در حالی که کشورهای جهان مشغول مبارزه با سویهی دلتا (که بسیار مسری است) هستند، برخی دولتها در تدارک دز تقویتی (booster) هستند. از جمله این کشورها میتوان به اسرائیل، بریتانیا، و آمریکا اشاره کرد که درصد بالایی از جمعیت خود را واکسینه کردهاند و حالا یا شروع به واکسینه کردن تمام جمعیت خود کردهاند یا اعلام کردهاند که چنین خواهند کرد یا درصدد تزریق دز تقویتی هستند.
دز تقویتی چیست، دز سوم چیست؟
طبق تعریف سازمان غذا و داروی آمریکا دُز تقویتی، دز اضافهای است که به افرادی زده میشود که دو دز اولیه را دریافت کردهاند و ایمنی کافی در بدنشان ایجاد شده است اما این ایمنی به مرور زمان کم شده و دز تقویتی برای طولانی شدن این ایمنی تزریق میشود.
دُز سوم به مواردی اطلاق میشود که سیستم ایمنی فردی که دو دز دریافت کرده، به دو دُز اول پاسخ کافی نداده است. به گفته سازمان غذا و داروی آمریکا، کسانی که مشکل یا ضعف سیستم ایمنی دارند باید دز سوم بزنند.
کاهش اثر ایمنی ناشی از واکسن امری طبیعی است و دزهای تقویتی برای افزایش سطح آنتیبادی استفاده میشوند.
تحقیقات متعدد روی سویه دلتا در آمریکا نشان دادهاند که در طول زمان، اثر واکسن کاهش یافته است. با اینحال، همین تحقیقات نشان میدهند که افزایش چشمگیری در میزان نرخ بستری شدن یا مرگومیر در میان افرادی که دو دز را دریافت کردهاند، دیده نشده است.
واکسنها موثرند اما آنتیبادیها به مرور کم میشوند
تحقیقات متعدد در جهان نشان دادهاند که واکسنها کاملاً در جلوگیری از بروز حاد بیماری کووید-۱۹ موثر بودهاند و حتی در مورد کسانی که دو دز دریافت کردهاند موثرتر هم عمل کردهاند.
مدرنا و فایزر اعلام کردهاند که براساس تحقیقاتشان اثرگذاری واکسنهایشان بعد از مدتی کاهش مییابد و دز تقویتی به ترمیم سطح ایمنی کمک میکند.
مرکز رصد ویروس یو.سی.ال کشف کرده که آنتیبادیهای ایجادشده توسط فایزر-بیونتک و آکسفورد-آسترزنکا از ۶ هفته بعد از تزریق کامل شروع به کاهش میکنند.
سازمان بهداشت جهانی البته اعلام کرده که هنوز معلوم نیست که کاهش آنتیبادی در خلال زمان به معنای کاهش اثرگذاری واکسنها باشد.
آژانس دارویی اروپا و مرکز اروپایی پیشگیری و کنترل بیماریها هم اعلام کردهاند که براساس شواهد موجود نیازی به دز تقویتی وجود ندارد.
دانشمندان متعدد از کشورهای مختلف در مقالاتی در مجله پزشکی لنست اعلام کردهاند که دز تقویتی «در این مرحله از همهگیری» برای جوانان و افراد سالم «مناسب نیست». چرا که شواهدی در دست نیست که این بخش از جمعیت ایمنیشان را از دست داده باشند.
آنتیبادی، همه داشته ما در مقابل ویروس نیست
در حالی که آنتیبادی تولید شده توسط واکسنها نقش کلیدی در جلوگیری از عفونت دارند اما برخی متخصصان تاکید دارند که واکسنهای کرونا ابزارهای دفاعی دیگر بدن را هم در برابر بیماری فعال میکند.
به گفته دکتر رزالین لموس-مارتین، متخصص بیولوژی سلولی و ملکولی در دانشگاه اکسفورد، آنتیبادیها خط اول دفاع در برابر ویرس هستند اما سلولهای B و T و سلولهای دیگر، ایمنی سلولی ایجاد میکنند که برای سالها دوام میآورند.»
به گفته این متخصص، این سلولها به ایجاد ایمنیای کمک میکنند که جلوی بیماری حاد یا مرگ را خواهند گرفت. به گفته او «ما روی آنتیبادی تمرکز داریم چون میتوانیم آن را اندازه بگیریم و نمیتوانیم سلولها را اندازه بگیریم. بنابراین ما از دزهای تقویتی استفاده میکنیم تا خودمان را در برابر علایم محافظت کنیم و نه در برابر بروز حاد بیماری یا مرگ.»
واکسنهای محدود را خرج چه کاری کنیم؟
اغلب دانشمندان از برنامه کشورهای ثروتمند برای تزریق دز سوم به افراد دارای ضعف سیستم ایمنی و گروههای در خطر استقبال میکنند. اما تعداد زیادی از دانشمندان، سازمانهای مردمنهاد و سازمان بهداشت جهانی مخالف دز تقویتی به افراد جوان و سالم هستند و معتقدند که منابع محدود واکسن باید به گروهها آسیبپذیر در کشورهایی با درآمد پائین که هنوز با واکسیوناسیون کامل فاصله دارند، اختصاص یابد.
برخی دیگر اظهار میدارند که این واکسنها باید برای جمعیتهایی استفاده شود پوشش واکسنی خوبی ندارند. چرا که این کار از ایجاد سویههای جدید ویروس جلوگیری میکند.
دیدگاه تان را بنویسید