پس‌زمینه ترور

شرق- طرز نگاه به شکست ترامپ در داخل کشور در مجموع دو گونه بوده است؛ جریان ضد برجام که دست بالایی هم در قدرت دارد، تا جایی که از تهدید و ارعاب دست‌اندرکاران برجام و در نتیجه بردن آنها به گوشه رینگ، ابایی نداشته است، گزینه «ترامپ یا بایدن» را با تمثیلی مانند سگ زرد برادر شغال است، فروکاسته و آن را بی‌معنا دانسته است. این جریان تا حد زیادی توانسته این گزاره را جا بیندازد که نباید فریب دوگانه فوق را خورد یا ‌‌روی آن حسابی باز کرد. در مقابل جریانی که معتقد به برجام و ارزشمندی سیاسی این دستاورد تاریخی است؛ ولی صدایش همچنان در عرصه رسمی سیاست به‌خوبی شنیده نمی‌شود. اگر هم امید زیاده از حدی درباره پیامدهای روی‌کارآمدن بایدن دارد، بروز نمی‌دهد؛ اما دست‌کم و به‌درستی شکست ترامپ را یک اتفاق بزرگ و مثبت در صحنه مناسبات منطقه و جهان می‌داند که باید از آن به نحو صحیح بهره برد.‌اما این جابه‌جایی قدرت در آمریکا، در منطقه و به‌ویژه در مناسبات خارجی حکومت سعودی و کابینه نتانیاهو را چگونه باید ارزیابی کرد؟ رفتار آنها به‌روشنی نشان داده است که پیامدهای شکست ترامپ برای آنان حکم کابوس را داشته است. به‌خطر‌افتادن سرمایه‌گذاری‌های مشترک سیاسی حکومت ترامپ و دو رژیم سعودی و اسرائیل در چهار سال اخیر چیزی نیست که رابطه سنتی میان واشنگتن با این دو، یارای پر‌کردن خلأ ناشی از حضور‌نداشتن ترامپ در کاخ سفید را داشته باشد. پس چاره کار جز این نمی‌تواند باشد که از‌جمله هزینه بازگشت آمریکا به برجام تا آنجا که ممکن است بالا برود، تا جایی که عملا چنین بازگشتی منتفی یا بی‌خاصیت شود و در نتیجه گفتمان ایران‌هراسی برای پیش‌بردن منویات این دو رژیم ‌افراط‌گرا در منطقه همچنان قابل بهره‌برداری، سودمند و پایدار باقی بماند.‌رفت‌‌وآمدهای شتاب‌زده نتانیاهو و پمپئو به منطقه و شایعه دیدار مشترک یا جداگانه این دو با ولیعهد سعودی، به‌علاوه تحرکات نظامی نسبتا پر‌سروصدای آمریکا و نیز حملات مکرر هوایی اسرائیل به نقاطی از سوریه که گفته می‌شود محل استقرار نیروهای وابسته به ایران است، بی‌تردید فقط حاوی آن بخش از واقعیت ناظر بر نگرانی از پیامدهای حضور‌نداشتن ترامپ در کاخ سفید است.