بیش از هفت سال از روی کار آمدن حسن روحانی می‌گذرد و قرار است ۸ ماه دیگر، یعنی در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰، تصدی ساختمان پاستور به دست رئیس‌جمهور دیگری سپرده شود اما موضوع قابل توجهی که در این روزها وجود دارد تغییر نگاه و رویکرد رئیس دولت یازدهم و دوازدهم نسبت به شیوه رقابت‌های انتخاباتی است.
او که در رقابت‌های سال ۹۲ و ۹۶ وعده و وعیدهای مختلفی به مردم می‌داد و حالا دیگر به موجب قانون اساسی امکان حضور در انتخابات ۱۴۰۰ را ندارد، موضع خود را نسبت به بایدها و نبایدهای وعده‌های انتخاباتی کاندیداهای ریاست جمهوری تغییر داده و به رقبای انتخاباتی توصیه می‌کند که «در انتخابات، انتظارات مردم را بالا نبرید.»
رئیس‌جمهور چهارم شهریور ماه سال ۹۹ در دیدار با مدیران ارشد رسانه‌های کشور بر ضرورت هم‌خوانی انتظارات با امکانات در کشور تاکید می‌کند و می‌گوید: «در هر دولتی و در هر مقطعی، اگر انتظارات مردم را بیش از حد بالا ببریم همیشه شکست می‌خوریم؛ یعنی هر دولتی هر مقدار هم که خدمات ارائه کند اما اگر در نظر مردم، انتظارات را بالاتر ببرد، شکست می‌خورد … اگر انتظارات بالاتر از سطح منابع موجود افزایش یابد، نتیجه آن یأس و سرخوردگی است»
به اعتقاد امروز روحانی، «اینکه در هر انتخاباتی بخاطر رقابت‌ها انتظارات را بالا ببریم، دولت بعدی که سر کار بیاید، هر کاری کند با آن انتظاراتی که بالا بردیم فاصله داریم.»
روحانی در ۱۹ شهریور ماه و در جلسه هیئت دولت نیز گفت: «من هم می‌دانم به انتخابات نزدیک می‌شویم، می‌دانم افرادی از حالا کمربند را برای انتخابات سفت می‌کنند. اشکالی ندارد انشاالله یک انتخابات خوب خواهیم داشت، انتخابات با رقابت خواهیم داشت، اما در فضایی که به تدریج انتخاباتی خواهد شد، انتظارات را بی‌جهت بالا نبریم»
این سخنان در حالی از سوی حسن روحانی مطرح می‌شود که او نهم خرداد سال ۹۲ و در بحبوحه رقابت‌های انتخاباتی، در دیدار با جمعی از بازنشستگان ارتش گفت: «این سوال در ذهن خیلی‌ها مطرح می‌شود که به وعده‌هایی که داده‌ام چگونه می‌خواهم عمل کنم، والله العظیم، اگر مشکلات این کشور راه حلی نداشت، من کاندیدا نمی‌شدم. مشکلات موجود قابل حل است و در دولت تدبیر و امید به حول و قوه الهی در ماه‌های اولیه موانع تولید را از پیش رو برخواهم داشت، بدانید اگر موانع تولید برداشته شود، کار به حرکت درمی‌آید و این شدنی است؛ برای این قفل‌ها کلید وجود دارد و برای همه آنها راه حل پیدا می‌کنیم اما نه با شعار دادن و به دنیا فحش دادن. ای امان، ای امان از شعارهای بی‌محتوا»
وعده‌های انتخابات ۹۲
او در کوران تبلیغات انتخابات سال ۹۲ شعارهای متعدد بسیاری داد و انتظارات جامعه را نسبت به دولتش افزایش داد که می‌توان به برخی از این مواضع و سخنان به شرح زیر اشاره کرد.
«…ما شاهد هستیم که دلار بعد از چند ماه به چندین برابر قیمت افزایش پیدا می‌کند، مشکل کجاست؟ مشکل عدم مشورت، خودشیفتگی، عدم استفاده از ابزار علمی برای اداره کشور و بی‌ثباتی‌هاست. مردم مدیریت کارآمد، ثبات، آرامش، قدرت آینده و آینده‌نگری را می‌خواهند...»
«…معیار اصلی تورم جیب مردم است نه بانک مرکزی و مرکز آمار...»
«…۲۴ خرداد روز سرنوشت است. اگر اعتدال، آشتی، صلح، تعامل سازنده با جهان، رونق اقتصادی و احیای اخلاق را می‌خواهید پای صندوق‌های آرا بروید و به اصلح رأی دهید...»
«…مسببین وضع اقتصادی موجود باید دادگاهی شوند...»
«…آنچنان مردم را از درآمد سرشار می‌کنیم که اصلاً مردم به یارانه ۴۵ هزار تومانی نیاز نداشته باشند...»
وعده‌های انتخابات ۹۶
روحانی در انتخابات سال ۹۶ هم وعده‌های متعددی برای پیروزی در رقابت‌ها مطرح کرد که می‌توان به ذکر چند نمونه از آن به شرح زیر اشاره کرد.
«…اگر می‌خواهید ایران بازار واردات برای جهان باشد به دیگران رأی بدهید. اگر می‌خواهید مرکز صادرات باشیم، راه اعتدال را برگزینید...»
