آنچه که از این توافق نمی‌دانید!

سه شنبه به وقت واشنگتن، مقامات امارات، بحرین، ایالات متحده و رژیم صهیونیستی در مقابل دوربین های خبری قرار گرفتند تا توافقی را به امضا برسانند که رئیس جمهور آمریکا می خواهد از آن به عنوان برگ برنده خود در انتخابات ریاست جمهوری استفاده کند. این جمع در حالی دور هم نشستند که در بیرون از محوطه کاخ سفید معترضان به این صلح، علیه آنها شعار می دادند.

در گزارش پیش رو توافق این دو کشور عربی با اسرائیل با طرح این سوال که اصلا مفاد این توافق چیست و آیا به واقع طبق گفته رسانه های خبری سر امارات و بحرین کلاه رفته است؟ این 5 مورد را که در سانه های خبری عربی پررنگ شده است را بخوانید:

1) توافق امارات با بیانیه صلح بحرین تفاوت دارد

برخلاف آنچه که ترامپ سعی در القای آن دارد، اتفاقی که سه شنبه افتاد، توافق بین اسرائیل با امارات و بحرین نبود. مقامات رژیم صهیونیستی و امارات توافقی را امضا کردند که بر اساس آن روابط دو کشور از نظر دیپلماتیک و سیاسی و اقتصادی کلید بخورد. پیش از این خبرهایی از توافق های بانکی هم منتشر شده بود.

اگر این توافق به امضای مجلس کنست برسد، این قرار داد تبدیل به سندی بین المللی خواهد شد. اما در مورد بحرین چنین اتفاقی نیفتاده و تنها بیانیه ای در جهت صلح خوانده شده است.

هرچند عبداللطیف بن راشد الزیانی، وزیر امور خارجه بحرین این اتفاق را اتفاقی تاریخی برای جوانان خاورمیانه خواند اما این کشور تنها به بیان صبح با رژیم صهیونیستی پرداخته و خبری از توافق، مانند آنچه که با امارات بسته شده نیست.

2) این یک شوی تبلیغاتی است

اتفاقی که در کاخ سفید رخ داد، بیش از آنکه تحولی برای خاورمیانه داشته باشد، یک شوی تبلیغاتی برای ترامپ است. او که در تصاویر منتشر شده لبخند رضایت بر لب دارد بالاخره توانسته یک موفقیت نصفه و نیمه در سیاست خارجی خود به دست اورد و آن را جشن بگیرد. او پس از آنکه نتوانست توافقی با کره شمالی داشته باشد، ایران را به میز مذاکره بکشاند و روابط خود را با چین اصلاح کند، به دنبال راه حلی بود تا در انتخابات آتی از آن استفاده کند. 

کشورهای اروپائی و آسیایی از دست بی مبالاتی های ترامپ به تنگ آمده اند و حرف او تنها در میان برخی از کشورهای عربی که به دنبال یافتن راه حل صلح و پیشرفت از طریق نزدیک شدن به ایالات متحده هستند، خریدار دارد. برای همین رئیس جمهور آمریکا موفق شد دو کشور کوچک عربی را با وعده و وعید به سمت صلح با اسراییل بکشاند. او حالا می خواهد موضوع تقویت امنیت اسراییل را به علاقه مندان به رژیم صهیونیستی بفروشد.

3) توافق با اسراییل برخلاف قرارداد اتحادیه عرب است

در سال 2002 میلادی طرح صلحی در بیروت به دست عربستان سعودی ارائه شد که در آن کشورهای عربی شرط و شروط خود را برای به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی ارائه کردند. این طرح هر چند در سال 2002 ارائه شد اما پنج سال طول کشید تا همه طرف ها به آن روی خوش نشان دهند. بر اساس این طرح قرار بود که قطعنامه های 242 و 338  به عنوان مبنای تلاش دیپلماتیک جدید قرار داده شود. 

