جزییات دیدار پوتین و رئیسی

رییس‌جمهور روسیه گفت: "ما در عرصه بین المللی با یکدیگر همکاری بسیار فشرده‌ای داریم. با تلاش‌های ما تا اندازه قابل توجهی به دولت سوریه برای رفع خطر مربوط به تروریسم بین المللی کمک شد. این اقدامات در واقع پیروزی بر دشمن مشترک بود؛ زیرا حکومت بشار اسد به پرتگاه سقوط بسیار نزدیک شده بود و اگر روسیه ارتش خود را روانه سوریه نمی‌کرد، این اتفاق می‌ افتاد و این‌که ایالات متحده افراد خود را از سوریه خارج کرد، یک واقعیت بود". رئیسی گفت: ما هیچ‌گاه پیشرفت و توسعه را به‌خاطر تحریم‌ها و تهدیدها متوقف نمی‌کنیم و ادامه داد: امروز هم تلاش ما بر است‌ که‌ تحریم ها لغو شود.

"آندره کولسنیکوف" خبرنگار روزنامه روسی "کامرسانت" که از چهره‌های رسانه‌ای مقبول پوتین است، در گزارشی درباره دیدار رؤسای جمهور ایران و روسیه نوشت:

ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه نمی‌توانست با سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری ایران دیدار نکند؛ و اگر چه می‌توانست دیدار هم به‌صورت کاملاً خصوصی برگزار شود، اما این‌گونه نشد.

رعایت پروتکل‌های بهداشتی [مربوط به کرونا]سبب شد تا رؤسای جمهور ایران و روسیه در فاصله قابل توجهی از یکدیگر نشستند و یک میز دراز بیضی شکل بین آن دو نفر قرار گرفت.

ظاهراً نه تنها شرایط ویژه قرنطینه برای دیدار با پوتین شامل حال رییس‌جمهور ایران نشده، بلکه او قبل از دیدار با همتای روسی خود تست PCR را هم انجام نداده است؛ و شاید رییس‌جمهور روسیه نیز تمایل و اصرار بر انجام این کار نداشته است.

ولادیمیر پوتین در آغاز دیدارش با رئیسی در کرملین خطاب به او گفت: قبل از هر چیز می‌خواهم از شما به‌خاطر این‌که فرصت پیدا کردید در این شرایط دشوار شیوع کرونا به مسکو بیایید قدردانی کنم.

‌

می‌توان حدس زد که این دیدار برای رئیسی بسیار مهم بوده است و به همین دلیل او بدون توجه به خطرات کرونا، سفر به مسکو را در دستور کارش قرار داد و هر چند در سفری کوتاه، ریسک این سفر را به جان خرید. به ویژه این‌که وضعیت ایران و روسیه از یک‌نظر یکسان به نظر می‌رسید: رییس‌جمهور کشوری تحت تحریم [غرب]به دیدار رییس‌جمهور تحت تحریم دیگری آمد و قطعاً او حرف‌هایی برای گفتن داشت.

معتقدم که رئیسی و پوتین یک حس نزدیک و مشترک داخلی و به‌ویژه خارجی (با توجه به این‌که گروهی از کشور‌ها با تحریم‌ها از خارج هر دو کشور را محاصره کرده‌اند) داشتند.

رییس‌جمهور روسیه بدون این‌که بترسد، بی پرده گفت: "ما در عرصه بین المللی با یکدیگر همکاری بسیار فشرده‌ای داریم. با تلاش‌های ما تا اندازه قابل توجهی به دولت سوریه برای رفع خطر مربوط به تروریسم بین المللی کمک شد. این اقدامات در واقع پیروزی بر دشمن مشترک بود؛ زیرا حکومت بشار اسد به پرتگاه سقوط بسیار نزدیک شده بود و اگر روسیه ارتش خود را روانه سوریه نمی‌کرد، این اتفاق می‌افتاد و این‌که ایالات متحده افراد خود را از سوریه خارج کرد، یک واقعیت بود".

به این ترتیب پوتین در واقع به حلقه ضعیف توانمندی نظامی آمریکا به‌عنوان کشوری که رییس‌جمهوری ایران از آن نفرت دارد اشاره کرد و به این موضوع هم بسنده نکرد؛ او درباره وضعیت افغانستان هم با همتای ایرانی خود هم اندیشی کرد تا از مواضع تهران در این خصوص بیشتر مُطلِّع شود.

پوتین در این ملاقات از رئیسی خواست که در بازگشت به تهران بهترین آرزو‌های او برای سلامتی آیت‌الله خامنه‌ای را تقدیم رهبر روحانی ایران کند؛ پیامی که رییس‌جمهوری روسیه می‌بایست سخنان خود را با آن آغاز می‌کرد.

آقای رئیسی سخنانش را با آرامش و بدون هیچ عجله‌ای شروع کرد و ضرورتی برای شتاب وجود نداشت؛ زیرا دیدارش با نمایندگان دومای روسیه برای روز بعد برنامه ریزی شده بود.

بدون تردید در وضعیت کنونی کشور‌های غربی نمی‌دانند چه انتظاری می‌توانند از پوتین داشته باشند و از چه چیزی درباره اقدامات او یا سفر رئیسی به مسکو نگران باشند؛ در واقع نیاز پوتین به این دیدار کمتر از طرف ایرانی نبود.

رییس‌جمهور ایران گفت که "روابط با روسیه راهبردی و نه کوتاه‌مدت و مقطعی خواهد بود و این‌که در شرایط بسیار انحصاری فعلی که مقابله با اقدامات یک‌جانبه‌گرایانه غرب ازجمله ایالات متحده آمریکا جریان دارد ما می‌توانیم در همکاری‌های خود هماهنگی ایجاد کنیم".

رئیسی ترجیح داد آنچه در تصور پوتین وجود دارد، به‌طور روشن و کوتاه به زبان بیاورد؛ او گفت که کشورش بیش از ۴۰ سال است که با آمریکا مقابله می‌کند.

به احتمال زیاد منظور رییس‌جمهور ایران این بود که می‌تواند با سخاوت تجربه خود در مقابله با تهدیدها و تحریم‌ها را با پوتین در میان بگذارد.

رئیسی گفت: ما هیچ‌گاه پیشرفت و توسعه را به‌خاطر تحریم‌ها و تهدید‌ها متوقف نمی‌کنیم و ادامه داد: امروز هم تلاش ما بر است که تحریم‌ها لغو شود.

از سخنان رئیسی چنین بر می‌آید که می‌توان اجازه نداد باری که ۴۰ سال است بر دوش ایران قرار دارد و بالاتر از توان این کشور است، ادامه یابد.

رییس‌جمهور ایران پس از مدتی مذاکرات با همتای روس خود را متوقف کرد و به اتاق مجاور در همان طبقه دوم کاخ کرملین رفت و روی قالیچه کوچکی که همراه داشت، نماز اقامه کرد؛ کاری که به گفته کارکنان بخش تشریفات ریاست جمهوری روسیه پیش از او کسی انجام نداده بود و رئیسی نخستین کسی بود که این کار را کرد و در کرملین را گشود.