[مجتبی پارسا] دبیرکل سازمان ملل از کرونا به‌عنوان چالش‌برانگیزترین بحران پس از جنگ جهانی دوم یاد کرده است. بحرانی که همه کشورهای دنیا را به خود درگیر کرده؛ در این میان اما یک قاره موفق شده است که کاملا بدون ویروس باقی بماند. آنتارکتیکا (که با نام جنوبگان هم شناخته می‌شود)، سردترین نقطه روی زمین، حالا به «امن‌ترین نقطه روی زمین» بدل شده و هیچ مورد ابتلایی در آن گزارش نشده است. ویروس کرونا تا نزدیک‌های این قاره آمد، اما به سواحل یخ‌زده آن نرسید. گرچه در این قاره هیچ جمعیت بومی وجود ندارد - البته اگر پنگوئن‌ها و وال‌ها را به حساب نیاورید- حدود ٥هزار نفر در آنجا حضور دارند که عمدتا دانشمند و محقق هستند و در حدود ٨٠ پایگاه سکونت دارند. کری نلسون یکی از آن ساکنان است. او یک هماهنگ‌کننده اداری در ایستگاه پالمر در جزیره «آنورز»، شمالی‌ترین ایستگاه آمریکا در قطب جنوب است.
امن‌ترین منطقه روی زمین؟
خانم کری نلسون به سی.ان.ان می‌گوید: «من واقعا فکر نمی‌کنم کسی اینجا باشد که به خاطر اینکه اینجاست و جایش امن است، خوشحال نباشد. البته برخی از افرادی که اینجا هستند، آماده‌اند تا به خانه‌هایشان بازگردند و به عزیزان‌شان کمک کنند. اما همه ما از اینکه در مکانی زندگی می‌کنیم که بیماری و پیامدهای آن در اینجا وجود ندارد، بسیار خوشحالیم.» گرچه این افراد به لحاظ جغرافیایی از شیوع کرونا دور هستند، اما نلسون و همکارانش به‌طور کامل در جریان تحولات و اتفاق‌ها هستند. نلسون که از سال ٢٠٠٧ در فصل تابستان و زمستان در این قاره بوده است، می‌گوید: «من هر آنچه را که می‌توانم در مورد این ویروس و شرایط موجود می‌خوانم. احساس می‌کنم وظیفه من به‌عنوان یک انسان این است که شاهد هر آن چیزی باشم که درحال اتفاق افتادن است.» «رابرت تیلور» یکی دیگر از ساکنان این قاره و مستقر در ایستگاه تحقیقاتی «روترا» است. او که ٦ ماه پیش به اینجا آمده از ابتدای بحران، این وضع را زیر نظر داشته است، تا مدتی فکر می‌کرد این بحران به هیچ وجه جدی نیست: «یادم می‌آید وقتی نخستین گزارش‌ها در اوایل ژانویه از چین بیرون آمد و بعد موارد ابتلا در بریتانیا، من فکر می‌کردم که چیز مهمی نباشد و به‌زودی برطرف شود. هیچ‌وقت فکر نمی‌کردم من را هم درگیر کند؛ دست‌کم به لحاظ روانی، چراکه تمام رسانه‌ها پر شده از این خبرها.» تیلور نگران خانواده‌اش است؛ خصوصا مادربزرگش. او می‌گوید ارتباط با آنچه درحال وقوع است، کار سختی است: «انگار ما روی کره ماه هستیم و از بالا به پایین، به زمین نگاه می‌کنیم. می‌بینیم که چه خبر است، اما فاصله‌ای طولانی با آنها داریم.»
