چرا مرگ ‌بر اثر کرونا کم‌شده؛ ولی ابتلا به آن همچنان افزایشی است

شرق: ظهر روز گذشته سخنگوی وزارت بهداشت تعداد قربانیان ویروس کرونا در 24 ساعت گذشته را 34 نفر اعلام کرد. این آمار کمترین تعداد مرگ‌های ثبت‌شده به دلیل ابتلا به کووید 19 از بیستم اسفند سال گذشته تا امروز بوده است. براساس آمارهای رسمی اعلام‌شده بیشترین تعداد قربانیان ایرانی این ویروس در یک شبانه‌روز، پانزدهم فروردین با 158 نفر فوتی به ثبت رسید. پس‌از‌آن تعداد قربانیان هر روز کمتر و کمتر شد و از روز بیست‌و‌ششم فروردین تعداد قربانیان روزانه به زیر صد نفر رسید. پیش‌از‌آن و برای یک‌ ماه و یک روز، یعنی از بیست‌و‌پنجم اسفند 98 تا بیست‌و‌پنجم فروردین 99 هر روز تعداد کسانی که به‌ این ‌دلیل جان خود را از دست می‌دادند، بیشتر از صد نفر بود. پس‌از‌آن هم کمترین تعداد قربانیان 24ساعته در روز 26 اردیبهشت ثبت شد که 35 نفر بود. پس‌از‌آن برای چند روز آمار دوباره افزایشی شد و دو روز بعد یعنی 28 اردیبهشت به 69 نفر رسید؛ اما روند دوباره به نسبت کاهشی شد و روز گذشته طبق اعلام سخنگوی وزارت بهداشت تعداد قربانیان کرونا 34 نفر بود که کمترین تعداد در مدت 75 روز گذشته است. اما در همین مدت تعداد مبتلایان روزانه با تست مثبت ابتلا به کرونا که از دهه اول اردیبهشت به حدود هزار نفر در روز رسیده بود و حتی در روزهای 11 تا 13 اردیبهشت به زیر هزار نفر هم رسید، یکباره روندی افزایشی پیدا کرد و حتی در روزهای انتهایی اردیبهشت به حدود دوهزارو 400 نفر در یک روز هم رسید. ثبت تعداد افراد قطعی کرونای مثبت در روزهای میانی فروردین در اوج خود بود و برای یک هفته هر روز بیشتر از سه هزار نفر مبتلای جدید شناسایی و ثبت می‌شد؛ اما این روند تا وسط اردیبهشت هر روز کاهشی بود تا اینکه دوباره از اواسط اردیبهشت روند افزایشی شروع شد و همچنان تعداد افرادی که روزانه ابتلای آنها به کرونا مثبت می‌شود، بالای دو هزار نفر است.
آن‌گونه که سخنگوی وزارت بهداشت روز گذشته اعلام کرد، میزان شناسایی مبتلایان به کرونا در 24 ساعت، دوهزارو 23 نفر بود؛ اما تعداد کشته‌ها 34 نفر و 19 استان هم بدون آمار فوتی بود. این حداقل بیستمین روز پیاپی است که میزان مبتلایان و مرگ‌ومیر ناشی از کرونا با هم فاصله چشمگیری دارند. حالا دیگر به نظر می‌رسد کشته‌های کرونا به سمت صفر‌شدن میل می‌کند؛ ‌اما دلیل این تفاوت میان آمار مرگ‌ومیر و ابتلا در چیست؟
دکتر ایرج حریرچی، قائم‌مقام وزیر بهداشت، در گفت‌وگویی با «شرق» دلیل این تفاوت میان آمار مرگ‌ومیر و میزان ابتلا را توضیح داد. حریرچی به «شرق» گفت: روند بستری و روند مرگ‌ومیر ما کاهش پیدا کرده؛ ولی چون روند بیماریابی ما فعال‌تر شده و کسانی که در تماس با بیماران هستند، هم مشمول پیگیری می‌شوند؛ بنابراین تشخیص در مراحل اولیه بیشتر شده و مراقبت‌های ویژه‌ای هم که داریم، باعث بهبود بیشتر شده. باید توجه داشت که در مقایسه با زمان اوج بیماری کرونا در کشور، بیش از ۷۰ درصد موارد مرگ بر اثر این ویروس کاهش یافته و در اکثر استان‌ها روند نزولی بیماری به صورت درخور‌توجهی مشاهده می‌شود. او با تأکید بر اینکه سیاست ما پیشروی به سمت کاهشی‌شدن بیماری است، تأکید کرد: همه مشاغل فعلا بازگشایی نمی‌شوند و سیاست ما حداکثر بازگشایی‌ها برای تأمین اقتصاد و معیشت مردم است. به گفته حریرچی روزانه حدود 15 تا 20 هزار تست تشخیص کرونا در کشور انجام می‌شود.
