پارلمان مصر به السیسی، رئیسجمهور این کشور اجازه اعزام نیرو و مداخله احتمالی نظامی در لیبی را داد. با این تصمیم مصر، در عمل لیبی به محل مناقشه کشورهای خارجی تبدیل میشود. ترکیه نیز به همراه روسیه یکی از کشورهای حاضر در معادلات لیبی هستند. در این راستا الجزیره گزارش داد که پارلمان مصر با تایید اعزام نیروهای مسلح به خارج از کشور برای مقابله با گروههای تروریستی و شبهنظامیان در لیبی به عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهوری مصر برای مداخله نظامی احتمالی در لیبی چراغ سبز نشان داد.
هفته گذشته السیسی هشدار داده بود که اگر تهدیدی برای امنیت ملی مصر و همسایگان آن در لیبی به وجود آید، بیکار نخواهد نشست. مصر، امارات متحده عربی و روسیه، از نیروهای خلیفه حفتر، فرمانده شبه نظامیان ارتش ملی لیبی پشتیبانی میکنند که ماه گذشته ترتیب یک حمله به پایگاه نیروهای تحت حمایت ترکیه در طرابلس را داده بود. پارلمان مصر بدون آنکه جزئیاتی از چارچوب زمانی استقرار نیروها در لیبی بیان کند، در بیانیهای اعلام کرد که نیروهای نظامی این کشور میتوانند به منظور حفظ امنیت ملی در جبهه استراتژیک غربی مداخله کنند. این در حالی است که ترکیه خواستار عدم مداخله کشورهای خارجی در اوضاع داخلی لیبی شده است.
مصر اما گفته که اعزام نیروهای این کشور به جبهههای غربی خواهد بود. اما این اقدام مصر میتواند به رویارویی بین قاهره و آنکارا منجر شود. قاهره از زمان سقوط دولت سرهنگ قذافی در سال ۲۰۱۱ چند حمله هوایی به این کشور داشته است. قاهره از سال ۲۰۱۴، یکی از حامیان اصلی حفتر و از تامینکنندگان تسلیحات این گروه است. حالا با تصویب پارلمان مصر که پشت درهای بسته رخ داد، شکل حمایت از نیروهای حفتر جنبه علنی و رسمی پیدا کرده است. در این شرایط استفانی ویلیامز معاون نماینده سازمان ملل در امور لیبی روز دوشنبه خواستار آتشبس فوری شد و گفت که ۱۲۵ هزار غیرنظامی در منطقه درگیری گیر افتادهاند. این نماینده سازمان ملل تنها راه پایان دادن به درگیریها در این کشور را رعایت تحریم تسلیحاتی لیبی دانسته است. گفته میشود که کشورهای ترکیه، مصر، روسیه و امارات از تامینکنندگان تسلیحات در جبهههای دو طرف هستند.
سرنگونی حفتر
ترکیه در حالی خواستار آتشبس بین نیروهای دو طرف شده است که خود پشتیبان دولت مورد حمایت سازمان ملل است. خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه در دیدار خود از مالت به این نکته اشاره کرد و گفت: «مهم است که همه طرفهای درگیر با یکدیگر گفتوگو کنند و خلیفه حفتر که صلح در لیبی را به خطر انداخته است، از کار برکنار کنند.» خلوصی ادامه داد: «سازمان ملل دولت مورد حمایت خود را به رسمیت میشناسد و کشورها باید از اجرای پروژههای اشتباهی حذر کنند.» رئیسجمهور مصر در ماه ژوئن هشدار داده بود که هرگونه حمله به سیرت یا پایگاه هوایی داخلی الجفره، قاهره را وادار به مداخله نظامی میکند و بهطور قاطع برای محافظت از مرزهای غربی خود با لیبی قاطعیت عمل نشان خواهد داد. این در حالی است که دولت مورد حمایت سازمان ملل در لیبی گفته است که دخالت مصر را به معنای اعلام جنگ علیه این کشور تلقی خواهد کرد. البته ترکیه نیز بیکار ننشسته و روزنامه هابرترک در گزارشی نوشت: «آنکارا از نزدیک تصمیم مصر برای مداخله در لیبی و تمام تحرکات این کشور را پیگیری میکند. این اقدام مصر به افزایش تنشها در منطقه منجر میشود.» این روزنامه به نقل از یک منبع امنیتی در آنکارا اعلام کرد: «مصر حدود دو ماه پیش نیروهایی