رونمایی از سیمرغ بلورین ساخت ایران / در نشست سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر چه گذشت؟

نشست خبری سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر پنجشنبه 10 بهمن با حضور ابراهیم داروغه‌زاده دبیر جشنواره و اصحاب رسانه در پردیس سینمایی ملت برگزار شد.

در ابتدای این نشست جوادی یگانه معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران با تبریک ایام دهه فجر، درباره حمایت شهرداری تهران از جشنواره فیلم فجر که شائبه ایجاد کرده بود، توضیح داد: در تمام دنیا شهرداری‌ها نقش مهمی در حمایت از جشنواره‌ها دارند و شهرداری تهران نیز بارها در این عرصه به‌عنوان یک فعالیت فرهنگی این کار را انجام داده است. جشنواره فیلم فجر مهم‌ترین رویداد هنری سینمای ایران است و شهرداری حمایت از این جشنواره را وظیفه خود می‌داند همچنین، شهرداری حمایت از همه جشنواره‌های مهم کشور را به‌اندازه وسع خود مورد حمایت قرار می‌دهد.

او ادامه داد: بخشی از این حمایت به پردیس‌ها بازمی‌گردد، ازجمله سینما پردیس ملت و برج میلاد که باید در خدمت اصحاب هنر و سینماگران باشند و خوشحالیم که در این فضا هستیم. از سوی دیگر بسیاری از مسائل و مشکلات شهر تهران راه‌حل‌های اجتماعی و فرهنگی دارند که باید از زبان فرهنگ برای رفع آن‌ها استفاده کنیم. درواقع در این دوره بنای ما مشارکت بود نه حمایت صرف و با کمک آقای داروغه‌زاده تلاش کردیم آموزش‌های شهروندی را پیش از شروع فیلم‌ها در جشنواره دنبال کنیم؛ مسائل مهمی که هزینه زیادی ندارند، اما بی‌توجهی به آن‌ها مشکلاتی را در سطح شهر ایجاد کرده که با نمایش در عرصه فرهنگ می‌توان جلوی آن‌ها را گرفت. امیدواریم بتوانیم مشکلاتی که در تهران و کلان‌شهرها وجود دارد را با حمایت سینماگران برطرف کنیم.

جوادی یگانه در خاتمه بیان کرد: امیدوارم جشنواره امسال به‌یادماندنی باشد و بتوانیم کمی از آلام مردم کم کنیم.

در ادامه پویا محمودیان معاون صنایع دستی سازمان گردشگری و میراث‌ فرهنگی کل کشور نیز گفت: افتخار ما بر این است که تندیس امسال ساخته دست هنرمندان خانواده صنایع دستی است که گوشه‌ای از اقتدار صنایع دستی را به هنرمندان نشان می‌دهد. صنایع دستی در کنار سینما که صنایع خلاق هستند می‌توانند در حوزه اقتصاد هنر فعالیت مفیدی داشته باشند و امیدوارم امروز اقتدار هنر ایران با همراهی صنایع دستی و سینما را به رخ جهانیان بکشیم. در سال رونق تولید همکاری و همراهی با صنایع دستی و سینما رقم خورد و امیدوارم شاهد اخبار نویدبخشی در این حوزه باشیم.

او افزود: دوستان در شرکت "جهان کریستال" با تلاش شبانه‌روزی موفق شدند این سیمرغ را آماده کنند و به اهالی سینما و هنر تقدیم کنند.

در ادامه پس از رونمایی از سیمرغ بلورین جشنواره از پوستر و شعار جشنواره که "با سینما، کنار هم باشیم" است، رونمایی شد.

سپس نوبت به ابراهیم داروغه‌زاده دبیر جشنواره رسید. او در ابتدای سخنان خود به ماه دی و اتفاقات ناگواری که در آن رخ داد اشاره کرد و گفت: سردار سلیمانی سرباز وطنی است که چهل سال در این کشور ازجان‌گذشتگی کرد و چند سال خارج از مرزهای ایران با دشمنان جنگید تا ما در امنیت باشیم و درنهایت نیز به دست دشمنان ایران به شهادت رسید. در ادامه و پس از سقوط هواپیمای مسافربری حال مردم بدتر شد و حتی برخی از هنرمندان از عدم حضور خود در جشنواره صحبت کردند که ما تلاش کردیم برخی از مراسم‌ را کمرنگ کنیم تا جشنواره به کار خود ادامه دهد.

او تأکید کرد: نزدیک به 100 فیلم متقاضی حضور در این دوره جشنواره بودند که از این میان 22 فیلم در بخش سودای سیمرغ، 10 فیلم در بخش نگاه نو، 10 فیلم در بخش مستند و 10 فیلم در بخش کوتاه انتخاب شده و در بخش رقابتی حضور دارند. امیدوارم مردم و سینما‌گران در کنار هم باشند و سینماگران نیز مانند همیشه رسالت خود را به‌درستی انجام دهند. سینمای ما همیشه همراه مردم بوده و اتفاقی که علیه مردم ایران در حال رخ دادن است ظالمانه بوده و امیدوارم سینمای ما بتواند گوشه‌ای از این مظلومیت را در سطح جهان به تصویر بکشد.

