واریز یارانه معیشتی 900 هزار تومانی از بیستم این ماه | این افراد به غیر از یارانه نقدی یارانه معیشتی هم دریافت می کنند

بررسی ها، اظهارات کارشناسان و همچنین گزارش مرکز مطالعات زنجیره ارزش حاکی از این است که موضوع مدیریت و کاهش تقاضای بنزین، به موازات شناخت واقعی مسئله، نیازمند راهکارهای چند بعدی و شبکه ای از جمله موارد زیر است:

1-از یک سو آن چه واضح است این است که ثابت ماندن قیمت بنزین از آبان 98 و اصلاح نشدن سهمیه بندی انجام شده تاکنون باعث افزایش شدید مصرف در این مدت شده است. کافی است توجه شود به رغم تورم بیش از 40 درصدی تنها در یک سال گذشته، قیمت بنزین ثابت مانده و این مسئله از منظر اقتصادی موجب شده نسبت هزینه بنزین به دیگر کالاهای مصرفی سبد خانوار کاهش چشمگیری داشته باشد. با این حال، شرایط معیشتی اقشار کمتر برخوردار، تورم زایی افزایش قیمت سوخت و همچنین حساسیت افکار عمومی به افزایش قیمت بنزین موانعی است که حداقل تاکنون موجب شده دولت اکیداً هرگونه افزایش قیمت بنزین را رد کند.

2-در درجه بعد، همان طور که اعلام شد، موضوع قاچاق بنزین بحثی جدی است که طبق اظهارات بیگی نژاد عضو کمیسیون انرژی مجلس به روزانه 15 میلیون لیتر نیز می رسد. از این منظر، احتمالاً طرح اخیر، به شفافیت روند تقاضای واقعی از قاچاق کمک می کند. هر چند باز اختلاف قیمت بنزین در داخل و خارج کشور که عمدتاً بر اثر تورم داخلی و نیز افزایش نرخ ارز به وجود آمده است، انگیزه ها برای قاچاق را زنده نگه خواهد داشت. بررسی ها نشان می دهد در شرایطی که میانگین قیمت بنزین در دنیا حدود 1.28 دلار  بر لیتر برآورد می شود، در ایران قیمت فوب خلیج فارس هر لیتر بنزین تولید شده، نزدیک به 0.5 دلار گزارش شده است. (با توجه به متوسط قیمت نفت خام و فراورده ها در 4 ماه ابتدایی سال 2023). این مسئله و موضوع تخصیص یارانه به این محصول مصرفی در کشور که قیمت آن برای مصرف کننده نهایی را تا حدود 0.06 دلار پایین می آورد، موجب شده تا همواره مسئله قاچاق بنزین به خارج از کشور مطرح باشد.

3- بهره وری پایین خودروهای تولید داخل و فرسودگی خودروهای موجود: از جمله دلایل دیگر افزایش مصرف بنزین در این سال ها، بهره وری پایین خودروهای تولیدی و افزایش وسایل حمل و نقل فرسوده در کشور است. پس ازکاهش واردات خودروهای خارجی و ناتوانی خودروسازان در تامین نیاز بازار داخل و به ویژه در تولید خودروهای کم مصرف، عمر نگهداشت خودروها در عین بهبود نیافتن قابل توجه فناوری های سوخت آن ها افزایش یافته است. تا جایی که اکنون نزدیک به 35 درصد ناوگان خودرویی کشور، فرسوده تلقی می شوند. برای همین اجرای هر چه سریع تر طرح دوگانه سوزکردن خودروها، توسعه حمل و نقل عمومی، جایگزینی خودروهای فرسوده و بهبود وضعیت سوخت خودروهای داخلی از جمله راهکارها در این بخش به شمار می روند.

یارانه جدید دولت برای خانوارهای کم درآمد

عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: سال آینده هیچ افزایش قیمتی برای حامل های انرژی از جمله بنزین، گازوئیل و گاز را نداریم و این موضوع اصلا در بودجه سال ۱۴۰۲ نیامده است.