را در دو پایگاه در نزدیکی مرزهای لیبی مستقر کرد. مصر بعد از اعزام مشاوران نظامی به لیبی فعالیتهای نظامی خود در منطقه را افزایش داده است.» این منبع امنیتی گفت: «در صورتی که حملهای علیه نیروهای ترکیه در لیبی انجام شود، ترکیه صرفنظر از هویت طرف مهاجم پاسخ جدی خواهد داد. ترکیه قصد دارد نیروها و تجهیزات نظامی خود را در لیبی در صورت اعزام نیروهای مصری افزایش دهد.» این منبع افزود: آنکارا از نزدیک اظهارات قاهره را از مدتها پیش پیگیری میکند و طرح نظامی و دیپلماتیکی در دو مرحله را برای مقابله با مداخله مصر تهیه کرده است. از سوی دیگر روزنامه هابرترک نوشت: ۸۰ درصد تجهیزات نظامی برای انجام عملیات در سرت و الجفره تکمیل شده است. قرار است این عملیات توسط نیروهای دولت وفاق ملی لیبی با مشارکت مشاورانی از ارتش ترکیه انجام شود. این روزنامه افزود: قرار است بعد از عید روند تحرکات درباره سرت و الجفره افزایش یابد. صرفنظر از تصمیم مصر، ترکیه به حفظ تمامیت ارضی لیبی پایبند است. این روزنامه در ادامه نوشت: در زمانی که تجهیزات نظامی برای عملیات سرت و الجفره انجام میشود مسوولان نظامی ترکیه فکر میکنند که آیا عملیات بهصورت همزمان انجام شود یا بهصورت تدریجی. این روزنامه نوشت: ترکیه به مذاکرات دیپلماتیک خود با ایتالیا، آلمان، آمریکا، قطر و برخی کشورهای حوزه دریای مدیترانه طی هفته جاری درباره بحران لیبی ادامه میدهد. این در حالی است که با تصمیم مصر هماکنون نگرانیها درخصوص آینده لیبی افزایش یافته و نگران تکرار داستان سوریه در این کشور نفتی اما خشک و صحرایی هستند. استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل در کنفرانس مطبوعاتی درباره موافقت پارلمان مصر با واگذاری اختیار به رئیسجمهور برای اعزام نیرو به مرزهای غربی گفت: «ما از نزدیک تحولات را زیرنظر داریم. این تحولات به شدت ما را نگران کرده است.» وی گفت: استفانی ویلیامز، رئیس هیات سازمان مل در لیبی به فعالیت دیپلماتیک خود ادامه میدهد و روز گذشته با عبدالمجید تبون، رئیسجمهور الجزایر و مسوولان دیگر این کشور دیدار کرد.
دوجاریک گفت: «الجزایر برای ترغیب طرفهای لیبیایی به پایان خشونت و ازسرگیری روند سیاسی تحت نظارت سازمان ملل تلاش میکند. راهکار نظامی برای بحران در لیبی وجود ندارد. باید فورا درگیریها در لیبی متوقف شود.» وی تاکید کرد: چه مقامات مصری و چه هر کشور دیگری همگی موضع ما را میدانند. ویلیامز در تماس دائم با تمام طرفها است تا اطمینان حاصل کند که نظر ما را میدانند و آن این است که راهکار نظامی برای لیبی وجود ندارد. در این شرایط روز گذشته روسای جمهور آمریکا و فرانسه در تماس تلفنی درباره آخرین تحولات لیبی بهویژه پس از بالاگرفتن تنش میان طرفهای درگیر بر سر شهر راهبردی سرت گفتوگو کردند. کاخ سفید در بیانیهای اعلام کرد دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا و امانوئل مکرون، همتای فرانسوی وی در جریان این تماس تلفنی درباره راههای کاهش تنش در لیبی گفتوگو کردند. در این بیانیه آمده که این دو رهبر در مورد موضوعات مهم برای دو کشور و تحولات منطقهای بحث و تبادل نظر کردند. مکرون و ترامپ همچنین درخصوص راههای کاهش تنش در لیبی و حضور نیروهای خارجی در این کشور به تبادل نظر پرداختند. ترامپ نیز پس از این تماس اعلام کرد که بهصورت تلفنی با مکرون و عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهور مصر گفتوگو کرده اما در مورد محتوای آن اطلاعاتی ارائه نکرد.
دیدگاه تان را بنویسید