إحسان الفقیه در القدس العربی نوشت: در مرحله آینده، عربستان سعودی خود را ناچار به نزدیکی به ترکیه حداقل در سطح اقتصادی میداند، به این دلیل که هر دو کشور در سایه بحران اقتصادی موجود، به این نزدیکی نیاز دارند، ضمن اینکه تلاش میکنند سیاستهای خارجی خود و مواضعشان در مورد پروندههای درگیری در منطقه را حفظ کنند.
در اوج حمله رسانهای علیه ترکیه و کالاهای آن، پادشاه سعودی کمی قبل از برگزاری نشست ۲۰ با اردوغان تماس گرفت، تا بر تمایل خود برای باز شدن کانالهای مذاکره در راستای تقویت روابط دو جانبه، تاکید کند.
به طور کلی عربستان و ترکیه در محورهایی در مقابل یکدیگر قرار دارند، اما ریاض و آنکارا مایلند روابط رسمی خود را براساس منافع مشترک و کنار گذاشتن دشمنی ها، نگاه دارند.
حملات رسانههای سعودی علیه ترکیه و درخواست تحریم کالاهای ساخت این کشور، همزمان شد با دومین سالگرد ترور جمال خاشقچی در کنسولگری عربستان در استانبول.
تحلیلگران بر این عقیده اند که حاشیه آزادی بیان در عربستان، اجازه حملات رسانهای گسترده یا تنظیم جنبشهای مردمی برای تحریم کالاهای ترکیه، بدون اعلام رسمی حکومت را نمیدهد. همانطور که چند روز پیش، فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان تمام اشکال تحریم غیر رسمی کالاهای ترکیه را تکذیب کرده و روابط با ترکیه را دوستانه و خوب توصیف نمود.
کارشناسان تصریح میکنند که روند حملات رسانهای علیه ترکیه و تحریم کالاهای آن، تا حد زیادی پس از تماس پادشاه سعودی با اردوغان کاهش پیدا کرد. این در حالی است که ترکیه و عربستان هر دو از پیامدهای رکود اقتصادی در جهان متاثر شده و معتقدند از سر گیری روابط آنها، پایان دادن به تنشهای منطقهای و کاستن از شدت درگیریها در میدانهای متعدد، در شرایط فعلی ضروری است.
تحلیلگران غربی معتقدند که با نزدیکی ورود جو بایدن به کاخ سفید، عربستان تلاش میکند برخی پروندههای خارجی را حل کرده و گفتمان نرم تری در قبال دشمنانش از جمله ترکیه و قطر داشته باشد، همانطور که وزیر خارجه سعودی تاکید کرد که کشورش به سعی خود برای حل اختلاف با دولت قطر، ادامه میدهد.
قطعا تماس و نزدیکی عربستان و ترکیه، به دولت جدید آمریکا و رئیس منتخب آن، بایدن دموکرات مربوط است، که سعودیها سیاستهای وی را در مقایسه با ترامپ، سختگیرانه میدانند، چرا که ترامپ بارها در کنگره آمریکا طرح مجازات سعودیها به خاطر ترور خاشقچی و جنگ یمن را به حالت تعلیق درآورد.
در طول سالهای ولایت عهدی بن سلمان از سال ۲۰۱۷ تا کنون، عربستان و ترکیه در پروندههای خارجی اختلافاتی داشته اند، بویژه در مورد سوریه و لیبی. علاوه بر اینکه ترکیه علیه محاصرهای که عربستان و دولتهای دیگر در مورد قطر اعمال کردند، موضع مخالف داشت و از حادثه ترور خاشقچی به شدت انتقاد کرد.
اینطور که به نظر میرسد، افزایش تهدیدات ایران علیه سعودیها، از طریق قوای هم پیمان و نیروهای نیابتی تهران، یعنی حوثیها و حزب الله، سعودیها را بر آن داشته است تا تنشها با دولتهای منطقهای اثرگذار را کاهش داده و به دنبال ارتباط نزدیک با کشورهایی نظیر ترکیه باشند، که از قضا رابطه خوبی با ایران دارد.
میتوان گفت روابط ترکیه-عربستان، در سطح رسمی و علنی، ضرورت ادامه باز بودن کانالهای مذاکره بین دو کشور را حفظ خواهد کرد، اما رسانههای سعودی همچنان تحریم کالاهای ترکیه را تبلیغ میکنند.
در واقع، عربستان و ترکیه به دنبال بهبود روابطشان تا حدّ ائتلاف استراتژیک نیستند، اما هر دو طرف تلاش میکنند تاثیرات مضرّ سیاستهای خود برای طرف مقابل را کاهش داده و در جریان درگیریهای موجود در منطقه و جهان، وارد محوری نشوند که در مقابل یکدیگر قرار گیرند.
دیدگاه تان را بنویسید