سخنگوی پلیس قزاقستان می‌گوید شماری از معترضانی که قصد حمله به مقرهای پلیس داشتنند "حذف" شده‌اند. وزارت بهداشت از مجروح‌شدن هزار نفر خبر داده است. اتحادیه اروپا، چین و روسیه به ناآرامی‌های قزاقستان واکنش نشان داده‌اند.
رویارویی نیروهای ارتش قزاقستان با معترضان در کلان‌شهر آلماتی ظاهراً شماری کشته بر جا گذاشته است. در این برخوردها که شب منتهی به پنجشنبه ۱۶ دی رخ دادند تعدادی از شهروندان غیرنظامی جان خود را از دست داده‌اند.
سخنگوی پلیس، با تایید این درگیری‌ها گفته است که معترضان قصد حمله به مقرهای مختلف پلیس را داشتند که شماری از آنها "حذف" شدند. این اظهارات می‌تواند تاییدی بر وجود تعدادی قربانی در میان شهروندان عادی باشد. به طور رسمی تا کنون صرفا از ۱۳ کشته در میان پرسنل پلیس و سربازان خبر داده شده است.
با این همه، داده‌های وزارت بهداشت قزاقستان از حدود هزار مجروح در جریان‌درگیری‌ها حکایت دارد. ۴۰۰ نفر از این عده در مراکز درمانی مختلف کشور تحت مداوا قرار گرفته‌اند و کار ۶۲ نفر آنها به بخش مراقبت‌های ویژه کشیده است. آمار رسمی بر وجود ۳۵۰ نفر از نیروهای انتظامی و امنیتی در میان مجروحان دلالت دارد.
نیروهای پلیس و امنیتی قزاقستان روز پنجشنبه نیز به مقابله با معترضان مشغول بودند. بر اساس برخی خبرها شماری از معترضان مجهز به اسلحه هستند. دولت از مردم خواسته است که به محل‌های امن بروند و در اماکن عمومی ظاهر نشوند.
دسترسی به سایت‌های اینترنتی رسانه‌های قزاقستان همچنان ناممکن است و خبرهایی که از این کشور می‌رسند به طور مستقل به دشواری قابل راستی‌آزمایی هستند.
در پی تصمیم پیمان امنیت جمعی برای اعزام نیروی کمکی برای پشتیبانی از نیروهای دولتی در مقابله با معترضان، روسیه از فرستادن سربازانی شامل شماری چترباز خبر داده است. این نیروها در قالب یک "نیروی صلح" وارد قزاقستان شده‌اند. در میان نیروهای اعزامی که شمارشان اعلام نشده دسته‌جاتی از نیروی هوابرد روسیه نیز دیده می‌شوند. مأموریت این نیروها "حراست از مراکز مهم دولتی و نظامی و پشتیبانی از نیروهای امنیتی و انتظامی دولتی در راستای احیای آرامش" عنوان شده است.
اعزام این نیروها پس از آن صورت می‌گیرد که قاسم جومارت توقایف، رئیس جمهور از پیمان امنیت جمعی برای مقابله با اعتراضات تقاضای کمک کرد.
پیمان امنیت جمعی نهادی نظامی و امنیتی است که علاوه بر روسیه، ارمنستان، قزاقستان، بلاروس، تاجیکستان و قرقیزستان هم عضو آن هستند. بنا بر گزارش‌ها این کشورها نیز نیروهایی را به قزاقستان اعزام کرده‌اند.
نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان که در حال حاضر کشورش ریاست پیمان امنیت جمعی را به عهده دارد قبلا در فیسبوک خود نوشت که اعزام نیرو به قزاقستان برای مدتی محدود و در جهت احیای ثبات و آرامش خواهد بود. در بیانیه تازه پیمان اما حراست از مراکز مهم نظامی و دولتی به عنوان ماموریت نیروهای اعزامی عنوان شده است.
در همین حال، وزارت خارجه روسیه اعلام کرده است که تحولات "کشور دوست و برادر قزاقستان" را به دقت رصد می‌کند. در این بیانیه گفته می‌شود که "ثبات و امنیت قزاقستان برای روسیه حائز اهمیت است" و ناآرامی در این کشور "نباید به محملی برای سوءاستفاده عوامل خارجی بدل شود."
پیش‌تر روسیه آمریکا را به دست‌داشتن در ناآرامی‌های قزاقستان متهم کرده بود. سخنگوی کاخ سفید این ادعا را اشاعه جعلیات توصیف کرد.
در تازه‌ترین واکنش به ناآرامی‌ها در قزافستان اتحادیه اروپا نیز اعلام کرده است که با نگرانی اوضاع این کشور را به دقت دنبال می‌کند. این اتحادیه در مورد اعزام نیروهای روسی و کشورهای عضو پیمان امنیت جمعی به قزاقستان گفته است که استقلال و حاکمیت ملی قزاقستان باید محترم شمرده شود. جوزپ بورل، هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا از طرفین درگیری خواسته است که خویشتندار باشند.
