پشت پرده علاقه نمایندگان برای کوچ کردن به وزارت نفت و امور خارجه بعد از دوران نمایندگی

با پایان کار هر دوره مجلس یکی از دغدغه‌های نمایندگان راه نیافته به دور بعد، استخدام یا مسئولیت گرفتن در یکی از دستگاه‌های اجرایی است.

«در دوره دوم نمایندگی مجلس برای حل مشکلات اقتصادی چند خانواده، هر ماه مبلغی به آنها کمک می‌کردم. وقتی دوره نمایندگی‌ام به پایان رسید، دیگر پولی نداشتم به آنها کمک کنم. شب‌ها وقتی که بچه‌ها و همسرم می‌خوابیدند، با ماشین به فرودگاه یا میدان آزادی می‌رفتم و مسافرکشی می‌کردم. البته فقط افرادی که با خانواده بودند را سوار ماشین می‌کردم.» این اظهارات مرحوم مرضیه حدیده‌چی مبارز دوران انقلاب و نماینده ادوار مجلس است که بعد از پایان نمایندگی برای گذران زندگی خود به مسافرکشی روی آورد.

شاید این توصیف از زبان نماینده‌ای همچون حدیده‌چی در دهه شصت عادی به‌نظر برسد اما باید قبول کنیم که تصور چنین کاری از یک نماینده سابق مجلس در دوران کنونی بعید است چراکه با پایان یافتن دوره نمایندگی، تعداد قابل توجهی از آنها از بازگشت به شغل قبلی خود امتناع کرده و به دنبال موقعیت‌های شغلی جدید هستند تا همچنان در بخشی از قدرت باقی بمانند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد نمایندگان عمدتاً رهسپار یکی از وزارتخانه‌های مهم دولت مانند نفت یا امور خارجه می‌شوند یا حداقل برای رسیدن به ساختمان این دو تلاش می‌کنند.

علاقه‌مندی نمایندگان برای رفتن به وزارت نفت موجب شده تا در زمان شروع‌به‌کار مجلس، صف طویلی مقابل کمیسیون انرژی بسته شود چراکه این کمیسیون مستقیم با وزیر در ارتباط است. در دوره دهم مجلس ۳۸ درخواست برای عضویت در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و ۲۹ درخواست برای کمیسیون انرژی ثبت شده بود در حالی‌که هرکمیسیون تنها ۱۹ عضو دارد. این در حالی است که کمیسیون‌های اصل نود، فرهنگی، قضایی و شوراها هرکدام به ترتیب ۷ درخواست، ۴ درخواست و ۳ درخواستِ عضویت داشتند.

در مجلس نهم نیز کمیسیون امنیت ملی با ۴۱ درخواست و کمیسیون انرژی با ۲۷ درخواست جزو کمیسیون‌های پر طرفدار بودند.

ترکیب نمایندگان عضو کمیسیون انرژی نشان می‌دهد در عضویت برخی از آنها سوابق یا مدرک تحصیلی‌شان ارتباطی با عضویت نداشته است.

وزارت خارجه و تصدی سفارتخانه‌های ایران در کشورها نیز از جمله مقاصد نمایندگان راه‌نیافته به بهارستان است.

برخی معتقدند این نحوه بکارگیری نمایندگان در وزارتخانه‌ها موجب می‌شود تا بعضی نمایندگان در طول دوره نمایندگی به فکر ارتباط‌گیری با وزرا بیفتند و گاه خود را در سطح روابط عمومی یک وزارتخانه در پارلمان پایین بیاورند و نقش وکیل‌الدوله را بازی کنند.