وی همچنین درباره مراسم افتتاحیه و بزرگداشت فریدون جیرانی توضیح داد: به دلیل همراهی و همدردی با مردمان خوب سیستان و بلوچستان هزینه‌های مراسم افتتاحیه در قالب اقلام مورد نیاز به این هم‌وطنان اهدا خواهد شد که هم‌زمان با روز افتتاحیه جشنواره فیلم فجر، اقلام مورد نیاز برای کمک به سیل‌زده‌ها به سمت سیستان و بلوچستان حرکت خواهد همچنین مراسم بزرگداشت فریدون جیرانی و اهدای جوایز بخش مسابقه تبلیغات در روز اختتامیه جشنواره برگزار خواهد شد.

دبیر جشنواره سی و هشتم در ادامه به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.

داروغه‌زاده درباره درخواست محسن امیریوسفی کارگران "آشغال‌های دوست‌داشتنی" طی سال‌های اخیر برای حضور در جشنواره فیلم فجر، گفت: ما از نیت ایشان آگاه نیستیم اما طبق آیین‌نامه نمی‌توانستیم به تقاضای او جواب مثبت دهیم چرا که فیلمی که قبلاً نمایش داده شده است، نمی‌تواند در جشنواره حضور داشته باشد.

او همچنین درباره نمایش فیلم‌های بیرون مانده برای اصحاب رسانه توضیح داد: اگر صاحبان اثر این درخواست را مطرح کنند ما می‌توانیم این امکان را برای اصحاب رسانه فراهم کنیم.

داروغه‌زاده درباره دخالت دیگر نهادها در انتخاب فیلم‌های جشنواره نیز اظهار کرد: هیچ ارگان و نهادی در این زمینه دخالت نداشته و فیلم‌ها تنها با نظر هیئت انتخاب برگزیده شدند. هیئت انتخاب فیلم‌هایی را که پروانه ساخت سینمایی از سازمان سینمایی داشتند را بازبینی کردند و نهاد دیگری در این زمینه دخیل نیست. هیئت انتخاب تنها خودش فیلم‌ها را دیده و خوشبختانه تمام فیلم‌های امسال مجوز نمایش گرفتند و هیچ فیلمی قبل از بازبینی هیئت انتخاب کنار گذاشته نشده است. البته موضوع یک‌ فیلم ممکن است به یک حوزه یا ارگان خاص مربوط شود که در این موارد، همیشه از قبل تعاملاتی بین صاحبان اثر و آن ارگان صورت می‌گیرد. فیلمی که شما ممکن است مد نظرتان باشد از سوی قوه قضاییه مشکلی نداشت و از طریق شورای پروانه نمایش مجوز گرفته و عدم حضور آن فیلم، نظر هیئت انتخاب بوده است.

دبیر جشنواره سی و هشتم درباره تحریم جشنواره از سوی افراد و برخی اظهارنظرهای غیرکارشناسی هیئت انتخاب که می‌تواند در حوزه داوری اثر داشته باشد، نیز گفت: ما هر زمان که کار هیئت انتخاب شروع می‌شود، تأکیدمان این است که با رسانه‌ها گفت‌و‌گویی نکنند که متأسفانه در برخی مواقع این اتفاق می‌افتد اما اظهارنظرها در نظر هیئت انتخاب تأثیری نداشته است. درباره تحریم‌ها هم به‌واقع باید بگویم که چنین چیزی را ما که در ستاد برگزاری بودیم احساس نکردیم و تنها شاهد چند اظهارنظر احساسی از سوی چند هنرمند محدود بود.

او در پاسخ به این سؤال که درباره افزایش تعداد داوران و حضور یا عدم حضور مسعود کیمیایی در جشنواره گفت: ما برای تخصصی‌تر شدن داوری تعداد داوران را افزایش دادیم و ناخواسته بود. برخی رسانه‌های خارج از کشور، این شائبه را ایجاد کردند که کسی حاضر به پذیرفتن داوری نیستند، اما این افزایش نشان داد که چنین چیزی صحت ندارد. همان‌طور که تهیه‌کننده فیلم آقای کیمیایی گفتند در جشنواره حضور خواهند داشت. آقای کیمیایی یکی از خاطره‌انگیزترین کارگردانان قبل و بعد از انقلاب بوده‌اند که با فیلم‌هایشان دوستداران سینما را به وجد آورده‌اند. با توجه به استقبال مردم از جشنواره ایشان که در پیام خود به "احترام به خواست مردم" اشاره کرده بودند، در جشنواره حاضر خواهند شد و مردم را همراهی خواهند کرد.

داروغه‌زاده درباره میزان استقبال مردم برای خرید بلیت جشنواره و سهمیه ارگان‌ها نیز توضیح داد: امسال ظرفیت نمایش فیلم‌ها افزایش پیدا کرد. پارسال هفت هزار صندلی بود و امسال حدود نه هزار و چهارصد صندلی افزایش داشته است. هر سال درصدی از بلیت‌ها به نهادهایی اختصاص دارد که می‌خواهند برای کارمندانشان بلیت خریداری کنند اما امسال با توجه به استقبال مردم از ظرفیت این ارگان‌ها کم شد. علیرغم حاشیه‌هایی که به وجود آمد استقبال مردم افزایش داشت.