حریرچی در پایان خاطرنشان کرد: ما چند معیار داریم؛ یکی معیار مرگ‌ومیر، یکی بستری و دیگری معیار شناسایی افراد جدید. درباره مرگ‌ومیر و بستری کرونا 70 درصد در مقایسه با یک تا دو ماه اخیر کاهش داشته‌‌ایم. اصولا اگر مبتلایان بیشتر شوند، بستری و مرگ‌ومیرمان افزایش می‌‌یابد؛ اما میزان بستری و مرگ‌ومیر کشور ما به طور واضحی کاهش یافته است که این امر ناشی از افزایش قدرت بیماریابی ماست؛ یعنی از دوهزارو 500 موردی که کشف می‌‌شود، 70 تا 80 درصد ناشی از بیماریابی در افراد کم‌علامت و بی‌علامت و پیگیری افراد دارای تماس نزدیک است. این یک موفقیت بزرگ است که سیستم توانسته تعداد آزمایش و بیماریابی را بالا ببرد.
بنا بر اعلام دکتر کیانوش جهانپور از روز یکشنبه تا ۵ خرداد ۱۳۹۹ و بر‌اساس معیارهای قطعی تشخیصی دو‌هزار‌و ۲۳ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد. از بین مبتلایان جدید، ۳۳۸ مورد بستری و هزار‌و ۶۸۵ مورد معادل ۸۳ درصد از موارد جدید از افراد در تماس با مبتلایان بودند که شناسایی شدند. به گفته جهانپور، مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۱۳۷‌هزار‌و ۷۲۴ نفر رسید. او ادامه داد: متأسفانه در ۲۴ ساعت گذشته، ۳۴ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند. جهانپور گفت: مجموع جان‌باختگان این بیماری به هفت‌هزار‌و ۴۵۱ نفر رسید. او ادامه داد: خوشبختانه تاکنون ۱۰۷‌هزار‌و ۷۱۳ نفر از بیماران، بهبود یافته و ترخیص شده‌اند. دوهزارو 585 نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند. جهانپور گفت: تاکنون ۸۱۸‌هزار‌و ۹۱۷ آزمایش تشخیص کووید۱۹ در کشور انجام شده است. وضعیت استان خوزستان، همچنان قرمز است؛ اما شاهد کاهش ۱۰ تا ۱۵ درصدی موارد بستری در مقایسه با روزهای گذشته هستیم. او همچنین تأکید کرد: در ۲۴ ساعت گذشته در ۱۹ استان موارد فوتی صفر و در پنج استان، فقط یک مورد فوتی گزارش شده است.
مینو محرز، عضو کمیته ستاد مبارزه با کرونا و متخصص عفونی، نیز در گفت‌وگو با «شرق» گفته‌های حریرچی را تأیید کرد. محرز گفت: درست است که میزان آمار اعلامی مبتلایان افزایش دارد؛ اما واقعیت این است که میزان ابتلا در کشور کاهش داشته؛ اما آمار تشخیصی بالا رفته است. مرگ‌ومیر پایین آمده؛ چون میزان کشندگی این بیماری هم کاهش پیدا کرده. بسیاری از مبتلایان سرپایی درمان می‌شوند. الان حتی کسانی که دچار نوع خفیف کرونا می‌شوند و در خانه درمان می‌شوند، در آمار گنجانده می‌شوند؛ اما به طور کلی وقتی ویروس‌‌ها از فردی به فرد دیگر منتقل می‌‌شوند، ممکن است ضعیف شود. برای مثال ایدز در چند دهه گذشته مقداری تضعیف شده است. ویروس سارس در کمتر از یک سال نیز ضعیف شد و از بین رفت. محرز با ابراز نگرانی از بازگشایی مشاغل پرخطر تأکید کرد: باید هنوز خیلی مراقب باشیم. ماه رمضان باعث شده بود که مردم باز هم به ناچار در منزل باشند؛ اما حالا رستوران‌ها باز شده و بیماری گسترش پیدا می‌کند. در رستوران وقتی گروهی برای غذا‌خوردن می‌روند که ماسک نمی‌زنند و دو ساعت در کنار هم هستند و همین می‌تواند آمار مبتلایان را افزایش دهد. همین‌طور این مسئله درباره باشگاه هم صدق می‌کند. شما وقت رفتن به باشگاه که ماسک و دستکش استفاده نمی‌کنید، اصلا نوع فضای باشگاهی در کشور مستعد اپیدمی کروناست. فضای بسته، نزدیک‌بودن ورزشکاران از نظر فیزیکی و... ممکن است خطرات را دوباره بالا ببرد. بنا بر اعلام نظر کارشناسان و مسئولان وزارت بهداشت در هر صورت باید به هم‌زیستی با کرونا عادت کنیم. ایرج حریرچی در گفت‌وگویی اعلام کرده بود: از 18 تا 24 ماه پس از شروع ویروس یعنی تا پاییز 1401 باید بسیاری از مناسبات را تغییر دهیم. بشر ممکن است بر این ویروس پیروز شود؛ اما هنوز نمی‌‌دانیم که رفتار ویروس از لحاظ شدت و وسعت درگیری چگونه خواهد شد. یکی از مناسبت‌‌هایی که باید تغییر دهیم، رفتارهای اجتماعی مانند دست‌دادن، در آغوش کشیدن و نزدیک دیگر افراد نشستن است. دهه‌هاست که ما سرخک را می‌‌شناسیم و واکسن آن را داریم؛ اما بسیاری از کشورهای اروپای غربی هنوز موفق به ریشه‌‌کنی آن نشده‌‌اند.