کدام سهام سبب ریزش شاخص بورس شد؟

حدود دوماه از امکان فروش ۳۰ درصد سهام عدالت و یک هفته از امکان فروش ۶۰ درصد آن برای مشمولانی که روش مدیریت مستقیم را برای سهام خود، پس از آزادسازی سهام عدالت در اردیبهشت ماه انتخاب کرده بودند گذشته و همچنان پرونده عدم واریز وجه حاصل از فروش این سهام برای برخی مشمولان باز است.

درحالی که بسیاری از مشمولین سهام عدالت از دریافت نکردن وجه حاصل از فروش سهام خود گله داشتند، صدای سایر سهامداران نیز از وضعیت فروش این سهام و تاثیر آن در روند حرکت شاخص درآمده است.

این مشکل تا جایی ادامه یافت که فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصاد و دارایی اعلام کرد که فروشندگان سهام عدالت که در واریز مبلغ حاصل از فروش سهام عدالتشان با تأخیر غیرمعمول مواجه شده‌اند، برای پیگیری مراتب به مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی این وزارتخانه اطلاع دهند.

این مباحث درحالی مطرح می شود که روز چهارشنبه صدای اعتراض سهامداران بورسی از نحوه فروش سهام عدالت توسط کارگزاری ها بلند شد که باعث شد شاخص کل بورس روندی منفی به خود بگیرد و برخی سهم های موجود در پرتفوی سهام عدالت ریزشی شود.

موضوع این است که چنانچه مشمول سهام عدالتی قصد فروش تا ۶۰ درصد سهام خود را داشته باشد، باید به بانک ها و کارگزاری ها مراجعه کند یا سفارش خود را برای کارگزاری ها ثبت کند تا کارگزاری بنا بر تشخیص خود اقدام به فروش سهام فرد در تاریخی که توسط کارگزاری انتخاب می شود، کند. به بیان دیگر مشمول سهام عدالت امکان اینکه شخصا اقدام به فروش سهام خود کند، ندارد.

به نظر می رسد آنچه در روز چهارشنبه مشاهده شد، رقابت برخی کارگزاری ها برای فروش سهام عدالت بود. کارگزاری ها حجم عظیمی از سفارش های ثبت شده سهام عدالت را ناگهان و به صورت یکجا در بازار عرضه کردند و این کار باعث ترس سهامداران دیگر و تبدیل صف خرید سهم ها به صف فروش شد. این در حالی است که نباید همه سفارش های فروش در یک روز انجام شود.

درحال حاضر اختیار فروش سهام عدالت با کارگزاری ها است. ممکن است دلیل این موضوع جلوگیری از برهم خوردن تعادل در بازار باشد، اما این اتفاق روز چهارشنبه نیز رخ داد و باعث شد هم مشمولان سهام عدالت و هم سایر سهامداران متضرر شوند. از همین رو بسیاری از مشمولان سهام عدالت خواستار این موضوع هستند که اختیار سهام عدالت، با خودشان باشد.

در چنین شرایطی کارگزاری ها باید حداقل ساز و کاری تعیین کنند که فروشها قانون مشخصی داشته باشد. مثلا ساعت مشخص یا تعداد مشخصی را در روز تعیین کنند؛ یا صبر کنند سفارش ها جمع شود، سپس بررسی کنند تا چنانچه سفارش مناسبی در قسمت تقاضا وجود دارد، اقدام به عرضه کنند.