عبدالعلی رحیمی مظفری عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامیبا اشاره به جزئیات لایحه بودجه 1402، اظهار داشت: آن طوری که مشخص است در لایحه بودجه سال آینده هیچ افزایش قیمتی برای فرآورده های نفتی و گازی و حامل های انرژی دیده نشده است.

وی افزود: اینکه بیان می شود قرار است سال آینده قیمت بنزین، گازوئیل و گاز افزایش پیدا کند اصلا چنین چیزی در دستورکار دولت و مجلس نیست و اگر هم دولت بخواهد قیمت حامل های انرژی را افزایش دهد مجلس این اجازه را نخواهد داد.

عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: قبل از اینکه افزایش قیمت در حامل های انرژی داشته باشیم باید توزیع عادلانه در کشور صورت گیرد تا زمانی که حامل های انرژی در کشور عادلانه توزیع نشود نمی شود افزایش قیمت داشته باشیم. باز تاکید می کنم در سال آینده هیچ افزایش قیمتی برای حامل های انرژی از جمله بنزین، گازوئیل و گاز را نداریم و این موضوع اصلا در بودجه سال 1402 نیامده است.

رحیمی با بیان اینکه بر اساس سیاست‌های حمایتی دولت از اقشار آسیب‌پذیر، مددجویان بهزیستی و کمیته امداد از پرداخت هزینه بهای قبوض «آب»، «برق» و «گاز» مشروط بر رعایت الگوی مصرف «معاف» هستند، تصریح کرد: همچنین معافیت هایی برای خانوارهایی که در سال آینده مصرف کمتر داشته باشند در لایحه بودجه دیده شده است. یعنی هر خانواری که مصرف کمتر داشته باشد بهای گاز، آب و برق برای آن ها رایگان خواهد بود و این معافیت  برای پر مصرف ها اعمال نخواهد شد.

تصمیمات دولت و مجلس برای قیمت بنزین

عضو کمیسیون انرژی مجلس با اعلام اینکه افزایش قیمت بنزین به هیچ عنوان نه در دولت و نه مجلس مطرح نشده است، گفت: دولت به دنبال راهکارهای غیرقیمتی مانند کنترل جایگاه‌ها در مرزها و مدیریت کارت‌های سوخت است.

 مصرف سوخت پس از واکسیناسیون موفق دولت با روندی افزایشی رکورد زده و با توجه به عدم توسعه زیرساخت‌های پالایشی کشور در دولت قبل، منجر به ناترازی بنزین شده است؛ با این وجود تمرکز دولت و وزارت نفت در بررسی‌های کارشناسی، استفاده از ابزارها و راهکارهای غیر قیمتی بوده است تا بدون افزایش هزینه برای مردم، جهش مصرف و قاچاق سوخت کنترل شود.

یکی از راهکارهای غیر قیمتی، کاهش سهمیه آزاد کارت‌های سوخت از ۲۵۰ به ۱۵۰ لیتر بود که در گذشته نیز سابقه داشته و به خصوص در کنترل قاچاق سوخت نقش مهمی ایفا می‌کند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد در مجموع با سهمیه ۶۰ لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومانی و ۱۵۰ لیتر بنزین آزاد، امکان پیمایش ۲۱۰۰ کیلومتر برای هموطنان وجود دارد و عملاً اغلب قریب به اتفاق شهروندان نیازی به اعدادی بیش از این میزان پیدا نمی‌کنند.

دو محل اصلی انحراف مصرف و شکل‌گیری قاچاق با وجود سازوکار کارت هوشمند سوخت، بحث سهمیه آزاد و کارت سوخت جایگاه‌داران بوده است که در هر دو بخش وزارت نفت با سیاست‌ صحیح ابتدا با بررسی دقیق کارت سوخت جایگاه‌داران و سپس کاهش سهمیه با نرخ آزاد کارت سوخت ماشین‌های شخصی از ۲۵۰ لیتر به ۱۵۰ لیتر در ماه، اقدام به کنترل مصرف قاچاق در کشور کرده است.

این اقدامات موجب شده در ۴۵ روز گذشته جلوی قاچاق بالغ بر ۱۰۰ میلیون لیتر بنزین در ماه از طریق اجرای همین شیوه غیر قیمتی گرفته شده است و بارها اعلام شد که دولت برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین و استفاده از ابزارهای قیمتی در دستور کار ندارد و تنها با ابزارهای «غیر قیمتی» تلاش می‌کند مصرف را مدیریت کرده و از قاچاق سوخت جلوگیری کند.