وی همچنین درباره بودجه برگزاری جشنواره و بخش دانش‌آموزی در نوبت صبح نیز عنوان کرد: بنیاد فارابی بخش سیمرغ و پروانه‌ها را به روال سال‌های گذشته در سراسر کشور، بدون بلیت‌فروشی و به‌طور رایگان برگزار می‌کند. هزینه جشنواره بر اساس قراردادی که با شهرداری داشتیم، ۸ میلیارد تومان برآورد شده که امیدواریم بتوانیم این میزان را کمتر کنیم.

دبیر جشنواره فیلم فجر درباره امکان نمایش فیلم برای ناشنوایان و بیرون ماندن "بی‌صدا حلزون" با موضوع ناشنوایان بیان کرد: تمام فیلم‌های انتخاب شده به جشنواره می‌رسند و تا امروز هیچ فیلمی اعلام نکرده است که به جشنواره نمی‌رسد تا جایگزینی برای آن انتخاب شود. هیئت انتخاب به این نتیجه رسیدند که این فیلم در بخش سودای سیمرغ حضور نداشته باشد اما در بخش نگاه نو نمایش داده می‌شود.

وی در ادامه گفت: امسال نسبت به سال گذشته بیشترین همراهی را با فیلم‌های مستند و کوتاه داشتیم و این فیلم‌ها در پردیس‌ها نمایش داده می‌شود.

او درباره نرسیدن برخی فیلم‌ها و جایگزینی فیلم‌ها همچنین ماجرای انصراف پیمان معادی نیز اظهار کرد: آقای معادی هیچ زمان صحبتی از تحریم جشنواره نکرد، اما شرکت فیلم در جشنواره حق تهیه‌کننده است و ما فارغ از این مسئله فیلم‌ها را داوری می‌کنیم، مگر اینکه تهیه‌کننده‌ای کتباً تقاضا کند. به همه فیلم‌های رزرو گفته شده که فیلم‌هایشان را آماده کنند که در صورت نرسیدن یک فیلم، فیلم‌ها به ترتیب اولویت رزرو جایگزین شوند.

داروغه‌زاده درباره تندیس سردار سلیمانی و نبود فیلم‌های کوتاه و مستند در برنامه سینمای هنرمندان گفت: ساخت تندیس انجام خواهد شد و در اختتامیه اهدا خواهد شد. با توجه که موضوع این جایزه مقاومت و جهاد است فیلم‌هایی که در این راستا ساخته شده باشند، در این بخش داوری می‌شوند. در مورد بحث بعدی، ما امسال بهترین همراهی را با فیلم‌های مستند و کوتاه کردیم و در چارسو و سینمای هنرمندان هم این آثار در جدول نمایش اکران خواهد شد.

او همچنین درباره نبود آثار کودک در این دوره از جشنواره نیز بیان کرد: ما در دو سال گذشته به جهت حمایت از این حوزه بخش ویژه‌ای را اختصاص دادیم. امسال هم برای این حوزه بخش ویژه‌ای را اختصاص داده بودیم اما دو فیلمی که درخواست بودند شرایط نمایش به‌عنوان فیلم سینمایی را نداشتند و البته ناقص هم بودند.

دبیر جشنواره درباره ایرانی شدن تندیس سیمرغ توضیح داد: سال گذشته فضایی که خبرنگار روزنامه همشهری برای چرایی ساخته نشدن سیمرغ در ایران ایجاد کرد باعث شد که این امر در سال حمایت از تولید ملی پیگیری شود. البته به دلیل به‌صرفه نبودن تولید به تعداد کم، ما امسال برای پنج شش سال سیمرغ ساختیم!

او همچنین در پاسخ به سؤالی دیگر درباره چرایی روشن نشدن پروانه ساخت سینمایی و ویدئویی اظهار داشت: مشکل مجوز ساخت ویدیویی در سازمان سینمایی، خانه سینما و کانون کارگردانان هنوز حل نشده است. ابتدا باید این قضیه در آنجا حل شود تا در جشنواره هم شاهد این قضایا نباشیم.

داروغه‌زاده درباره دلیل حضور نداشتن فیلمسازان زن در جشنواره و هیئت داوری گفت: اولویتمان این است که تعداد کسانی که واجد شرایط بودند، انتخاب شوند. امسال آثار ارائه‌شده از سوی فیلمسازان زن تنها همین یک فیلم بود. هیئت انتخاب نمی‌تواند فمینیستی به این مسئله نگاه کند. فیلم‌ مورد بررسی واقع می‌شود اما امسال تعداد کمتری از فیلمسازان زن برای حضور در جشنواره استقبال کردند. ما دوست داریم حضور زنان در هیئت داوری بیشتر شود زیرا آن‌ها منصفانه‌تر و دقیق‌تر فیلم را مورد بررسی قرار می‌دهند.