تأثیر بر توریسم
در سال‌های اخیر قاره آنتارکتیکا به یکی از مقاصد توریستی تبدیل شده بود و مردم با کشتی‌های کروز از آنجا دیدن می‌کردند. براساس آمارهای انجمن بین‌المللی اپراتورهای تور قطب جنوب، در فصل ٢٠١٨ تا ٢٠١٩، حدود ٥٦هزار نفر از این قاره بازدید کرده‌اند که ٤٠درصد نسبت به سال قبل از آن افزایش داشته است. بنابراین در فصل ٢٠١٩ تا ٢٠٢٠ انتظار می‌رفت حدود ٧٨هزار نفر از قاره آنتارکتیکا دیدن کنند، اما در اوایل سال میلادی جدید، محدودیت‌هایی ایجاد شد و با گسترش ویروس در سراسر جهان، همه تورهای قطب جنوب لغو شد. در حالی که مشخص نیست چه اتفاقی در ماه‌های پیش‌رو روی خواهد داد، همه افرادی که در ایستگاه پالمر حضور دارند، به سختی کار می‌کنند تا اینکه همه‌چیز برای فصل بعدی مرتب باشد. در ایستگاه روترا هیچ توریستی وجود ندارد، به غیر از کشتی‌های کروز و قایق‌های بادبانی که گه‌گاهی از آنجا عبور می‌کنند. تیلور می‌گوید که روند حمل‌ونقل پرسنل به خانه‌هایشان تغییر کرده است: «در حالت عادی، افراد با یک هواپیما از شرکت BAS به پونتا آرنا، جنوبی‌ترین شهر شیلی پرواز می‌کردند و سپس از طریق خطوط هوایی تجاری مسیر را ادامه می‌دادند. حالا که شرکت BAS همه کارکنانش را از این پایگاه خارج کرده و به جزایر فالکلند برده است، باید با کشتی به آنجا بروند و مسیر طولانی‌ای را طی کنند.» این کشتی هفته دیگر یا هفته بعد از آن، آنجا را ترک خواهد کرد و به این ترتیب، تیلور و همکارانش به مدت پنج ماه در این پایگاه تنها می‌مانند. هیچ‌کس در این مدت پیش آنها نخواهد آمد و هیچ‌کس هم آنجا را ترک نخواهد کرد. آنها حدود ٢٠ نفر خواهند بود. نلسون می‌گوید که حالا باید به دنبال تکنیک‌هایی باشد که در فقدان حضور بازدیدکنندگان و توریست‌ها بتوانند با تنهایی خود سر کنند: «من سعی می‌کنم راه‌هایی را برای خودم پیدا کنم تا سرم گرم شوم.» البته نلسون در جایی محاصره شده که حیوانات وحشی استثنایی و طبیعت فوق‌العاده زیبایی دارد. او می‌گوید: «دست‌کم این از خوش‌شانسی است که این بخش از قاره آنتارکتیکا بسیار زیباست و وقت گذراندن در اینجا اصلا کار سختی نیست.»
گناه بزرگ
با همه این اوصاف، نلسون احساس گناه می‌کند که در این شرایط حساس تاریخی از عزیزترین‌هایش دور افتاده است: «اینکه در چنین شرایطی به لحاظ فیزیکی در آخر دنیا باشی -و به قول برخی شاید شاهد پایان دنیا هم باشیم- کمی عجیب است. گاهی احساس می‌کنم که جدا افتاده‌ام و از اینکه الان در خانه نیستم، احساس گناه می‌کنم. اگر نمی‌توانم در آنجا به کسی کمک کنم، حداقل می‌توانم مانند بقیه با چالش‌ها زندگی کنم.» کار و زندگی این افراد درهم‌تنیده شده است. آنها در آنجا باشگاه ورزشی دارند، کتابخانه و سینما دارند و بسیاری چیزهای دیگر. آنها آزادی عمل زیادی دارند. همه بدون ترس و وحشت در کنار هم می‌نشینند، یکدیگر را بغل می‌کنند، با هم غذا می‌خورند و اگر کسی سرفه کند، هیچ‌کس نگران نمی‌شود. اما باز هم انتخاب میان آزادی بیشتر در اینجا با آزادی کمتر در خانه، انتخاب دشواری است. شاید روزی که اینجا را به مقصد خانه‌هایشان ترک می‌کنند، دیگر طعم واقعی آزادی و امنیت را نچشند. آن روز باید خاطرات آنتارکتیکا، قاره سفید را به خاطر بیاورند.
دیدگاه تان را بنویسید