«رمضانعلی سنگدوینی»، عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، در مورد افزایش قیمت بنزین گفت: در بحث بنزین مهم‌ترین مسئله این است که ما باید بهینه‌سازی مصرف سوخت را داشته باشیم و خودروهای کم‌مصرف تولید کنیم. در کنار این حمل و نقل عمومی را توسعه کنیم؛ چراکه اگر مردم در حمل و نقل عمومی مشکل نداشته باشند، مصرف نسبت به حال حاضر کاهش می‌یابد.

وی اظهار کرد: افزایش قیمت بنزین به هیچ عنوان نه در دولت و نه در مجلس مطرح نشده و اصلاً معنا هم ندارد. دولت نیز به دنبال راهکارهای غیر قیمتی مانند کنترل جایگاه‌ها در مرزها و همچنین مدیریت کارت‌های سوخت است.

سنگدوینی ادامه داد: تعداد زیادی از جمعیت ما که در دهک‌های پایین جامعه هستند از خودروی شخصی برخوردار نیستند و وقتی خودرو شخصی نداشته باشند از سوخت و یارانه سوختی بنزین استفاده نمی‌کنند، باید این ساماندهی و درست شود که حداقل آنهایی که خودرو ندارند و دهک‌های پایین جامعه هستند، از این قضیه برخوردار شوند.

عضو کمیسیون انرژی مجلس تاکید کرد: باید دولت در این رابطه لایحه بدهد تا این افراد نیز از یارانه سوخت بهره‌مند شوند اما در مسئله بنزین گران کردن بنزین به هیچ وجه مطرح نبوده و نیست.

وی تاکید کرد: قاچاق سوخت یکی از مشکلات عدیده در داخل کشور است. وقتی قیمت سوخت، قیمتی باشد که در جوار همسایگی ما قیمت‌ها چند برابر است، مطمئناً آنهایی که در شرایط سختی زندگی می‌کنند یا در مدار مرزی هستند و درآمد آنچنانی ندارند، سراغ این موارد می‌روند.

سنگدوینی گفت: در حال حاضر با افزایش قیمت نفت در جهان، قاچاق درآمد زیادی دارد. قیمت یک لیتر بنزین در ترکیه پنجاه یا شصت هزار تومان و در افغانستان سه چهار برابر است و این باعث می‌شود که افراد سودجو سوءاستفاده کنند.

وی با بیان اینکه مدیریت قاچاق بسیار مهم است، تاکید کرد: درایام پیک مصرف بنزین ۱۳۰ میلیون لیتر است که این عدد بالا است و دولت در این زمینه طرح‌های غیر قیمتی را پیاده‌سازی کند تا مصرف و قاچاق سوخت کنترل شود./ منبع: ایرنا

سهمیه بنزین یارانه ای هم تغییر کرد؟​

مدیر عامل شرکت پالایش و پخش فراورده‌های نفتی گفت: سهمیه بنزین ۳۰۰۰ تومانی در کارت‌های سوخت شخصی از ۲۵۰ لیتر در ماه به ۱۵۰ لیتر در ماه در سراسر کشور کاهش یافت.

جلیل سالاری در جمع خبرنگاران گفت: این طرح در ماه جاری این طرح اجرایی شده است و اکنون کارت‌های سوخت یک سهمیه ٦٠ لیتری و یک سهمیه ١٥٠ لیتری دارند.

وی با بیان اینکه در کارت سوخت شخصی هر فرد یک سهمیه نرخ اول ١٥٠٠ تومان و یک نرخ ٣٠٠٠ تومان که ٢٥٠ لیتر است، وجود دارد گفت: با بررسی که انجام شد، خودروهای داخلی در ١٠٠ کیلومتر به طور میانگین بیش‌تر از ١٠ لیتر مصرف نمی کنند، طبیعتا زمانی که در یک کارت شخصی حدود ٣١٠ لیتر بنزین داریم، عدد بزرگی است.