 این طرح همچنین خواستار عقب نشینی اسرائیل از سرزمین های اشغال شده در سال 1967 شامل بلندی های جولان، بیت المقدس شرقی و پذیرش یک دولت مستقل فلسطینی به پایتخت بیت المقدس شرقی از سوی اسرائیل شده است. در عوض تمام کشورهای اتحادیه عرب موافقت می کنند که به نزاع با اسرائیل خاتمه داده؛ صلح بین آنها و اسرائیل برقرار کرده و از همه مهمتر مناسبات عادی با این رژیم را آغاز کنند.

اما حالا توافق بحرین و امارات با اسرائیل در حالی صورت گرفته که هیچ یک از مفاد خواسته شده در این طرح اجرایی نشده است. قطر و عربستان می گویند کماکان به آن طرح وفادارند و پیش از آنکه شرط و شروط گذاشته شده توسط صهیونیست ها عملی نشود، صلحی رخ نخواهد داد. اما برخی از ناظران می گویند خط شکنی دو کشور کوچک در خاورمیانه، می تواند به شکست و فراموشی کامل طرح صلح 2002 بیانجامد.

4) بحرین و امارات هم راه اردن و مصر را می روند

مصر در سال 1979 و اردن در سال 1994 اسراییل را به رسمیت شناختند و روابط دیپلماتیک با رژیم صهیونیستی را آغاز کردند. اما این به معنای صلحی واقعی میان این دو نبوده است. اسراییل بر خلاف توافقاتی که امضا می کند، عملا در خاورمیانه وصله ناجور است. در مصر و اردن روابط هیچگاه آن گونه که انتظارش می رفت برقرار نشد و چه مردم این دو کشور و چه سیاستمداران همواره نگاه شان به اسراییل، نگاه به یک اشغالگر بوده است. 

بافت جمعیتی کشورهای عربی، برخلاف آنچه که برخی از رهبران آنها مدعی هستند، صلح با اسرائیل را بردی برای اعراب نمی دانند. در شبکه های اجتماعی، اکانت های عربی علیه این صلح می نویسند و اعتراضاتی در گرفته است. همانطور که در مورد اردن و مصر برقراری ارتباطات با واکنش های تندی برقرار بود که حتی به کشته شدن انور سادات هم انجامید، در بحرین و امارات هم به نظر نمی رسد که اوضاع به آرامی و آسانی پیش برود . به نظر می رسد که در بهترین حالت اسراییل در این کشورها سفارت خانه باز کند. اما روابط دوستانه و عادی ایجاد نخواهد شد.

5) مفاد توافق مجهول است

ترامپ و تیمی که به مسائل مربوط به اسراییل می پردازند، اغلب تلاش کرده اند تا تحولات را مخفی نگه دارند. حتی حالا که توافق با امارات به امضا رسیده، محتوای آن منتشر نشده است و کسی نمی داند که در این سند، مواردی مثل فلسطین، شهرک سازی ها و مسجد الاقصی و طرح دو کشوری به کجا رسیده است. ناظران معتقدند که امارات و بحرین امتیاز چندانی بابت این صلح نگرفته اند و برای آنها وعده حمایت در خاورمیانه برای چنین قراردادی کافی بوده است. 

البته گفته شده که از این پس فلسطینی ها می توانند به مسجد الاقصی بروند و برخی گزارش ها خبر از متوقف شدن شهرک سازی ها می شود! این در حالیست که رفتار اسراییل در این دو حوزه خلاف اصول انسانی و بین المللی بوده و سال ها به رفتار غیرقانونی خود ادامه داده و  حالا ترامپ و نتانیاهو می خواهند ماجرا را دستاوردی برای عرب ها جلوه دهند.

ناظران می گویند انتظار نمی رود که در توافق صلح با اسراییل کسی به فکر فلسطینی ها باشد. موضوع بیشتر بر سر تامین امنیت است و فلسطینی ها چه در سرزمین های اشغالی و چه آوارگان، به فراموشی سپرده شده اند.