روابط میان ایران و عربستان در بدترین حالت ممکن قرار دارد و در این بین، پاکستان با توجه روابطی که با دو طرف دارد، به دنبال میانجیگری است. در همین زمینه عمران‌خان نخست‌وزیر پاکستان با اشاره به روابط ایران و عربستان تاکید کرد: میانجیگری پاکستان میان تهران و ریاض متوقف نشده و پیشرفت‌ها در این مسیر هرچند به صورت کند و آرام، ادامه دارد.
عمران خان گفت: همه تلاش خود را به کار بردیم تا مانع درگیری نظامی میان ایران و عربستان شویم و تلاش‌های ما نتیجه‌بخش بود. بدترین سناریو برای منطقه وقوع رویارویی مسلحانه مستقیم میان ایران و عربستان است.
نخست‌وزیر پاکستان برای حل اختلافات بین ایران و عربستان در طول سال گذشته به تهران و چندین بار نیز به ریاض سفر کرده است. وی در سفرش به تهران اعلام کرد که طرح برقراری صلح میان ایران و عربستان ابتکار خود او بوده است.
عمران خان تاکید کرده بود که اسلام‌آباد می‌تواند به عنوان پلی میان تهران و ریاض عمل کند و انجام مذاکرات را برای این دو کشور ساده‌تر سازد. پاکستان به دلیل داشتن روابط استراتژیک نزدیک با عربستان و همسایگی با ایران، نگران است که بروز هرگونه درگیری بین این دو کشور، پیامد‌های جدی برای پاکستان و دیگر کشور‌های منطقه در پی داشته باشد.
پیرمحمد ملازهی
پاکستان بهترین کشور برای میانجیگری است
پیرمحمد ملازهی کارشناس مسائل پاکستان در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه این کشور بهترین گزینه برای میانجیگری میان ایران و عربستان است، اظهار داشت: علل‌القاعده نباید ایران و عربستان برای روایط خود نیاز به واسطه داشته باشند، اما به دلیل اینکه اختلافات بین این دو از سطح سیاسی به سطح ایدئولوژیک کشیده شده است، همین مسئله باعث شده احیای روابط بین دو کشور با سختی‌های بسیاری روبرو باشد.
وی با تاکید بر اینکه برای کنار گذاشتن اختلافات بین ایران و عربستان، دو کشور باید دیدگاه‌های ایدئولوژیک را کنار بگذارند، افزود: در حال حاضر این رقابت منطقه‌ای تبدیل به دشمنی شده و با توجه به این موضوع نیاز یک میانجی است تا دو کشور بتوانند روابط خود را از سر بگیرند، در این راستا پاکستان گزینه ایده‌آل است، زیرا که هم با عربستان و هم با ایران روابط حسنه‌ای دارد و این موضوع می‌تواند باعث شکسته شدن یخ رابطه ایران و عربستان شود.
ملازهی با بیان اینکه عمران‌خان امیدوار است که بتواند کار نیمه تمام نواز شریف را کامل کند، گفت: در دوره نخست‌وزیر نواز شریف نیز او تلاش‌های زیادی را به خرج داد که بتواند این ایران و عربستان را راضی به بهبود روابط کند، اما تلاش‌های وی شکست خورد، ما نخست‌وزیر فعلی پاکستان مصمم است که بتواند این کار را انجام دهد، اما این موضوع با موانعی روبرو است که این امر مربوط به عربستان است، چراکه وزیر امور خارجه کشورمان طی چند نوبت اعلام کرد که ایران آماده است روابط خود با سعودی‌ها را از سر بگیرد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه بیان داشت: در حاضر عربستان متحد استراژیک آمریکا در منطقه است و این کشور نیز امروز شدیدترین تحریم‌ها را علیه ایران وضع کرده است، از سویی بن سلمان ولیعهد سعودی با اسرائیلی‌ها نیز روابطی دارد که این موضوع نیز خط قرمز ایران است، اما جدای این مسائل نیز، در پرونده‌های منطقه‌ای از جمله سوریه، لبنان، عراق و یمن دو کشور با یکدیگر اختلافات اساسی و ایدئولوژیک دارند که باعث شده در مناقشات منطقه‌ای ایران و عربستان هر کدام دو سر منازعه قرار بگیرند.
عمران خان به دنبال میانجگری بین ایران و عربستان است
اختلافات دو طرف ایدئولوژیک است
وی اضافه کرد: بحث مذهبی باعث شده که اختلافات بین ایران و عربستان در جهان اسلام ایجاد شود و به نوعی شاهد ایجاد یک شکاف و دوقطبی شدن هستیم که این مسئله به اختلافات ایدئولوژیک نیز کشیده شده است، برای حل این موضوع، دو کشور باید در سیاست‌های خود تجدید نظر کرده و آن را تعدیل کنند، تا بتوان روزنه‌ای برای از سر گیری روابط پیدا کرد، در غیر این صورت، فضایی که در این چند ساله وجود داشته همچنان ادامه پیدا خواهد کرد و میانجیگری پاکستان نیز نمی‌تواند در این رابطه راهگشا باشد.
ملازهی با اشاره به اینکه روابط ایران و عربستان تبدیل به کلافی پیچیده شده است، یادآور شد: باز کردن این کلاف بسیار سخت خواهد بود، زیرا که اختلافات در طی این سال‌ها بعد از حادثه‌ای که برای سفارت عربستان پیش آمد، بیشتر شد، همان‌طور که عرض کردم سطح تنش از مسائل سیاسی به بعد ایدئولوژیک کشیده شده است که مذاکره بین دو طرف نیز در این رابطه کارساز نیست، زیرا این مسئله زمانی به کار می‌آید که تنش سیاسی باشد، اما این اختلاف به سطح بالاتری کشیده شده و به نوعی رنگ و بوی مذهبی گرفته، بنابراین باید، قدری دو طرف از مواضع قبلی خود عدول کنند، تا بشود با میانجیگری کشوری مانند پاکستان روابط را دوباره احیا کرد.
این تحلیل‌گر مسائل منطقه با اشاره به اینکه منازعه ایران و عربستان در سه کشور سوریه، عراق و یمن به شکل جدی سطح تنش‌ها را بالا برده است، تصریح کرد: مسئله سوریه مهم‌ترین عاملی بود که دو کشور روابط‌شان هر روز تیره‌تر شود، بعد از اینکه بشار اسد توانست همچنان در قدرت باقی بماند و از سوی دیگر ایران و روسیه نیز حضور خود در سوریه را تثبیت کردند و از سوی دیگر گروه‌های تروریستی مورد حمایت عربستان در سوریه نیز بسیار تضعیف شدند، عربستان موضع تندتری نسبت به ایران اتخاذ کرد.
ملازهی گفت: در مورد یمن نیز کاملا مشخص است که ایران از حوثی‌ها دفاع می‌کند و عربستان نیز که در باتلاق این کشور گیر کرده، کشورمان را مسئول مقاومت یمنی‌ها می‌داند، در عراق نیز سعودی‌ها چند سالی است که به دنبال تاثیرگذاری بیشتر هستند، اما به دلیل نفوذ گسترده کشورمان، در این فقره نیز عربستان نتوانسته است کاری از پیش ببرد و به موفقیت دست پیدا کند.
دیدگاه تان را بنویسید