جابه‌جایی رکورد گران‌ترین اثر هنری ایران

۵۵آنلاین :

دنیای اقتصاد : چهارمین دوره حراج باران جمعه برگزار شد و با فروش ۲۶ میلیارد تومانی رکورد جدیدی را به نام خود ثبت کرد؛ رکوردی که با افزایش بیش از دو برابری نسبت به دوره قبل شگفتی‌ جدیدی از حراج آثار هنری در ایران به وجود آورد. علاوه بر این، رکورد فروش گران‌ترین اثر هنری ایران به نام پنج برگ شاهنامه دوره تیموری به قیمت ۹ میلیارد تومان و عبور دو اثر دیگر هنر ایرانی- اسلامی از مرز میلیاردی از جمله دستاوردهای این دوره از حراج باران محسوب می‌شود. این در حالی است که پیش از این گران‌ترین اثر فروخته شده در یک حراجی داخلی به اثری بدون عنوان از منیرفرمانفرماییان اختصاص داشت که در حراج تهران ۴ میلیارد تومان چکش خورد.

با نگاهی به دوره‌های پیش حراج باران در می‌یابیم برخلاف حراج تهران، به‌عنوان بزرگترین حراج آثار هنری کشور که پر از افت و خیز بوده، این حراج با رشد بی‌سابقه‌ای مواجهه است. این حراج در نخستین دوره خود ویژه آثار خوشنویسی و نقاشی‌خط با فروش دو میلیارد و ۶۰۹ میلیون تومان، در دومین دوره، با فروش یک میلیارد و ۷۵۵ میلیون تومان و سومین دوره اسفندماه گذشته با فروش ۱۱ میلیارد و ۷۶۹ میلیون تومان رکورد خود را ارتقا داد؛ اما دوره چهارم آن که از مجموع سه دوره گذشته نیز به مراتب بیشتر بود در نوع خود رکوردی بی‌سابقه به‌شمار می‌رود. این افزایش از یکسو نشان از استقبال بازار خرید و فروش آثار هنری در داخل کشور دارد که به موازات عرضه بیشتر در بازارهای بین‌المللی صورت می‌گیرد و از سوی دیگر از ارتقای کیفی و محتوایی حراج‌ها حکایت می‌کند؛ به‌عنوان مثال حراج باران که در دوره‌های نخست فقط به آثار خوشنویسی و نقاشی‌خط منحصر شده بود در این دوره ۹۴ اثر هنری و اشیای کاربردی را در بر گرفته بود؛ ۷۱ اثر کهن که قدمت برخی‌شان به بیش از یک قرن می‌رسید، آثاری که از سده دوم هجری قمری تا دوره‌های تیموریه، صفویه، افشاریه، زندیه تا قاجار در کنار آن ۲۳ اثر معاصر را به مشتاقان هنر عرضه می‌کرد.

گران‌ترین اثر فروخته شده در این حراج که شهرام شکیبا آن را چکش زد، پنج برگ از شاهنامه به خط نستعلیق متعلق به دوره تیموری بود که ۵۰۰ تا ۶۰۰میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بود و با رشد قیمت شگفت‌انگیز، ۹ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان چکش خورد. در رتبه بعدی نقاشی مینیاتور و خط، چهره نواب اکبری بیگم، زوجه پادشاه هندوستان اثر هنرمند هندی مربوط به دوره زندیه قرار گرفت که ۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان چکش خورد. پس‌از آن تابلوی ترجمه متن منشور حقوق بشر کوروش، خوشنویسی و فیروزه‌کوبی روی عقیق اثر حسین نیک‌طلب که ۲تا ۲ و نیم میلیارد تومان قیمت‌گذاری شده بود، سه میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان فروخته شد. چهارمین اثر گران‌قیمت این حراج، انگشتر آیه‌الکرسی اثر حسین یساول با قلم‌زنی خط محمدجواد رضوی روی حلقه فدیوم بود که ۹۰۰ میلیون تومان فروخته شد. خط نقاشی گلزار اثر حسن زرین‌قلم با ترکیب رنگ‌های طبیعی روی کاغذ دست‌ساز به تاریخ ۱۳۲۱ هجری قمری نیز ۶۰۰میلیون تومان چکش خورد.

از آثاری که در این دوره توانست بالای ۱۰۰ میلیون تومان به فروش برود می‌توان به نقاشی‌خط اثر فرامرز پیلارام مربوط به سال ۱۳۵۱ اشاره کرد که به مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان فروخته شد. شمایل حضرت علی و حسنین (ع) اثر علی ابن ابراهیم مربوط به دوره قاجار نیز که ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بود ۳۸۰ میلیون تومان چکش خورد. تندیس فولادی از علیرضا آستانه که ۹۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بود نیز با رشد قیمت سریع به مبلغ ۳۸۰ میلیون تومان فروخته شد. در این حراج خط نقاشی اثر رضا مافی متعلق به سال ۱۳۵۴ نیز به مبلغ ۳۷۰ میلیون تومان چکش خورد.

مرغ بسم‌الله اثر عبدالحسین قزوینی به تاریخ ۱۳۰۷ هجری قمری که ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بود با افزایش قیمت بیش از دو برابر، به مبلغ ۳۲۰ میلیون تومان فروخته شد. قرآن کریم به خط نسخ وقار شیرازی فرزند وصال شیرازی، مربوط به سال ۱۲۸۰ هجری قمری ۳۱۰ میلیون تومان هدیه شد. برگی دو رویه از قرآن کریم روی پوست آهو به خط کوفی متعلق به سده دوم و سوم هجری قمری ۳۰۰ میلیون تومان چکش خورد. نقاشی و خط اثر ناصر اویسی به مبلغ ۱۸۰ میلیون تومان فروخته شد. خط نقاشی تصویر امین‌الملک به خط حسن زرین‌قلم به تاریخ ۱۲۸۱ هجری قمری ۱۸۰ میلیون تومان چکش خورد. در این حراج قطعه خط سیاه‌مشق اثر میرزا غلامرضا اصفهانی به تاریخ ۱۲۹۸ هجری قمری نیز به قیمت۱۷۰ میلیون تومان فروخته شد. قرآن نفیس غبارنویسی همراه با بازوبند نقره منسوب به مسیح طالقانی متعلق به دوره قاجار ۱۶۰ میلیون تومان هدیه شد. همچنین غبارنویسی آیات قرآن اثر محمدجعفر تبریزی، به تاریخ ۱۱۰۳ هجری قمری ۱۵۰ میلیون تومان فروخته شد. غبارنویسی تصویر معراج حضرت رسول (ص) اثر محمدابراهیم زرین‌قلم مربوط به سده ۱۳ هجری قمری به مبلغ ۱۱۰ میلیون تومان فروخته شد. مثنوی شیرین و فرهاد به خط محمدرضا ابن ضیاءالدین مربوط به سال ۱۲۲۷ هجری قمری که ۷۰ تا ۸۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بود ۱۰۰میلیون تومان چکش خورد.