وزیر امورخارجه ایران تاکید کرد: «ما تصمیم خواهیم گرفت که آیا اقدامات اروپا در این زمینه، برای کند یا معکوس کردن برخی گامها کافی است یا نه. ما حتی بازگشت از برخی گامهای برداشته شده را رد نکردهایم.» ایران و گروه موسوم به ۱+۵ شامل آمریکا، بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و آلمان در سال ۱۳۹۴ در وین به توافق برجام دست یافتند که براساس آن قرار شد در ازای محدود کردن برخی فعالیتهای هستهای ایران، تحریمهای هستهای علیه تهران لغو شود. اما با روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا شرایط کاملا تغییر کرد و واشنگتن در اردیبهشت سال گذشته(۱۳۹۷) از این توافق خارج شد و تحریمهای خود را بازگرداند. ایران نیز از ۱۸ اردیبهشت امسال و در سالگرد خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمها علیه تهران، رسما کاهش تعهدات برجامیاش را در چارچوب این توافق اعلام کرد. فرانسه، آلمان و بریتانیا برای حفظ توافق برجام، سازوکار حمایت از مبادلات تجاری با ایران موسوم به اینستکس، را بهعنوان مجرایی برای همکاری با ایران مطرح کردند. اما مقامهای ایران اقدامات انجام شده در این زمینه را ناکافی میدانند. در این رابطه محمدجواد ظریف گفت: «موضوع بهرهمندی اقتصادی ایران از مزایای برجام به مثابه دریافت کمک خیریه یا انساندوستانه نیست، بلکه این مساله مربوط به حقوق مردم ایران است.» وزیر امورخارجه ایران در ادامه اضافه کرد: «ما بهدلیل تحریمهای ایالاتمتحده صدمات جبرانناپذیری را متحمل شدهایم، اما با وجود این، اگر اروپا قدمهای معناداری بردارد ما نیز گامهای برداشته شده را معکوس خواهیم کرد.»
به جنگ بسیار نزدیک بودیم
همچنین محمدجواد ظریف در حاشیه اجلاس امنیتی مونیخ و در گفتوگو با شبکه انبیسی درباره افزایش تنش میان آمریکا و ایران پس از اقدام دولت آمریکا در به شهادت رساندن سردار قاسم سلیمانی گفت که روابط از ماه ژانویه پرتنش مانده است و دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا را مقصر در پیش گرفتن سیاستی نابخردانه در برابر ایران دانست. او در این باره گفت: «جای تاسف دارد که آمریکا، براساس اطلاعات غلط، نادانی و تکبر، روندی را در پیش گرفت که منطقه را بسیار به آخرین حد[تنشها] نزدیک کرده است. ما بسیار به جنگ نزدیک بودیم.» وزیر امورخارجه ایران درباره خطر جنگی ناخواسته نیز گفت: «آمریکا در محلی اشتباه و در زمانی اشتباه ضربه وارد کرد و اینها عواقبش هستند؛ نه ما و نه آمریکا نمیتوانیم عواقب را کنترل کنیم. منظورم این است که افراد مسوول عواقب تصمیمهایشان هستند و من فکر میکنم کسانی که دست به این کار زدند، باید عقب بکشند.»
او درباره حمله انتقامجویانه سپاه پاسداران ایران که پس از شهادت سردار سلیمانی انجام شد و طی آن پایگاه نظامی آمریکا در عینالاسد عراق موشکباران شد، نیز گفت که این حمله دربرگیرنده یک پیام بود. ظریف در این باره توضیح داد: «ما میخواستیم به آمریکا نشان بدهیم که نمیتوانند در برابر ایران قلدری کنند.
دیدگاه تان را بنویسید