این نویسنده و مدرس دانشگاه درباره ارزیابیاش از وضعیت و کیفیت کتابهای چاپشده در حوزه ادبیات دینی اظهار کرد: با یکی از دانشجویانم که در کتابفروشیای در قم مشغول به کار است، صحبت میکردم و از او پرسیدم چه کتابهایی را به خانوادهها معرفی میکند، گفت هرکسی میآید به فراخور چیزی که میخواهد مشاوره میدهم که چه کتابهایی بگیرد، اما هیچ وقت نمیتوانم کتابهای شما را معرفی کنم. از صحبتهایش متوجه شدم معمولا کتابهای پاستوریزهای را که هیچ نکتهای ندارند به مشتریها پیشنهاد میکند. استدلالش این بود که وجدانم ناراحت میشود اگر کتابی معرفی کنم که اعتقادات و نگاه مردم به مسائل را به چالش بکشد. به او گفتم کتابهای ما کسی را از دین بیرون نمیکند، اما ظاهرا برخی را اذیت میکند.
او افزود: این دوست ما کتابهایی را مثال زد که هیچ آوردهای برای مخاطب ندارد؛ نویسندهای همت کرده و مطالبی را که میتوانید از یک سخنرانی یا برنامه تلویزیونی به دست بیاورید، به کتاب تبدیل کرده که در پارهای از مواقع شکل قصهگونه پیدا کرده است و نکتهای که مخاطب را به تأمل وادارد، ندارد. درحالی که وقتی به متن اصلی دین یعنی قرآن رجوع میکنید، بارها شما را به تأمل و تفکر دعوت میکند.
خداوردی خاطرنشان کرد: کتابهایی در حوزه ادبیات دینی مطرح است و معرفی میشود که شما را به تأمل و تفکر درباره موضوع دینی دعوت نمیکند. این کتابها شما را به شکل جزمگرایانه خواب و بیهوش میکند، دریچهها را بر روی شما میبندد و قرائت دم دستی از دین بیان میکند، نه حتی قرائت کلامی. مثلا تصویری که از امام حسین (ع) ارائه میکند نه مبتنی بر مبانی کلامی است و نه مبانی علمی که در حوزههای علمیه تدریس میشود. در قرآن آمده، برخی از «اهل کتاب» سواد خواندن کتاب آسمانی خود را ندارند و چون سواد خواندن ندارند، تخیل و توهم تصویری دمدستی از کتابشان ارائه میدهند و فکر میکنند دین همین است. قرآن این افراد و این نحوه دینداری را مذمت میکند.
نویسنده «آلوت» و «جنون خدایان» سپس بیان کرد: برخی از دوستان ما بدون اینکه حتی در مبانی دینی دقت داشته باشند، کتاب و داستان دینی مینویسند. آنها تصویری ارائه میدهند که نه به جایی بربخورد و نه به کسی. از این جهت به ادبیات دینی لطمه میزنند. «مرشد و مارگریتا» یکی از شاهکارهای ادبیات است، این کتاب چهرهای از حضرت عیسی (ع) و مسیحیت ارائه میدهد که ضدمسیح نیست اما با قرائت دمدستی از مسیحیت هم تطابق ندارد.
او در ادامه تأکید کرد: ما در ادبیات دینیمان از متنی که بخواهد قرائت جدیدی ارائه بدهد، استقبال نمیکنیم؛ متنی که هم پشتوانه علمی داشته باشد و هم به مقوله جدیدی از دین بپردازد. چیزهایی بیان میشوند که دیگران بارها ارائه کردهاند.
دیدگاه تان را بنویسید