نوزده ماه بعد از نخستین هشدارهایی که برای تخریب شیرهای سنگیِ قبرستان تاریخی شهسوار در ایذه خوزستان مطرح شدند، این بار خبرها از تخریب تعداد زیادی از شیرهای سنگی این قبرستان میگویند.
به گزارش ایسنا، خرداد سال گذشته، امین داوودی - دبیر انجمن تاریخ دانشگاه شهید بهشتی - با انتشار فیلمی از قبرستان تاریخی شهسوار در هفت کیلومتری شهر ایذه در استان خوزستان، اظهار کرده بود: «به نام مرمت، یک سال قبل (۱۳۹۸) با بلند کردن شیرهای سنگی و مرمتهایی روی سنگها، از انجام ساماندهی قبرستان و شیرهای سنگی شهسوار خبر دادند، اما هنوز نه نشانی از نگهبان است و نه حفاظی»!
قبرستان باقیمانده از دوره صفویه در منطقه شهسوار در ایذهٖ خوزستان، که در نزدیکی آن نقشبرجسته ایلامی شاهسوار قرار گرفته و با هر بار بارش برف و باران به واسطهٔ صخرۀ صافی که بالای سر این نقش برجسته قرار گرفته، به ساییده شدن نقشبرجسته و تخریب تدریجی آن کمک میکند و در این میان علاوه بر شیرهای سنگی قبرستان که به زور قاچاقچیان آثار تاریخی در حال تخریب است، این اثر نفیس منطقه نیز در حال حذف تدریجی است.
حالا با گذشت یک سال و نیم از آن همه هشدار این بار خبرها برای تخریب گستردهتر این قبرستان هشدار میدهند.
صادق صحنی - فعال میراث فرهنگی - در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه محوطه شهسوار، قبرستانی منحصربهفرد در شهرستان ایذه است که در آن یک سنگنگاره ایلامی و شیرسنگهایی از دوره صفویه و بنایی باقی مانده از دوره ایلخانیان هنوز به جا مانده، میگوید: به دلیل ارزش این محوطه، حدود دو دهه قبل، این منطقه بهعنوان غنیترین قبرستان شیر سنگیِ مناطق بختیاری، در فهرست آثار ملی به ثبت رسید، اما بیتوجهی به این محوطه تا آنجا پیش رفت که به واسطه تخریب بخش زیادی از شیرهای سنگی این محوطه و انتشار وضعیت آن در برخی رسانهها، از سنگ و خاک صدا درآمد امّا صدایی از سوی متولّیان میراث فرهنگی شنیده نشد.
او با اشاره به حضور دوبارهاش در محوطه قبرستان شهسوار در چند روز گذشته که به چشم خود دیده که بسیاری از شیر سنگیها و قبرهای تاریخی در این محوطه تاریخی یا ناپدید شده یا کاملاً تخریب شدهاند، ادامه میدهد: سرعت تخریب و سرقت در شهسوار به حدّی سریع بود که به فاصله دو روز بعد که برای تهیه تصاویر بیشتر به آن قبرستان سر زدیم، چندین قبر تاریخی دیگر ناپدید و جابهجا شده بودند.
صحنی وضعیت نامناسب اقتصادی را یکی از عوامل مهم در به وجود آمدن این فاجعه برای قبرستان تاریخی شهسوار میداند و اظهار میکند: معتقدم میراث فرهنگی کشور، هیچگاه بهاندازه این چند سال اخیر، در معرض تخریب و نابودی نبوده است و با وجود اینکه هنوز برخی افراد نقشۀ راه را «فرهنگسازی» میدانند، اما نخست باید تصمیمگیرانِ وزارتخانه و مسئولان محلی راهکاری مناسب برای وضعیت میراث فرهنگی پیدا کنند.
او نبود حصار در اطراف قبرستان و اجازه دفن مردگان در این محوطه تاریخی و باستانی با وجود قوانین میراثی، همچنین نبود مسیر دسترسی مناسب بهجاده منتهی به قبرستان، با وجود حضور دائم تورهای گردشگری را از آسیبهای واردشده به این محوطه در طول چند سال گذشته تا امروز میداند.
