مزایای روش مدیریت غیر مستقیم در سهام عدالت

اکبر حیدری سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت در مورد سهام عدالت و اینکه چه زمانی شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی وارد بورس می‌شوند، گفت: در سهام عدالت چند کیلدواژه است که متأسفانه برداشت درستی از آن نمی‌شود، از جمله اینکه وقتی گفته می‌شود ابلاغیه آزادسازی سهام عدالت در ۹ فروردین ۹۹ صادر شده، به گونه‌ای تبلیغ شده است که انگار برای آزادسازی سهام عدالت مردم حتماً باید به سامانه سهام عدالت به نشانی https://www.samanese.ir مراجعه کنند.

در حالی که آزادسازی سهام عدالت به صورت خودکار به محض صدور ابلاغیه مقام معظم رهبری انجام شد.همچنین در این سامانه گفته شده مردم گزینه روش مدیریت مستقیم را انتخاب کنند، چون مالکیت به مردم تفویض شده و مردم از کانال انتخاب گزینه مستقیم مالک سهام هستند، در حالی که فرق ندارد، سهامدار عدالت چه روش مستقیم یا روش غیرمستقیم را انتخاب کرده باشد، سهامدار کل شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت است.

وی گفت: متأسفانه این مسئله هم توسط برخی بورس‌بازان با سیگنال غلط به مردم ارائه می‌شود، انگار اگر فقط روش مستقیم را انتخاب کرده باشند، مالک سهام خود هستند و حق تصرف دارند، اما در روش غیر مستقیم حق تصرف ندارد و مالک نیست. در حالی که در هر دو روش اختیار سهام با فرد دارنده آن است و فقط روش مدیریت مستقیم و غیر مستقیم تفاوت دارد.

وی افزود: در روش مستقیم مدیریت بدون واسطه بر سهام ۳۶ شرکت بورسی و ۱۳ شرکت غیر بورسی به دارنده سهام عدالت می‌رسد که این کار زمان‌بر و انرژی‌بر است، اما در روش غیر مستقیم مالکیت سهام همه این شرکت‌ها در اختیار دارنده سهام است، اما روش مدیریت آن به صورت تجمیعی به سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت واگذار می‌شود و شرکت‌های استانی به نیابت از سهامداران عدالت در روش غیر مستقیم در مجامع شرکت‌ها حضور می‌یابند، سود آن را می‌گیرند و به سهامدار می‌دهند و پرتفوی سهام آنها را مدیریت می‌کنند. 

حیدری گفت: به عنوان مثال در روش مستقیم فردی که یک یا ۲ سهم از یک شرکت بورسی را دارد، مثلاً ۵۰۰ تومان سود مجمع به او می‌رسد که باید برای آن حساب بانکی جدا باز کند و دنبال دریافت سود برود و نیز از حق تقدم سهام و افزایش سرمایه در شرکت‌های سرمایه‌پذیر ممکن است مطلع نشود و ارزش افزوده حق تقدم را از دست بدهد. اما در روش غیر مستقیم شرکـت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت همه این کارها را با یک مدیریت متمرکز و حرفه‌ای به نیابت از سهامداران خود انجام می‌دهند. 

* میزان حرفه‌گری مدیران سرمایه‌گذاری استانی

سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت در مورد اینکه آیا مدیران سرمایه‌گذاران استانی سهام عدالت به قدر کافی حرفه‌ای هستند که سهام پراکنده مردم را مدیریت کنند، گفت: کسانی که مدیرعامل سرمایه‌گذاری استانی عدالت می‌شود، مورد تأیید سازمان بورس، تحصیلکرده و همچنین مورد تأیید نهادهای امنیتی قرار می‌گیرد و شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی تابع قانون تجارت و زیر نظر سازمان حرفه‌ای بورس کار می‌کنند. از جمله اینکه شفافیت آنها در حد اعلا وجود دارد و سهامداران و اعضا از همه اقدامات آنها مطلع می‌شوند و حسابرس بورس بر آنها نظارت می‌کند. 

وی در مورد روش مدیریت مستقیم سهام عدالت و اینکه چه تعداد این روش را انتخاب کرده‌اند، گفت: تأکید من بر این است که بورس اوراق بهادار مانند یک اقیانوس متلاطم است که در روش مدیریت مستقیم انگار یک خانواده پنج نفره در یک قایق کوچک در این اقیانوس سرگردان هستند که با کوچکترین هجوم امواج غرق می‌شوند اما شرکت سرمایه‌گذاری استانی مانند یک کشتی اقیانوس‌پیما از تلاطم امواج در امان می‌ماند و تلاش بر این است سرمایه‌ سهامداران و دارایی مردم حفظ شود.

