پیش بینی زمان پیک و خاتمه شیوع بیماری کرونا در ایران

رشد و گسترش انتقال ویروس کرونا امروزه از پدیده های مورد توجه اهمیت برای تمامی جوامع مخصوصا جامعه ایران است که از اوایل اسفندماه سال 1398 درگیر شیوع آن بوده است. با توجه به اثرات اقتصادی و اجتماعی این پدیده، مدلسازی و پیش بینی های ریاضی برای این پدیده در اطلاع رسانی به عامه مردم و مدیران تصمیم گیر بسیار حائز اهمیت است.

بنابراین تیم تحقیقاتی حاضر با استفاده از داده های آماری موجود در کشور چین به بررسی ریاضی رشد پدیده کرونا در ایران پرداختند. لازم به ذکر است که شرط استفاده از نتایج این مدل، اجرای قرنطینه مشابه چین، ‌کنترل تعامل افراد بیمار و همچنین کنترل مناطق بحرانی است که در ایران با تاخیر در حال اجرا است. همچنین لازم به ذکر است که میزان مرگ و میر در اثر کرونا در هر کشوری بستگی به کیفیت سیستم پزشکی آن کشور و تعداد افرادی دارد که به آن سیستم دسترسی دارند. راه‌کارهای سرعت‌گیر یک اپیدمی، چون تعطیل کردن مدارس و دانشگاهها، لغو تجمعات بزرگ و کم کردن رویارویی های اجتماعی افراد است که باید با دقت فراوان پیگیری شوند.

در شکل 1 نتایج پیش بینی آمار تلفات ویروس کرونا در ایران براساس برازش داده های موجود از ایران به منحنی داده های کشور چین در سناریوی خوش بینانه دیده می شود. طبق این سناریو، 27 اسفندماه اوج وقوع اپیدمی در ایران بوده و پس از آن شیوع و تلفات بیماری کاهش می یابد و در 15 فروردین ماه بیماری به پایان می رسد. داده های این منحنی تا روز 23 اسفندماه منطبق بر داده های رسمی ایران است.  

لازم به ذکر است سناریوی خوش بینانه با وجود تدابیر شدید قرنطینه در کشور چین حتی در این کشور نیز به وقوع نپیوست. شکل 2 نتایج پیش بینی آمار تلفات ویروس کرونا در ایران براساس برازش داده ها به اطلاعات سناریوی بدبینانه کشور چین آورده شده است. طبق این نمودار، اوج این بیماری در ایران حدود 11 فروردین بوده و پس از آن بیماری فروکش خواهد کرد. این پیش بینی با مدل ارائه شده در مرجع 1 که اوج بیماری را تا نیمه فروردین پیش بینی کرده است هماهنگی دارد.

در عمل منحنی بدبینانه در کشور چین به وقوع پیوست بنابراین احتمال وقوع این سناریو در ایران بسیار بیشتر است و لازم است تدابیر شدید کنترلی در کشور اجرایی شود. همچنین این منحنی پیش بینی می کند که اپیدمی تا اواخر اردیبهشت ماه در ایران وجود داشته باشد لذا دانشگاهها و مراکز آموزشی باید برای آموزش آنلاین بعد از تعطیلات نوروز آمادگی کافی داشته باشند.