صحنی به موقعیت جغرافیایی این محوطه تاریخی و دیگر آثار قرارگرفته در اطراف آن اشاره میکند و میگوید: در نزدیکی قبرستان شهسوار، روستای تاریخی کول فرح قرار دارد که گنجینهای بینظیر از سنگنگارههای دوره ایلامی است که خوشبختانه به دلیل استقرار نگهبانی در این محوطه، تا حدی از تخریب و آسیب رسیدن به آن جلوگیری شده است، با انجام این اقدام برای قبرستان شهسوار، دستکم حفاظت از این محوطه در شرایط بهتری رخ میدهد.
*عکسها متعلق به صادق صحنی است
گردشگری | ایرانگردی
عجیبترین جاهای دیدنی ایران که احتمالا نمیشناسید
در مطلب زیر مکانهای گردشگردی و تاریخی ایران را برای شما گردآوری کرده ایم.
عجیب ترین جاهای دیدنی ایران را میشناسید؟ به نظر شما عجیب چه معنایی دارد؟ یعنی چیزی که شما را به تعجب وامیدارد. حالا این تعجب میتواند از روی زیباییِ بیش از حد یک مکان باشد یا شاید ویژگیهای دیگری مانند ترسناکبودن یا بکربودن. قبول دارید؟ شناخت مناطق عجیب ایران برای کسانی که به دنبال مقاصد گردشگری خاص هستند قطعا دلپذیر خواهد بود. افراد ماجراجو دوست دارند به نقاطی سرک بکشند که دارای ویژگی خاص و عجیبی است. در این مقاله هم قصد داریم از عجیبترین جاهای دیدنی ایران برایتان بگوییم. مکانهایی را در ادامه خواهید دید که عجیب به شمار میروند. این عجیببودن در بعضی موارد به خاطر ساختار طبیعی آنهاست، گاهی به خاطر اتفاقات عجیب و در برخی موارد هم به خاطر داستانهای ترسناکی که پیرامونشان ساخته شده است.
۱. قبرستان سفیدچاه
اگر اهل دیدن فیلمهای وحشتناک باشید حتما دیدهاید که همیشه یک پای ثابت سکانسهای این فیلمها، قبرستانهایی مخوف در شب است. چرا اینقدر از قبرستانها میترسیم؟ واقعا جای ترس و وحشتی وجود دارد؟ اگر واقعگرا و بهدور از خرافات باشیم که قطعا ترسی از قبرستانها نخواهیم داشت اما چه بخواهیم و چه نخواهیم، گاهی دچار ترس و وحشت میشویم دیگر.
مثلا اگر قبرستان سفیدچاه را بشناسید، شاید حاضر نباشید که در شب به آن سری بزنید. این قبرستان که میتواند یکی از عجیب ترین جاهای دیدنی ایران باشد در بهشهر مازندران قرار دارد. سنگ قبرهای این گورستان به شکل عمودی بالای مزار هر فرد قرار گرفتهاند و روی آنها شکلها و حکاکیهایی عجیب دیده میشود. قدمت قبرستان سفیدچاه به دوره تیموریان برمیگردد.
حرفوحدیثها درباره سفیدچاه زیاد است. مثلا برخی از ساکنان حوالی این مکان بر این باورند که خاک گورستان طوری است که مانع از پوسیدن مردهها میشود. مطالعات تاریخی نیاز است تا متوجه شویم چرا سبک و سیاق گذاشتن سنگ قبر مردگان در این مکان به این صورت بوده است و حکاکیهای روی مزارها دقیقا چه معنایی داشتهاند.