حیدری افزود: اطلاعات تعداد افرادی که روش مستقیم را انتخاب کرده‌اند، در اختیار شرکت سپرده‌گذاری مرکزی است، اما عده‌ زیادی از مردم به خاطر اطلاع‌رسانی غلط گزینه مدیریت مستقیم را به اشتباه انتخاب کرده‌اند و اعلان تعداد زیادی از مردم متقاضی اصلاح روش مدیریت و گزینه غیر مستقیم هستند. همچنین مهلت انتخاب تا ۲۹ خرداد تمدید شده و اصرار ما و تأکید ما بر این است که مردم بتوانند اصلاح روش مدیریت مستقیم و یا غیرمستقیم را انجام دهند و تأکید می‌کنیم مدیریت جمعی سهام عدالت به نفع مردم است. 

* سرمایه‌گذاری استانی پذیرش شده،‌اما در تابلو بورس درج نشده‌اند

سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت در مورد اینکه قبلاً اعلام شده بود شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی عدالت از ۱۷ خرداد وارد بورس می‌شوند، اما این کار نشد به نظر شما چه زمانی در تابلوی بورس دیده می‌شوند، گفت: شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی از حدود پنج سال پیش در بورس پذیرش شده‌اند و اکنون باید در تابلو دیده شوند. در حال حاضر ۳۰ شرکت سرمایه‌گذاری استانی آماده درج در تابلوی بورس هستند و بعد از آزادسازی سهام عدالت با مصوبه هیأت عامل سازمان خصوصی‌سازی قرار شد، سرمایه‌گذاری استان البرز هم تشکیل شود و تعداد این شرکت‌ها به ۳۱ برسد. اساسنامه شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی مطابق اساسنامه تیپ سازمان بورس تهیه شده و نظارت حسابرس بورس بر آنها انجام می‌شود.

حیدری گفت: شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی نیاز به برگزاری مجمع و افزایش سرمایه دارند و بعد از آن در سبد سرمایه‌گذاری استانی عدالت سهام مردم قرار می‌گیرد و آنهایی که گزینه غیر مستقیم را انتخاب کرده‌اند سهامدار سرمایه‌گذاری استانی می‌شوند.

* حضور شرکتهای سرمایه‌گذاری استانی در پروژه‌های بزرگ

حیدری این را هم گفت:‌ طبق تشویقی که شورای عالی بورس برای سرمایه‌گذاری استانی عدالت در نظر گرفته این شرکت‌ها قرار است، در پروژه‌های کلان ملی که دارای ارزش افزوده است مانند پروژه‌های نفت، گاز، معدن و سرمایه‌گذاری‌های با نیاز بالای نقدینگی حضور پیدا می‌کنند و عواید آن به سهامداران می‌رسد، اما در روش مدیریت مستقیم این امکانات وجود ندارد و فرد باید خودش مدیریت سهام عدالت در ۴۹شرکت را انجام دهد.

سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت در مورد اینکه چه زمانی ۱۳ شرکت غیربورسی سهام عدالت وارد بورس می‌شوند، گفت: مطالبه ما هم این است که دولت مؤظف بود فقط سهام شرکت‌های حاضر در بورس را به عنوان سهام عدالت به مردم بدهد، اما سهام ۱۳ شرکت غیر بورسی را هم داد و هنوز ارزش روز این شرکت‌ها انجام نشده و در پرتفوی سهام عدالت مردم منعکس نشده است.

وی گفت: باید ۱۳ شرکت غیر بورسی توسط هیأت عالی واگذاری قیمت‌گذاری شوند و به زودی وارد بورس شوند و ما مطالبه داریم، اگر الا هم برای دولت مقدور است به جای سهام این ۱۳ شرکت غیر بورسی، سهام شرکت‌های بورسی را به سهامداران عدالت بدهد و یا اینکه تجدید ارزیابی نهایی به زودی انجام دهد و سهام این ۱۳ شرکت به دارندگان سهام عدالت برسد.

وی درباره اینکه چرا شرکت‌های سرمایه‌گذاری عدالت بعد از پنج سال در تابلوی بورس حضور ندارند ، گفت: دولت وظیفه تسریع در پذیرش شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی عدالت را دارد و این برعهده سازمان بورس است که امکاناتی فراهم کند که نماز سرمایه‌گذاری‌های استانی به زودی در تابلوی بورس حاضر شده و امکان خرید و فروش این سهام برای مردم فراهم شود. این شرکت‌ها مورد پذیرش اولیه قرار گرفتند و با اساسنامه تیپ سازمان بورس فعالیت می‌کنند، اما باید افزایش سرمایه بدهند و مجمع آنها تشکیل شود.

سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت گفت:‌ فرض ما بر این است که بعد از تاریخ ۲۹ خرداد که انتخاب روش مدیریت سهام عدالت به پایان رسید باید سریعاً‌ مراحل اداری درج شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در بورس فراهم شود و بعد از آن اولاً‌ سهام عدالت استانی را بتوان یکجا فروخت اما سازمان بورس مؤظف است مشوق‌هایی در نظر بگیرد که مردم را در ماندگاری در سهام عدالت دعوت کند و این مشوق‌ها باید جذاب باشد چون سهام عدالت واقعاً ارزش دارد.

