کاهش تقاضای سفر در آستانه نوروز

یکی از اصلی‌ترین خبرهایی که در روزهای گذشته از سوی مسوولان عرصه حمل و نقل منتشر شده، نشان‌دهنده کاهش جدی تقاضا برای سفر است. موضوعی که از قبل نیز قابل پیش‌بینی بود و البته بر اساس دستور مستقیم وزارت بهداشت صورت می‌گیرد.

این وزارتخانه هرچند اعلام کرده که برنامه‌ای برای قرنطینه شهرهای آلوده به کرونا ندارد، اما در عین حال از مردم می‌خواهد کلیه سفرهای غیرضروری خود را لغو کنند و حتی در سطح شهر نیز از ترددهای غیرضروری خودداری کنند. این وزارتخانه همچنین گفته که با فعال کردن اکیپ‌های سلامت‌سنج در ورودی شهرها، در صورتی که مسافری را مشکوک به کرونا تشخیص دهد، وی را به مدت 14 روز قرنطینه خواهد کرد.

با توجه به این موضوع و تداوم شرایط حضور کرونا در کشور در روزهای آینده، آمارها نشان می‌دهد که تقاضا برای سفر به شکل قابل توجهی کاهش یافته است. بررسی‌ها از سامانه‌های فروش بلیت هواپیما و قطار نشان می‌دهد که تقریبا برای تمام مسیرهای داخلی بلیت موجود است و به دلیل نبود تقاضا، بخش قابل توجهی از ظرفیت ناوگان عملا خالی مانده است.

این اتفاق باعث شده، قیمت بلیت در بازار بلیت هواپیما نیز به شکل قابل توجهی کاهش پیدا کند. در شرایطی که پیش از شیوع کرونا قیمت بلیت پرواز تهران به کیش در روزهای پایانی هفته تا مرز یک میلیون تومان نیز بالا می‌رفت، در حال حاضر قیمت بلیت در این مسیر تا 70 هزار تومان نیز کاهش یافته و حتی برای این نرخ نیز تقاضا وجود ندارد.

بررسی‌ها در مسیرهای پرترددی مانند مشهد، بندرعباس، تبریز و شیراز نیز همین مساله را نشان می‌دهد که با وجود کاهش قابل توجه قیمت‌ها، تقاضای فعال در بازار وجود ندارد. در شرایطی که ایرلاین‌های ایرانی حتی در زمان اجرای قیمت‌های قبل نیز از زیانده بودن شرکت‌های خود خبر می‌دادند، تداوم این شرایط می‌تواند برای آنها مشکل‌آفرین باشد.

در حوزه سفرهای ریلی نیز شرایط مشابهی حکمفرماست. هرچند این حوزه با قیمت‌گذاری دولت انجام می‌شود و نرخ بلیت‌ها تفاوت چندانی نمی‌کند، اما تقاضا در این حوزه نیز کاهش یافته و حتی برخی شرکت‌ها برای حفظ مشتریان‌شان تخفیف‌هایی نیز ارایه‌ کردند.

یک مقام مسوول در شرکت حمل و نقل ریلی رجا در این زمینه گفته: طی چند روز اخیر با شیوع بیماری کرونا استرداد بلیت از سوی مسافران قطار افزایش پیدا کرده است. با شیوع ویروس کرونا، بیش از اینکه خرید بلیت کاهش پیدا کند، استرداد بلیت از سوی مسافران بسیار افزایش یافته است. شرکت رجا هزینه استرداد بلیت را بدون کاهش جریمه به مسافران باز می‌گرداند. همچنین برای مردم طی این روزها تخفیف‌هایی نیز در نظر گرفته شده است. شرکت رجا برای مقابله با گسترده شدن شیوع ویروس کرونا اقدامات پیشگیرانه را در تمامی واگن‌ها انجام داده است.

در شرایطی که هر ساله بسیاری از شرکت‌های حمل و نقل از روزهای ابتدایی اسفند، ظرفیت بلیت خود برای تعطیلات نوروز را باز می‌کردند و در مدتی کوتاه تمام این ظرفیت به فروش می‌رفت، در روزهای گذشته با توجه به شیوع کرونا، تقاضا برای بلیت نوروز به‌ شدت کاهش یافته است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که برای تمام مسیرهای هوایی داخلی در روزهای منتهی به پایان سال و روزهای ابتدایی نوروز، همچنان بلیت هواپیما موجود است. هرچند قیمت بلیت ارایه شده برای این روزها، نسبت به شرایط فعلی بازار بالاتر است اما ایرلاین‌ها با توجه به کاهش تقاضا، عملا نرخ بلیت را به سقف مجاز سازمان هواپیمایی نرسانده‌اند.در بازار بلیت قطار نیز شرایط مشابه است. در مسیر تهران – مشهد به عنوان پرتقاضاترین مسیر ریلی کشور، در روزهای منتهی به پایان سال، بسیاری از قطارها، همچنان ظرفیت خالی دارند و تقاضای قابل توجهی برای آنها وجود ندارد.