۲. روستای دوقلوها
دوست داشتید که دوقلو به دنیا میآمدید؟ شما هم در جامعه دوقلوها جای دارید؟ به نظر ما که دوقلوبودن بسیار پدیده جالبی است. فکر کنید که هر روز از خواب بیدار شوید و با شخصی عینا شبیه خودتان روبهرو باشید یا اگر هم دوقلوی همسان نیستید، شخصی را ببینید که در یک زمان و یک روز و از یک مبدأ با شما پایش را به این جهان گذاشته است.
احساس جالب و در عین حال عجیبی است. حال تصور کنید که به روستایی میروید که بیشتر افراد آن را دوقلوها تشکیل میدهند. اعجابانگیز است، نه؟ در روستایی به نام شهرآباد در ابرکوهِ یزد، بیشتر بچههایی که به دنیا میآیند، دوقلو هستند. اگر به کلاسهای درسی این روستا سری بزنید، احساس میکنید که به دوبینی دچار شدهاید چون تقریبا پشت هر نیمکتی شاهد دو فرد شبیه به هم یا همان دوقلو هستید.
ازدواجها در این روستای کمجمعیت بیشتر به شکل فامیلی است و شاید دلایل ژنتیکی عاملی برای دوقلوزایی در میان ساکنان روستا باشد. کسانی که به این روستا سر زدهاند، معتقدند که در حین گشتوگذار در آن، آدمهای تکراری زیادی میبینید. چون دوقلوهای همسان این روستا زیادند. بیشک، این مکان از عجیب ترین جاهای دیدنی ایران است. نه؟ دیدن این همه دوقلو در یک مکان مانند وارد شدن به فیلمهای فانتزیِ تیم برتون است.
۳. جنگل جیغ
یکی دیگر از عجیب ترین جاهای دیدنی ایران جنگل جیغ است. فکر کنید که بعد از تاریک شدن هوا و خداحافظی خورشید زیبا با جنگل، صدایی مهیب از جیغ موجوداتی ناشناخته در میان درختان طنینانداز میشود. وحشتناک است و از آن بیشتر، بسیار عجیب.
این وضعیت جنگلی در نزدیکی طرقبه در مشهد است. یعنی خورشید که طلوع میکند، صداهایی شبیه جیغ در جنگل میپیچید. این جیغ شبیه صدای حشرات یا به هم خوردن برگهای درختان، در عبور باد نیست بلکه جیغی مبهم و ناشناخته است که دلیل آن مشخص نیست.
البته پیگیریهایی که از سوی مسئولان انجام گرفته نشان میدهد که این صداها را جیرجیرکها در میان شاخههای درختان به وجود میآورند. دلیل هر چه که باشد، پا گذاشتن به این جنگل در شب وحشتناک است. صدای جیغ حشره یا هر موجود دیگری که در این جنگل میپیچد باعث شده تا جنگل جیغ از عجیب ترین جاهای دیدنی ایران بشود.
۴. باغ سنگی
باغ سنگی هم حکایت عجیبی دارد. باغ سنگی باغی است با درختانی که به جای میوه و برگ، روی شاخههایش سنگ روییده است. اگر به سیرجان در کرمان بروید، با باغ سنگی روبهروی میشوید. باغی که صاحب آن مردی کر و لال به نام درویشخان اسفندیارپور بود.
این مرد چوپانی میکرد و باغداری اما بهطور ناگهانی روزی این کار را متوقف میکند و به جای کارهای همیشگیاش، به دنبال سنگهایی یکشکل میگردد و آنها را به عنوان میوه به درختان باغش اضافه میکند. علت چه بوده است؟ شایعات زیادی درباره کار این فرد وجود دارد.
برخی میگویند این کار را در اعتراض به اصلاحات ارضی در سال ۱۳۴۰ انجام داده، برخی پای موجودات فرازمینی را به میان میکشند و برخی خیلی ساده معتقدند که جنون، عامل این کارها بوده است. در هر حال، علت خلق باغ سنگی، هر چه که باشد، یکی از عجیب ترین جاهانی دیدنی ایران را به وجود آورده است.
