چرا برای پیشگیری از ابتلا به کرونا، باید دست‌ها را به مدت ٢٠ ثانیه با آب و صابون شست؟

یکی از شایع‌ترین راه های انتقال ویروس کرونا از فردی به فرد دیگر، از طریق دست‌ها می‌باشد.

بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، شستن مکرر دست‌ها با آب و صابون، مهمترین، ساده ترین و ارزان‌ترین راه پیشگیری از انتقال این ویروس به شمار می‌آید. اما روش درست شستشوی دست‌ها برای مقابله با ویروس کرونا چگونه است؟

 به نقل از RFI، بنا به گفتۀ سازمان جهانی بهداشت و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در آمریکا، شستن درست و مداوم دست‌ها برای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا ضروری است. شستشوی صحیح دست‌ها نه تنها باعث از بین بردن میکروب‌ها می‌شود بلکه می‌تواند آلودگی‌هایی که ویروس‌ها از آن تغذیه می‌کنند را نیز از بین ببرد.

بر اساس پژوهش‌های محققان مؤسسۀ فناوری ماساچوست، شستن دست‌ها به روش صحیح در فرودگاه‌ها می‌تواند شیوع بیمارهای همه‌گیر مانند "کووید-١٩" را تا ۶۹ درصد مهار کند.

طبق دستورالعمل نهادهای بهداشتی، شست‌شوی سادۀ دست‌ها با آب کافی نیست؛ بلکه باید در روز چندین بار و هر بار به مدت «حداقل 20 ثانیه» دست‌های خود را با آب و صابون بشویید تا این اقدام پیشگیرانه مؤثر باشد.

به هنگام شستن دست ها، باید پشت دست، بین انگشتان و زیر ناخن‌های خود را با صابون تمیز کنید. پس از آنکه تمامی ‌قسمت‌های دست را با کف صابون پوشاندید، باید حداقل به مدت ۲۰ ثانیه یا تقریباً مدت زمان لازم برای دو بار خواندن ترانۀ «تولدت مبارک» دست‌هایتان را خوب به هم بمالید.

کارشناسان بیماری‌های عفونی می‌گویند که اکثر مردم، شستن پشت دست و انگشت شَست را فراموش می‌کنند.

چرا باید دست‌ها را به مدت ٢٠ ثانیه با آب و صابون بشوییم؟

نتایج تحقیقات در زمینۀ تفاوت میان شستن دست‌ها به مدت ۵ ثانیه و ۲۰ ثانیه نشان داده است که پس از شستن دست‌ها به مدت ۲۰ ثانیه، اثری از ویروس دیده نمی‌شود.

بر اساس آزمایش های متخصصین بیماری‌های عفونی، ویروس کرونا ساختاری لیپیدی دارد؛ یعنی دورتادور آن را لایه ای از چربی پوشانده است که باعث می‌شود این ویروس به راحتی به سطوح و دست‌ها بچسبد؛ بنابراین آب به تنهایی هیچ تأثیری در نابودی ویروس کرونا ندارد زیرا وجود لایۀ چربی به این ویروس اجازه می‌دهد مثل یک قطرۀ روغن رفتار کند. اما از آنجا که در صابون، مولکو‌ های دو طرفه وجود دارد، در تماس با آب و چربی، یک طرف مولکول به آب و طرف دیگر آن به چربی جذب می‌شود و در اثر این کشش‌های دو گانه، صابون می‌تواند چربی ویروس کرونا را بیرون کشیده و ویروس را نابود کند.

اما برای اینکه صابون بتواند تأثیر خود را بر روی ساختار لیپیدی ویروس کرونا بگذارد و این ویروس را از بین ببرد، به ٢٠ ثانیه زمان نیاز دارد؛ به طوریکه در مدت ۵ یا ١٠ ثانیه ویروس کرونا از بین نمی‌رود.

از آنجا که ضدعفونی‌کننده های الکلی مخصوص دست هم به شیوه ای مشابه با صابون بر روی لایۀ چربی ویروس کرونا عمل می‌کنند، برای نابود کردن آن به همین مدت زمان نیاز دارند و باید حداقل ٦٠ درصد الکل داشته باشند.

چه مواقعی باید دست ها را بشوییم؟

بنا به گفتۀ مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها در آمریکا، برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا، دست های خود را در مواقع زیر بشویید:

پس از سرفه، عطسه یا پاک کردن بینی

پس از حضور در اماکن عمومی شامل سیستم حمل و نقل عمومی، سوپرمارکت‌ها، پمپ بنزین و داروخانه

پس از لمس سطوح در خارج از منزل

پس از لمس پول یا کارت بانکی

پیش از آشپزی و تهیۀ غذا

قبل و بعد از خوردن غذا

قبل و بعد از مراقبت از فرد بیمار

قبل و بعد از استفاده از سرویس بهداشتی

پس از بیرون گذاشتن زباله ها

پس از لمس حیوانات

بنابراین، تا جایی که امکان دارد دست‌های خود را بشویید زیرا شستن دست‌ها بهتر از ضدعفونی کردن آنهاست؛ به این دلیل که تأثیر ژل‌های ضدعفونی‌کننده برای نابودی ویروس به اندازۀ شستشو با آب و صابون نیست.

نکات مهم:

هنگام بستن شیر آب و باز کردن در دستشویی، از دستمال استفاده کنید و آن را دور بیاندازید.

در صورت عدم دسترسی به آب و صابون، از ژل‌ها و یا محلول‌های ضدعفونی‌کنندۀ الکلی مخصوص دست استفاده کنید. اما به محض دسترسی به آب و صابون، دست های خود را بشویید و تا آن زمان از تماس با افراد یا سطوح بپرهیزید.

میکروب ها در سطح پوست خیس، راحت‌تر از پوست خشک پخش می‌شوند، بنابراین خشک کردن دست‌ها یک گام کاملاً مهم است. حوله‌های کاغذی یا پارچه‌های خشک، مؤثرترین روش برای پاک کردن میکروب‌ها بدون پخش آنها به سطوح دیگر است.

فرقی نمی کند برای شستن دست‌ها از صابون قالبی استفاده کنید یا مایع؛ هر نوع صابونی می‌تواند ویروس کرونا را از بین ببرد. آب سرد و گرم هم به یک اندازه در نابودی ویروس به هنگام شستشوی دست‌ها مؤثر است.