بازار پرنده فریدونکنار یکی از نمونه های برجسته تقابل مردمان محلی با محیط زیست است که با دستاویز قرار دادن سنت های دیرینه توانسته اند مرزهای امرارو معاش بومیان یک منطقه از طریق شکار قانونی چند ده پرنده را به مرزهای تجارت خونین هزار پرنده مهاجر که به راحتی می تواند جمعیت، تنوع ژنتیکی و سایر شاخصه های زیستی آن ها را به صورت جدی تحت تاثیر قرار دهد، رسانده است.
حفاظت جامعه محور از حیات وحش یکی از حوزه های بسیار مهمی است که در سالهای گذشته بیش از گذشته مورد توجه نهادهای بین المللی فعال در حوزه محیط زیست قرار گرفته است و مساله فریدونکنار نیز از جمله مثال های شاخصی است که می تواند از این زاویه مورد بررسی قرار گیرد.
ضعف آموزش در حوزه محیط زیست در طی دو دهه گذشته از طرفی و سیاست خاموش تضعیف انجمن های مردم نهاد در تمامی حوزه ها و با شدت بیشتر در حوزه محیط زیست با تفکر اینکه آنها مزاحم فعالیت های دولت هستند از طرف دیگر وضعیتی را در منطقه فریدونکنار پیش رو آورده است که حتی مقامات ارشد این منطقه نیز با بهانه جلوگیری از ایجاد تنش اجتماعی با این روند نادرست همراهی می کنند.
بازار فریدونکنار دست عده معدودی است
در این باره علیرضا خلیلی، فعال محیط زیست استان مازندران به خبرنگار رکنا گفت: از سالهای گذشته رایزنی های بسیاری برای بستن این بازار انجام گرفته است اما همه آنها با شکست مواجه شد و حتی چندین بار لزوم تعطیلی این بازار از سوی مسوولان شهرستان از جمله امام جمعه فریدونکنار مطرح شد اما با پاسخ تند اهالی این بازار روبه رو شد.
وی با اشاره به اینکه خرید و فروش پرنده های شکاری در این منطقه یک راهی برای امرارمعاش بومیان در این فصل است، اضافه کرد: بومیان این منطقه از دیرباز نسبت به این کار اقدام می کردند و این بخشی از سنت و فرهنگ مردم این منطقه است.
خلیلی تصریح کرد: این شیوه شکار در منطقه که امروز شاهد آن هستیم در ابعاد بسیار گسترده تری انجام می گیرد و متاسفانه شکار در این منطقه از شکل سنتی آن خارج شده و اکنون به جرات می توان گفت که بخش عمده بازار این شکارها مرتبط با مسافران و سفارش های خارج از استان است.
این کارشناس محیط زیست با اشاره به اینکه عمده مردم فریدونکنار با برپایی این بازار مخالف هستند، بیان داشت: متاسفانه این بازار دست عده بسیار معدودی است و آنها دارند نظر خود را به دستگاه های اجرایی و مردم این شهر تحمیل می کنند و وجهه نامناسبی از این منطقه گردشگرپذیر به نمایش می گذارند.
100 تله غیرمجاز در طی هفته گذشته جمع آوری شده است
همچنین در این خصوص مسلم آهنگری، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان مازندران در گفت و گو با رکنا اظهار داشت: تالاب فریدونکنار یک تالاب دست ساز است و هرساله بعد از برداشت شالی، بومیان منطقه با منحرف کردن مسیر آب باعث تجمع آن در بخش وسیعی از منطقه می شوند و همین باعث سکنی گزینی پرندگان مهاجر در این تالاب است.
وی تصریح کرد: روشی که در گذشته بومیان از طریق آن اقدام به شکار پرنده های مهاجر می کردند معروف به روش دوما بود و این کار بخشی از سنت مردم این منطقه است اما چیزی که ما اکنون در این مناطق شاهد آن هستیم ایجاد تله هایی در تعداد و ابعاد گسترده است که می تواند جمعیت یک گونه را در چند ماه حضور در این منطقه با مشکل جدی روبه رو کند.
آهنگری گفت: امسال به علت خشکسالی و بارش های دیر هنگام و در نتیجه آن تشکیل دیر هنگام کلونی پرنده ها در این منطقه شاهد کاهش شکار و تله گذاری در منطقه هستیم اما با این حساب در طی هفته گذشته بیش از 100 تله غیرمجاز در این منطقه شناسایی و جمع آوری شده است.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان مازندران افزود: در این منطقه یا باید روشهای غیرمجاز برچیده شود که در این زمینه با این افراد به صورت جدی برخورد می کنیم و یا اینکه این بازارچه باید به کلی جمع شود که در این خصوص در روزهای اخیر جلسه ای با دادستان فریدونکنار داشته ایم و امیواریم موثر باشد.
اما اظهارات بومیان این منطقه نشان می دهد که حتی مسوولان بالادستی نیز توان مقابله با این بازار غیرقانونی ندارند به طوریکه اردیبهشت امسال خبری با عنوان "بازار فریدونکنار برای همیشه بسته شد" از زبان سمیه رفیعی، ریس فراکسیون محیط زیست منتشر شد که در فاصله کمتر از چند ماه این بازار دوباره فعالیت خود را در روزهای گذشته آغاز کرده است.
به باور کارشناسان تقویت جوامع محلی از طریق آموزش آنها برای ایجاد بازار در حوزه صنایع دستی و محصولات خانگی یکی از بهترین روش هایی است که می تواند اقتصاد جوامع محلی را به صورت پایدار تامین کند که این اقدام نیازمند فرهنگسازی و آموزش جوامع محلی با مشارکت نهادهای مردمی است.
به نظر می رسد مسوولان با ترس از ادعای کلیشه ای عمده مخربان محیط زیست مبنی بر امرار معاش در فصول بیکاری با دست درازی در طبیعت و قانون گریزی مسلم نقش کاتالیزور را در نابودی زیست بوم ایران در پیش گرفته اند. اقدامی که نمونه های آن را در سایر زمینه ها از جمله عدم برخورد با موتورسواران و دستگاه های آلاینده هوا در تهران، اعطای مجوز چرای دام در مناطق چهار گانه و ده ها مثال دیگر می توان مشاهده کرد و این به معنای ترجیح توسعه بر محیط زیست است.
دیدگاه تان را بنویسید