۵. مثلث برمودای ایران
مثلث برمودای ایران کجاست؟ با رفتن به کویری در حوالی سمنان به مثلث برمودای ایران میرسید. اما توصیه و پیشنهاد ما این است که این کار را نکنید. چرا؟ چون هر جنبندهای که به کویر برمودا پای میگذارد در آن کشیده میشود و دیگر رنگی از رخسارش هم دیده نمیشود.
باتلاقهای شنی موجود در ریگزار مثلث برمودا، جایی برای گردشگری باقی نمیگذارند. پس اگر جان شیرینتان را دوست میدارید، بهتر است فکر رفتن به برمودا را هم از سرتان بیرون کنید. به این کویر، ریگ جن هم گفته میشود. البته جاهای مشخصی برای گردشگری در این منطقه وجود دارد که سر زدن به آنها فقط با یک راهنمای کارکشته منطقی است.
مردم محلی میگویند که این کویر نفرینشده است و هر کسی به آن پا بگذارد، ناپدید میشود. با وجود همه اینها، باز هم تورهای گردشگری علاقهمند به سرزدن به این کویر وجود دارند. دیگر تصمیم با شماست که دوست دارید، چنین مکانی را ببینید یا خیر.
۶. ونیز ایران
ونیز ایران هم از عجیب ترین جاهای ایران است. روستایی را در نظر بگیرید با خانههایی روی آب و مردمانی که رفتوآمدشان از طریق قایقهاست. این روستا در سراخیه خوزستان قرار دارد. اگر بخواهید از خانهای به خانه دیگر بروید باید از بلمهای کوچک و قایقها کمک بگیرید.
شاید به عنوان یک گردشگر، بازدید از روستای سراخیه برایتان جالب باشد اما مطمئن باشید که حاضر نخواهید شد در این روستا زندگی کنید. علت چیست؟ آب تالاب به خاطر نبود رسیدگیهای لازم هم آلوده است. سطح آب هم سالبهسال، پایینتر میرود. وقتی اکوسیستم مخدوش شود، ماهیگیری و سلامت ساکنان هم به مخاطره میافتد. پس شاید ونیز کوچک ایران برای گردشکردن جالب و البته عجیب باشد اما زندگی در آن، آن قدرها هم خوشایند نیست.
۷. روستای درک
سیستان و بلوچستان پُر است از رمز و راز؛ جاهای دیدنی و اعجابانگیز، فرهنگ و رسوم خاص و اصالتی که البته زیر سایه محرومیتهای رفاهی مظلومانه نفس میکشد. روستای درک هم در شهرستان کنارک در همین استان واقع شده است.
روستای درک، روستایی معمولی نیست. این مکان دارای پاکترین و بکرترین ساحلی است که میتوانید تصور کنید. خود را تصور کنید: شما، غروب و دریا در کنار ساحلی بکر و تنها! خیلی شاعرانه است، قبول دارید؟ درک آبوهوای خنکی دارد و وجود رملها و نخلها در کنار ساحلی با دریای آبیِ آبی، آن را آنقدر زیبا کرده است که این زیبایی به عجیببودن پهلو میزند.
به نظر ما که روستای درک با زیبایی خیرهکنندهاش از عجیب ترین جاهای دیدنی ایران است. درک در زبان بلوچی به معنای سکونتگاهی در مجاورت دره است. امیدواریم که گردشگری در این روستای بکر پا بگیرد اما به شرطی که از زیبایی و سلامت آن چیزی کم نشود.
۸. روستای کندوان
اگر به حوالی تبریز در ۶۲ کیلومتری جنوبغربی آن سری بزنید، چشمتان به جمال روستایی روشن میشود که هم زیباست و هم بهشدت عجیب و بامزه. روستای کندوان، روستایی است با خانههایی در دل کوه. این خانهها قابلسکونت هستند و حدود ۱۲۰ خانواده در آنها زندگی میکنند.