چین که دارای یک پیمان همکاری راهبردی با قزاقستان است در واکنش به ناآرامی‌ها در این کشور آن را یک مسئله داخلی عنوان کرده است. وانگ ونبین، سخنگوی وزارت خارجه چین ابراز امیدواری کرده است: «ما یقین داریم که دوائر مسئول در قزاقستان واکنشی مناسب نشان خواهند و نظم و آرامش در این کشور احیا خواهد شد.» او به اعزام نیروهای روسی و متحدان دیگر قزاقستان به این کشور اشاره‌ای نکرد.
حادترین بحران سیاسی تاریخ قزاقستان
قزاقستان که سه دهه پیش در پی فروپاشی شوروی به یک جمهوری مستقل تبدیل شد در حال حاضر با شدیدترین بحران سیاسی خود مواجه است. جرقه ناآرامی‌های اخیر روز سه‌شنبه چهارم ژانویه و در پی اعلام دولت مبنی بر افزایش بهای سوخت در نقاطی از کشور که مرکز تولید نفت است زده شد.
با بالاگرفتن اعتراضات، دولت از تجدیدنظر در تصمیم خود خبر داد، ولی ناآرامی‌ها ابعاد تازه‌ای گرفتند و کلان‌شهر آلماتی، پایتخت سابق و مرکز تجاری اصلی کشور نیز به کانون این درگیری‌ها بدل شد. شماری از ساختمان‌های دولتی و از جمله فرودگاه و مقر ریاست جمهوری در این شهر مورد حمله قرار گرفتند و پروازهای خارجی به قزافستان و نیز از این کشور به حال تعلیق درآمد. قاسم جومارت توقایف در واکنش، معترضان را به واکنش سخت تهدید کرد و همزمان از کشورهای "پیمان امنیت جمعی" خواست که نیرو به قزافستان بفرستند.
اعتراضات روز یکشنبه در شهر جانااوزن واقع در جنوب غربی قزاقستان آغاز شد که در گذشته نیز یکی از کانون‌های اصلی اعتراضات ضد حکومتی بوده است. اعتراضات به سرعت به سایر شهرها گسترش یافت و روز سه‌شنبه تظاهرات اعتراضی بزرگی در نور سلطان، پایتخت، و آلماتی بزرگترین شهر قزاقستان نیز برگزار شد.
رئیس جمهوری قزاقستان: پایتخت را ترک نمی کنم
صدها معترض و نیروهای پلیس، در سومین روز شروع اعتراضات در قزاقستان وارد میدان اصلی «آلماتی» بزرگترین شهر این کشور شده و با یکدیگر درگیر شده اند و درحالی که صدای شلیک گلوله از هر طرف شنیده می شود، رئیس جمهوری قزاقستان اعلام کرده که پایتخت را به هیچ عنوان ترک نخواهد کرد.
به گفته شاهدان صدای شلیک گلوله با نزدیک شدن نیروهای امنیتی به معترضان بامداد امروز پنجشنبه در میدان اصلی «آلماتی» بزرگترین شهر این کشور شنیده شده است.
تلویزیون دولتی قزاقستان امروز اعلام کرد بانک مرکزی این کشور تصمیم گرفته تمامی موسسات مالی را به حالت تعلیق درآورد. اینترنت نیز در این کشور قطع شده است.
در قزاقستان و با شروع اعتراضات درخصوص بالا رفتن قیمت سوخت در این کشور ۸ پلیس و نیروی امنیتی نیز در روزهای سه شنبه و چهارشنبه کشته شدند. رئیس جمهوری این کشور نیز از متحدانش به رهبری روسیه برای کنترل اوضاع و بازگرداندن ثبات درخواست کمک کرده که در پاسخ به این درخواست سازمان پیمان امنیت جمعی اعلام کرده که نیروهای خود را تحت عنوان صلحبان، به منظور کمک به این کشور اعزام می کند.
روز گذشته ساعاتی پس از تجمع هزاران نفر از تظاهرکنندگان در خارج از ساختمان ریاست جمهوری در آلماتی بزرگترین شهر قزاقستان، معترضان محل سکونت «قاسم ژومارت توکایف» رییس جمهوری این کشور را به آتش کشیدند و برخی تظاهرکنندگان سعی کردند با سلاح گرم وارد این ساختمان شوند.
در همین حال قاسم ژومارت توکایف رییس جمهوری قزاقستان در جدیدترین اظهارات تلوزیونی خود خطاب به مردم این کشور اعلام کرد که در هر شرایطی پایتخت را ترک نخواهد کرد و در کنار مردم خواهد بود.
وی گفت: به هر قیمتی من در پایتخت می‌مانم. بر اساس قانون اساسی این وظیفه من است که در کنار مردم باشم. ما بر این دوره سیاه در تاریخ قزاقستان غلبه خواهیم کرد. ما با قدرت از آن بیرون خواهیم آمد.
در عین حال دولت قزاقستان، از روز گذشته عملیات ضد خشونت را در آلماتی به اجرا گذاشته است. در بیانیه ای که دفتر فرماندهی آلماتی منتشر کرد، آمده است:" عملیات ویژه ضد خشونت برای برقراری فرمان ها و دستورات اجرا می شود." در این بیانیه از مردم خواسته شده آرام بمانند و به مراجع اجرای قانون کمک کنند تا دستورات قانون اساسی و امنیت عمومی اجرا شود. در ادامه نیز می افزاید حامیان افراطی این شورش ها خسارات بزرگی به شهر وارد کرده اند.
دیدگاه تان را بنویسید