حیدری در مورد امکان وثیقه گذاشتن سهام عدالت برای تسهیلات گفت: ‌قرار بود امکان وثیقه‌گذاری سهام عدالت سریع فراهم شود تا مردم به خاطر نیاز مالی مجبور نشوند سهام ارزنده عدالت خود را به قیمت پایین بفروشند  و برای عملیاتی شدن درج شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی باید تجمیع دارایی‌ها صورت گیرد و امکان چانه‌زنی با بانک‌ها برای گرفتن تسهیلات انجام شود. مثلاً اگر یک فرد دارنده سهام عدالت در روش مستقیم بخواهد سهام خود را وثیقه کند و وام دریافت کند چقدر قدرت چانه‌زنی دارد، اما کسی که به نمایندگی از یک میلیون سهامدار عدالت برای وثیقه‌ به بانک مراجعه می‌کند، به راحتی می‌تواند سهام وثیقه کند و وام دریافت کند.

وی در پاسخ به اینکه اگر کسی روش مدیریت غیر مستقیم را انتخاب کند آیا سهامدار ۴۹ شرکت است یا سهامدار فقط یک شرکت سرمایه‌گذاری استانی است، بیان داشت: شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام مردم را مدیریت می‌کنند، اما مالکیت این سهام همچنان در اختیار مردم است و مردم دارنده سهام ۴۹ شرکت سرمایه‌پذیر عدالت هستند و علاوه بر آن سرمایه‌گذار شرکت استانی هم هست. بنابراین ارزش افزوده نسبت به روش مدیریت مستقیم برایش وجود دارد.

سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت گفت:‌شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت  وقتی سود خود را تقسیم می‌کنند، شرکت استانی با تجمیع این سود عملکرد بیشتری و سود بیشتری به سهامدار خود می‌دهد. مثلاً‌فرض کنید سهام پراکنده ۴۹ شرکت استانی سرمایه‌گذاری در سال ۵۰۰ هزار تومان باشد که این مبلغ به صورت یکجا به علاوه یک مبلغ اضافه به عنوان سود سهام سرمایه‌گذاری استانی به دارنده روش مدیریت غیر مستقیم پرداخت می‌شود در حالیکه سهامدار روش مستقیم فقط همان سود ۵۰۰ هزار تومانی ۴۹ شرکت را به صورت خرد دریافت می‌کند و از حق تقدم و افزایش سرمایه شرکت‌ها ممکن است جا بماند و از آن بهره نبرد.

حیدری افزود: شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی از زمانی که به عنوان سهامی خاص بودند در بورس پذیرفته شدند و با سرمایه در اختیار خود  که سازمان خصوصی‌سازی به آنها اختصاص داده بود عملیات خرید و فروش سهام را انجام می‌دادند و اکنون سرمایه‌ برخی شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ۲۰ تا ۲۵ برابر افزایش یافته است و این ۳۰ شرکت سرمایه‌گذاری استانی گرچه در بورس پذیرفته شدند، اما فقط می‌توانستند مانند یک مشتری حقوقی به خرید و فروش سهام بپردازند و نماد آنها در تابلو درج نشده است. قرار بود دولت از سال ۹۵ سهام عدالت را آزاد کند، اما این اتفاق نیفتاد . بنابراین شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی هم مانند یک عضو حقیقی در بازار فقط می‌توانستند خرید و فروش انجام دهند.

* برخی مدیران دولتی اصولاً اعتقادی به تعاونی‌های سهام عدالت نداشتند 

وی در مورد اینکه شرکت‌های تعاونی عدالت مرتب دغدغه استخدام شدن و حقوق خود را دارند چگونه می‌توانند سهام عدالت مردم را به خوبی اداره کنند، گفت: باید بین شرکت‌های تعاونی سهام عدالت و سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت تفکیک قائل شویم. در تعاونی‌های شهرستانی سهام عدالت که به عنوان نهادهای غیر انتفاعی و فقط برای ارائه خدمات به مردم تشکیل شده‌اند درآمدی برای آنها از اول در نظر گرفته نشد و اعتباری که باید دولت تخصیص می‌داد نیز در برخی سال‌ها اختصاص نیافت و آنها مشکل داشتند. به خاطر اینکه برخی از مدیران دولتی اصولاً اعتقادی به تعاونی‌های سهام عدالت نداشتند و این باعث مشکل در مدیریت شرکت‌های تعاونی سهام عدالت شد.

سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت گفت: اما سرمایه‌گذاری استانی از اول خودگردان بودند و حتی به شرکت‌های تعاونی عدالت شهرستانی کمک می‌کردند.