خانههایی در دل کوههایی مخروطی که البته بیشتر شکل هرم هستند. اما چرا این هموطنان عزیز در دل کوه زندگی میکنند؟ ماجرای پشت این سبک زندگی چیست؟ گفته میشود که در قرن هفتم هجری، اهالی روستایی موسوم به حیلهور برای نجات خود از دست حمله مغولها به دل کوهها پناه میبرند و بنای زندگی در دل این کوهستان از همان زمان گذاشته میشود. اگر کندوان از عجیب ترین جاهای دیدنی ایران نیست، پس چیست؟
۹. چالدران
در درس جغرافیا قوی بودهاید؟ اگر پاسخ مثبت است، حتما میدانید که چالدران متعلق به استان آذربایجان غربی است. این شهر زیبا ویژگی عجیب و غریبی دارد و آن چیزی نیست جز خنکبودن مطبوعی که شهروندان را از خرید کولر بینیاز میکند.
چالدران در دامنههای سلسله کوههای زاگرس قرار دارد. زندگی در مکانی با آبوهوای خوش و خنک دلپذیر است اما بهشرطی که سر و کله اتفاقات ناگواری مانند سیل پیدا نشود و زمینهای کشاورزی و مراتع را از بین نبرد. چالدران هم در سالهای پیش همینطور بود یعنی خبری از اتفاقات ناگوار در آن نبود و زندگیکردن در دامن دشتهای سبز و در پناه هوای خنکش، شهروندان را به خوشبختی نزدیک و نزدیکتر میکرد.
اما به دلیل تغییرات آبوهوایی و از بینرفتن پوششهای گیاهی، سیلهایی که به دل مزارع و مراتع چالدران میزند، روی آبوهوا و شرایط زندگی در آن اثراتی منفی گذاشته است. در هر حال، چالدران و هوای خنکش را میتوان بیاغراق در میان عجیبترینهای ایران قرار داد.
۱۰. دهکده چوبی نیشابور
دهکدهای با سازههای چوبی که در برابر زلزله و حشرات مقاومند؛ این دهکده چوبی در نیشابور قرار دارد. مهندس مجتهدی کسی است که دهکده چوبی را در روستای اجدادیاش بنا کرده و با دانش و بینش جذابی که نسبت به مقوله معماری داشته است با چندین تُن چوب توانسته، مجموعهای هنری و فرهنگی بسازد.
دهکده چوبی و بناهای چوبیاش در روستای ملامحمد آقازاده قرار دارند. البته مهندس حمید مجتهدی دیگر در میان ما نیست ولی دهکده جالب و جذابش همچنان از نقاط مهم گردشگری نیشابور است. مسجدی که در دهکده ساخته شده در برابر زلزلهای هشت ریشتری مقاومت دارد، عطر چوب هم که دیگر گفتن ندارد و آنقدر خوشایند است که اگر به دیدن دهکده و بناهایش بروید تا مدتها در مشامتان باقی میماند. این دهکده هم از آن نقاط عجیب ایران است که زیبایی و دقت مهندسی آن باعث تعجب میشود.
در آخر
تعریف واژه عجیب کمی سخت است. همانطور که در اوایل نوشته هم گفتیم، عجیب یعنی چیزی که شما را به تعجب وامیدارد. خب، آدمها به دلایل مختلفی تعجب میکنند. بعضیها به خاطر زیبایی بیش از حد یک چیز و برخی به خاطر ترسناک بودن و… .
در هر حال؛ مکانهایی که در این مقاله نام برده شد از جمله نقاط عجیبی هستند که هر یک به واسطه زیبایی یا ویژگی خاص دیگری اعجابانگیز محسوب میشوند. به عجیب ترین جاهای دیدنی ایران سَر بزنید یا دستکم آنها را بشناسید. این سرزمین در هر نقطه و سویش، چیزی برای شگفتزده کردن ما و شما در آستین دارد.
وقتی داره با برنامه تخریب میشه خب معلومه کار چه کسانی میتونه باشه
به یارو بگو شیر سنگی ککشم نمی گزه اصلا براش مهم نیست اصالت و فرهنگ و قدمت ما است این هنر های چند صد ساله چرا اهمیت نمی دید؟