دلایل ریزش بورس | خیزش مجدد بورس از امروز

جلال روحی درباره علت ریزش‌های اخیر بورس در هفته گذشته و ابتدای هفته جاری  گفت: نمادهای غیر شاخص ساز ۲۰ روز است که اصلاح خورده‌اند اما زیر سایه رشد شاخص کل دیده نشدند.

وی ادامه داد: در یک ماه اخیر شاخص از نظر تکنیکال رشد داشت و به اَبَرکانال ۲ میلیون واحد رسید که از نظر فعالان بازار سرمایه یک رقم دارای مقاومت روانی است. بخصوص که شاخص کل بورس تا ۲ میلیون و ۸۰ هزار واحد افزایش یافت اما نتوانست خود را در این قله تثبیت کند.

به گفته وی، با این حال بازار برای برخی بخصوص افرادی که در قیمت‌های پایین سهام خریداری کرده بودند سودده است. مگر آنهایی که در قله خرید کرده بودند.

کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه علت بالا بودن شاخص در یکی دو ماه اخیر، استقبال از خرید سهام نمادهای فولادی، پالایشگاهی و خودرویی بود تصریح کرد: از ابتدای مرداد عملاً بسیاری از شرکت‌های کوچک و نمادهای غیرشاخص ساز روند اصلاح جزئی را آغاز کرده بودند و حتی در برخی موارد اصلاح قیمت‌ها به ۴۰ تا ۵۰ درصد قیمت واقعی ارزش سهام، انجام شد اما از آنجایی که در سایه رشد شاخص کل بورس قرار داشتند، این ریزش‌ها دیده نمی‌شد.

دارا دوم و سوم لازم الاجرا هستند

روحی با اشاره به رشد نمادهایی که قرار است در صندوق‌های دارا دوم و سوم عرضه شوند، افزود: با لغو عرضه این دو صندوق ETF و ناهماهنگی دو وزارتخانه اقتصاد و نفت شاهد افت بازار بودیم. این در حالی است که عرضه صندوق‌های دارا دوم و سوم مصوبه هیئت وزیران را دارند و لازم‌الاجرا هستند.

روحی بیان کرد: نهایتاً قرار شد صندوق دارا دوم اوایل شهریور عرضه شود اما به دلیل آنکه بازار بورس ذاتاً ریسک پذیر است و همچنین ناهماهنگی عرضه عمومی سبب سلب اعتماد عمومی شد و از سوی دیگر بازار نیز برای اصلاح قیمت‌ها نیاز به بهانه داشت، این اتفاق (لغو عرضه دارا دوم) سبب سقوط بازار شد.

وی تصریح کرد: در چند ماه اخیر رشد روزانه ۴۰ تا ۵۰ هزار واحدی بورس به یک مطالبه و عادت روتین تبدیل شده بود و سرمایه گذاران به سقوط ۸۰ تا ۹۰ هزار واحدی در یک روز عادت نداشتند. این در حالی است که در سال ۹۶ شاخص کل بورس ۹۰ هزار واحد بود که به این معنی است که میزان سقوط یک روزه شاخص کل در بازار فعلی معادل شاخص کل بورس در سال ۹۶ است.

روحی شایعه افزایش نرخ سود سپرده‌های بانکی به ۲۲ درصد را یادآور شد و افزود: یکی از اشتباهات رئیس کل بانک مرکزی عدم شفافیت فحوای کلام خود در خصوص برنامه‌های آتی بانک مرکزی در یادداشت اینستاگرامی اخیرش بود. وی اشاره کرد که نرخ سود سپرده بانک‌ها نزد بانک مرکزی یک درصد افزایش خواهد یافت؛ این سبب شد برخی برداشت کنند که شبکه بانکی می‌تواند تا ۲۲ درصد به سپرده‌های مردم سود بدهد و یکی از دلایل ریزش دو روز اخیر بورس، یادداشت رئیس کل بانک مرکزی بود. این در حالی است که رئیس کل بانک مرکزی باید به طور شفاف نرخ سود را اعلام می‌کرد.

وی با اشاره به اینکه ریزش‌های اخیر سبب شد تا بازار کمی از حالت تعادل خارج شود، به موضوع کاهش ارزش اعتبار کارگزاری‌ها از ۱۵ به ۱۰ درصد اشاره و گفت: نباید در زمانی که نیاز به ورود نقدینگی داشتیم، سازمان بورس ارزش اعتبار کارگزاری‌ها را کاهش می‌داد چون سرمایه گذاران کمتر می‌توانند از اعتبار خود برای خریدهای غیرنقدی استفاده کنند.