«…دولت دوازدهم برنامه‌ای به منظور بهبود وضعیت رفاهی ۸ تا ۱۰ میلیون نفر از خانوارهایی که در پایین‌ترین سطح زندگی می‌کنند دارد. ما برای تحقق این امر طرح سه مرحله‌ای را پیش‌بینی کرده‌ایم که با اجرای آن، که برای اولین بار در کشور خواهد بود، مفهومی به عنوان استاندارد زندگی یا حداقل سطح رفاه را تعریف می‌کنیم و درآمد هرکس را که پایین‌تر از آن بود به سطح استاندارد تعریف شده می‌رسانیم...»
«…ما اجازه نمی‌دهیم تحریم به کشور برگردد...»
«…به مردم قول می‌دهم که در دولت دوازدهم فقر مطلق در ایران برای همیشه رخت بر بکند...»
در این میان، برخی کارشناسان و صاحب نظران سیاسی در واکنش به موضع‌گیری اخیر رئیس‌جمهور مبنی بر اینکه «در انتخابات انتظارات مردم را بالا نبرید» معتقدند او در دو انتخابات ۹۲ و ۹۶ با طرح وعده و وعیدهای بسیار موجب افزایش سطح توقعات جامعه از دولت شد.
سالک: روحانی سخنانش در مناظره‌های انتخاباتی را یکبار دیگر مرور کند
احمد سالک نماینده سابق اصفهان در مجلس در همین زمینه می‌گوید: «آقای روحانی به بالا نبردن انتظارات مردم در انتخابات توصیه نکنند بلکه دولتمردان را توصیه کنند به توضیح در رابطه با اینکه چقدر توانستند مطالبات و نیازمندی‌های مردم را عملیاتی کنند.»
او خطاب به رئیس‌جمهور نیز می‌گوید: «به آقای روحانی توصیه می‌کنم به صحبت‌هایی که در مناظره‌های انتخاباتی و روزهای اول دولت بیان می‌کردند، یکبار دیگر نگاهی بیاندازند. ایشان اگر سوختگی‌ها را جبران کنند بسیاری از مشکلات داخلی کشور حل می‌شود»
ایمانی: روحانی خلاف آنچه گفت عمل کرد و انتظارات مردم را بالا برد
از سوی دیگر به اعتقاد ناصر ایمانی کارشناس مسائل سیاسی، سخنان روحانی درخصوص افزایش ندادن انتظارات جامعه در انتخابات خیلی دیر مطرح شده است. می‌گوید: «این فرمایش درست است که به هیچ وجه نباید انتظارات عمومی را بالا برد منتهی مقداری برای این حرف خیلی دیر است. این حرف را آقای رئیس‌جمهور باید در دولت اول و قبل از برجام می‌گفت و تاکید می‌کرد انتظارات عمومی را نباید بالا برد.»
ایمانی معتقد است: «روحانی انتظار عمومی را در مسئله برجام بالا برد که ریشه بسیاری از مشکلات کشور است. فاصله‌ای که امروز بین مردم و حاکمیت وجود دارد ناشی از چهار سال دولت اول روحانی است، زیرا او وعده می‌داد تورم را پایین خواهد آورد و با مسئله برجام تمام مشکلات کشور حل می‌شود اما این اتفاقات نیفتاد»
کنعانی مقدم: روحانی با عدم تحقق وعده‌هایش کشور را دچار بحران کرد
حسین کنعانی مقدم کارشناس مسائل سیاسی هم اعتقاد دارد که وعده و وعیدهای روحانی در دو انتخابات ریاست‌جمهوری گذشته عملاً برای کشور بحران ایجاد کرد می‌گوید: «یک مثل معروف قدیمی وجود دارد با این عنوان که رطب خورده منع رطب چون کند؟؛ خود آقای روحانی در ابتدای حضورش در صحنه‌های انتخاباتی در دوره‌های قبل با همین وعده‌ها با عنوان «امید» وارد عرصه انتخابات و تبلیغات انتخاباتی شد و انتظارات عمومی را افزایش داد.»
کنعانی مقدم معتقد است: «آقای روحانی در عرصه تبلیغات انتخاباتی با بالا بردن مطالبات مردم عملاً بحران ایجاد کرد و تا هنوز نتوانسته پاسخگوی مطالبات مردم باشد. باید به آقای روحانی گفت، دوره گفتار درمانی تمام شده است و آنچه مردم انتظار دارند، اقدام و عمل به وعده و وعیدهایی است که در ایام انتخابات مطرح کرده بودید»
به اعتقاد بسیاری از ناظران سیاسی، وعده‌های بی‌پشتوانه روحانی در انتخابات‌های ۹۲ و ۹۶ انتظارات به حقی را برای مردم بوجود آورد، انتظاراتی از جمله رفع فاصله طبقاتی تا وعده و وعیدهایی پیرامون رونق اشتغال، عدم بازگشت تحریم‌ها و ریشه‌کنی فقر مطلق.
با وجود طرح این وعده‌ها از سوی روحانی، اما این روزها کار دولت تا جایی پیش رفته که نه تنها بسیاری از این وعده‌ها را محقق نکرده است بلکه معیشت مردم را در سخت‌ترین وضعیت خود قرار داده و رئیس‌جمهور به جای تمرکز بیشتر بر دغدغه‌های اقتصادی مردم، گویی از شعارها و و وعده‌هایی که پیش از این داده بود پشیمان شده است و به کاندیداهایی که قرار است ۸ ماه دیگر وارد رقابت‌های انتخاباتی شوند توصیه می‌کند «در انتخابات سطح انتظارات را بی‌جهت بالا نبرید»
دیدگاه تان را بنویسید