همه‌گیری بعدی احتمالا دست ساز است!

مکس بروکس در فارین پالیسی نوشت: آیا کرونا در آزمایشگاه ساخته شده است؟ این تئوری توطئه‌ای پر طرفدار در سراسر جهان است. از روسیه تا آمریکا، نظریه پردازان توطئه و عاملان سیاسی در حال طرح ریزی اتهامات بدون سند هستند تا بتوانند آن را دستاویزی سیاسی برای خود قرار دهند. در حال حاضر، تمام داده‌ها حاکی از آن است که این ویروس که بیش از 2.4 میلیون نفر را بیمار کرده و بیش از 167 هزار کشته داشته در حال ویران کردن کل اقتصاد جهانی است.

در ادامه این مطلب آمده است: ویروس‌ها بیش از همه جنگ‌های رخ داده در تاریخ مردم را کشته‌اند. در اکثر موارد حتی قبل از این که انسان از وجود ویروس آگاهی داشته باشد، بر اثر بیماری‌هایی مثل آبله یا طاعون کشته شده است. در این بین اگرچه انقلاب علمی به انسانها کمک کرد تا با این بیماری‌های وحشتناک مبارزه کنند، اما همزمان باعث شد تا کشورها این بیماری‌ها را به یکدیگر تحمیل کنند. حملات میکروبی ژاپن به چین یا آلمان علیه متفقین که تخمین زده می‌شود منجر به مرگ 200هزار نفر شده بخشی از این حملات بیولوژیک است.

در مقیاس کوچکتر، ما  شاهد حملات بیوتروریستی در آمریکا مانند ارسال بسته‌های آمریتراکس در سال 2001 برای اهدافی خاص در سراسر کشور بودیم، اتفاقا یکی از این بسته‌ها برای من در محل کارم برج راکفلر نیویورک هم ارسال شد. ترس از وجود سلاح‌های بیولوژیک در عراق زمان صدام حسین یکی از دلایل اصلی جنگ فاجعه بار با این کشور بود.

پس از جنگ عراق، آمریکایی‌ها از پارانویا غیر منطقی به سمت انکار غیرمنطقی تغییر روش دادند. سال‌های اخیر که به این بیماری همه گیری کروناویروس منجر شد، ما نه تنها شاهد جهش مؤسسات بهداشتی ملی در آمریکا بودیم بلکه یک زمینه فرهنگی برای انکار علم در جنبش ضد واکسیناسیون هم مشاهده کردیم.

امروز آمریکا به طور خاص در پرداخت هزینه‌های معیشت و زندگی با مشکل مواجه است. اگر ثروتمندترین و قدرتمندترین کشور جهان در ابتدای امر به گونه‌ای متفاوت رفتار می‌کرد؟ چند زندگی می‌توانست نجات یابد؟ اگر یازده سپتامبر موجب به رویکردی تخیلی شد، بدون شک تاریخ واکنش دولت ترامپ به کووید-19 را به عنوان رویکردی ناشی از عدم شجاعت و بی خردی قضاوت می‌کند.

در حال حاضر، در حالی که جهان با یک اشکال طبیعی رو به رو است، هنوز هم تنش و رقابت شدیدی در دنیا حاکم است. حتی اگر بتوانیم اطمینان داشته باشیم که روس‌ها به کنوانسیون سلاح‌های بیولوژیکی 1972 پایبند بوده و زرادخانه‌هایی که داشتند را نابود کردند، گکونه می‌توانیم همین اطمینان نصف و نیمه را به چین و کره شمالی که هیچ وقت این پیمان را تصویب نکردند، هم داشته باشیم. این تازه در مورد دولت‌های ملی است.

در مورد گروه‌های تروریستی چطور، بازیگران غیر دولتی که نه سرزمینی برای دفاع دارند و نه چیزی برای از دست دادن؟ در قرن گذشته، کارل جانسون، مبارز مشهور در مقابل بیماری ابولا، هشدار داد که فقط بیش از چند ماه تا حداکثر یک سال طول می‌کشد تا آنفولانزا، ابولا و دیگر بیماری‌ها جهش پیدا کنند.