نقش منفی نهاد ناظر

این کارشناس بازار سرمایه درباره نقشی که نهاد ناظر می‌توانست در جلوگیری از ریزش شاخص داشته باشد، تصریح کرد: متأسفانه نهاد ناظر بازار در زمانی که برخی نمادها بین ۱۰ تا ۲۰ درصد رشد منفی داشتند معاملات را متوقف نکرد. این در حالی است که در چند روز اخیر بسیاری از معاملات مشمول مصوبه هیئت مدیره سازمان بورس مبنی بر لزوم توقف معاملات در زمانی که کاهش ۲۰ درصدی ارزش نمادها رخ می‌دهد، بودند.

روحی از دیگر دلایل ریزش‌های روزهای اخیر بورس را موضوع انتشار اوراق سلف نفتی دانست و گفت: اگر چه امروز اعلام شد که عرضه این اوراق فعلاً متوقف شده اما انتشار اخبار در خصوص عرضه اوراق سلف در ریزش بازار تأثیرگذار بود؛ به طور کلی این عوامل دست به دست هم دادند تا بازار اصلاح شود.

افزایش سوددهی نمادهای پتروشیمی

کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: روز یکشنبه (دیروز) اعلام شد که قیمت خوراک شرکت‌های پالایشی و پتروشیمی‌ها کاهش می‌یابد که خبر خوبی برای بازار است چون سوددهی بیشتر پتروشیمی‌ها و پالایشی‌ها را در نتیجه بهبود صورت مالی این شرکت‌ها در پی خواهد داشت

کارگزاری‌ها آداب معاملات بازار را رعایت نکردند

روحی درباره دیگر عوامل سبب افت شاخص به موضوع آزادسازی سهام عدالت اشاره کرد و گفت: چهارشنبه هفته گذشته، برخی شرکت‌های سهام عدالت استانی در بورس عرضه و فروش آنها به کارگزاری‌ها واگذار شد؛  و عرضه سهام نمادهای شاخص ساز که در زیرمجموعه سهام‌های عدالت قرار داشت سبب اصلاح قیمت‌ها شد و صف فروش گسترده‌ای برای این نمادها را شاهد بودیم. به گونه‌ای که در ابتدای روز چهارشنبه برخی نمادها بخصوص نمادهای خودرویی که صف خرید برایشان ایجاد شد با اقدام این کارگزاری‌ها ناگهان به صف فروش سنگین تبدیل شدند.

اختلال هسته معاملات

کارشناس بازار سرمایه موضوع اختلال هسته معاملات را نیز عنوان کرد و بیان داشت: به دلیل اختلال‌های پی در پی هسته معاملات، کمتر شاهد معامله‌های روان و روتین هستیم و سفارش گیری ها با تأخیر انجام می‌شود در نتیجه هنگام خرید، سقف قیمت و هنگام فروش کف قیمت در سامانه درج می‌شود. نتیجه آنکه برای یک نماد هم کف قیمت خورده می‌شود و هم سقف قیمتی. لذا تعادل معاملات به هم خورده و عملاً رقابت خریداران و فروشندگان سهام دچار مشکل می‌شود.

آغاز خیزش مجدد بورس از امروز دوشنبه ۲۷ مرداد

روحی گفت: پیش بینی می‌شود با توجه به لغو عرضه اوراق سلف نفتی، بازار از هیجان خارج شده و شاهد تعادل در بورس شویم. همچنین تجدید ارزیابی شرکت‌های بزرگ که قرار است در شهریور انجام شود نیز می‌تواند در ادامه رشد بازار اثرگذار باشد.

به گفته وی، با حمایت‌هایی که روز یکشنبه (دیروز) اعلام شد قرار است از بورس انجام شود، بار دیگر شاهد رشد شاخص و کاهش فشار عرضه از آغاز معاملات امروز (۲۷ مرداد) خواهیم بود و تا آخر این هفته بازار بار دیگر به تعادل باز خواهد گشت هر چند که خروج پول واقعی در چند روزی که ریزش رخ داد حدود ۲ هزار میلیارد تومان بود که رقم چندان بالایی در مقایسه با کل معاملات بورس محسوب نمی‌شود.