اسراییل و ایران تا دریاها امتداد می یابد، جایی که تیم های مخفی اسراییل به کشتی های حامل نفت ایران حمله کرده و در مقابل کشتی های مختلف اسراییلی در دریای عمان هدف اصابت قرار می گیرند.

حمله پهپادی به کشتی  اسراییلی" مرسر استریت" در دریای عمان

به گفته افراد آشنا با این کارزار، اسراییل همچنین در سال های اخیر مجموعه ای از حملات را انجام داده است که به برنامه های هسته ای و نظامی ایران ضربه زده است. ایران اسراییل را به ترور یکی از دانشمندان هسته‌ای ارشد خود در سال 2020 و انجام حمله به تاسیسات هسته ای نطنز در سال 2021 متهم کرده است.

ژنرال نورکین گفت تا زمانی که ایران یک تهدید باقی بماند، کارزار اسراییل ادامه خواهد داشت.