اکنون پیش‌بینی جانسون چندان نامحتمل به نظر نمی‌رسد. با کمی اطلاعات ناخوشایند فضای وب و تجهیزات آزمایشگاهی، هر کسی به زودی قادر خواهد بود تا در یک آزمایشگاه زیرزمینی برای خودش ویروس بسازد.

دستکاری ژنتیکی خطرناکترین تهدیدی است که بشر تاکنون با آن روبرو بوده زیرا به هر کسی این امکان را می‌دهد تا دست به ساختن یک سلاح خطرناک بزند. بر خلاف تروریسم هسته‌ای که هزینه‌های بسیار زیادی از استخراج تا تولید می‌طلبد تروریسم بیولوژیک این گونه نیست.  از طرفی تروریست هسته‌ای که فقط یک بار فرصت استفاده از سلاح خود را دارد در حالی که تروریست بیولوژیک امکان استفاده چندین باره از سلاح خود را دارا است.

بدیهی است که هیچ دفاع کاملی در برابر حملات میکروبی در آینده وجود ندارد. با وجود نبود واکسن پیش از ساخت ویروس اما، افزایش نظارت، ایجاد زیرساختهای بهداشت عمومی و از همه مهمتر، اعتماد بخشی از مردم به کارشناسان در به حداقل رساندن خسارات وارده به واسطه یک ویروس یا میکروب که هنوز ایجاد ساخته نشده بسیار مهم است.

با این حال، همانطور که اکنون با شیوع کرونا ویروس مشاهده می‌کنیم، این دشمن نامرئی می‌تواند در صفوف ما پنهان شود و بدون اینکه خودمان بدانیم در بدن ما رخنه کند.

این خبر بدی است

در این بین یک خبر خوب هم وجود دارد و آن اینکه جهان می‌تواند جلوی این ویروس را بگیرد و  هیچ کس هم برای انجام این کار مجبور نیست یک سیستم کاملا جدید بسازد. در واقع تنها کاری که باید انجام دهیم تغییر طرز فکر است، ما باید بهداشت عمومی را به عنوان بخشی از امنیت ملی بدانیم.

از زمان بیماری همه گیر آنفلوانزا در سال 1918، بشریت به ویژه در جهان توسعه یافته، برای دفاع در برابر بیماری‌ها، اقدام به ایجاد شبکه‌هایی به نام سیستم بهداشت عمومی کرده است. این شبکه تنها در جریان بحران اخیر به چالش کشیده شد.

در این بین به خصوص آمریکا باید روند را معکوس کند. در حقیقت آمریکایی‌ها باید به سازمانهایی مانند کمیسیون بیودفیزس که به شکل خستگی ناپذیر در تلاش برای به صدا درآوردن خطر جنگ بیولوژیک هستند، توجه بیشتری کنند. آمریکا به جای اینکه روابط با سازمان‌های بهداشتی را متناسب با اظهارات آقای رئیس جمهور قطع کند، بهتر است همکاری خود با شبکه‌های جهانی بهداشت مانند سازمان بهداشت جهانی را تقویت کند.

از آنجا که سلامت عمومی و امنیت ملی یکی هستند، آمریکا هر دو این حوزه‌ها را تقویت کند. اعضای سرویس بهداشتی کشور  قبلاً برای شرایط اضطراری آموزش دیده‌اند.  سرانجام، آمریکایی‌هایی که خطر را به وضوح می‌بینند، باید در مبارزه با تهدیدات بیولوژیک جدی باشند. هیچ دموکراسی بدون حمایت مردم از خودش نمی‌تواند پا برجا بماند. کسانی که در قدرت بوده و در حال جنگ با ویروس هستند، باید روی به همکاری با سایر نقاط جهان بیاورند.

اگر کشورهای جهان بتوانند تلاش‌های ملی و بین‌المللی را با هم ادغام کنند و هزینه لازم را برای از بین بردن موانع بهداشت عمومی صرف نمایند، هیچ بیماری همه‌گیری چه طبیعی چه ساخته شده، فرصتی برای آسیب رساندن به ما نخواهد داشت.