افغانستان | تا پایگاه‌های آمریکا فعال است، این کشور روی صلح و ثبات نمی‌بیند

محسن پاک آیین  در تحلیل خود از نامه بلینکن، وزیر خارجه آمریکا به اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان گفت: درست است که وزیر خارجه آمریکا در نامه‌ای به رئیس جمهور افغانستان هشدارهایی را در مورد احتمال قدرت گرفتن دوباره طالبان داده و اعلام کرده که در صورت خروج نیروهای آمریکایی ممکن است طالبان دوباره قدرت بگیرد، اما به نظر نمی رسد که طرح آمریکا برای صلح افغانستان به نتیجه برسد و این طرح هم، مانند طرح های قبلی در دولت ترامپ و حتی دولت های قبل‌تر کماکان بی نتیجه است. 

وی تصریح کرد: یکی از دلایل به نتیجه نرسیدن طرح های آمریکا این است که آمریکا در تعاملاتش با افغانستان، به حاکمیت مستقل افغانستان توجه نمی کند و معمولا از موضع بالا، دستوری و گویی که دولت افغانستان دست نشانده آمریکا است با این کشور برخورد می کند. 

این دیپلمات پیشین کشورمان افزود: شما در نامه بلینکن وزیر خارجه آمریکا می بینید از موضع بالا و با منت با دولت و مردم افغانستان صحبت کرده و حتی می نویسد به رغم کمک های مالی آمریکا به نیروهای شما پس از خروج نظامیان، نگران هستم وضعیت امنیت بدتر شود و طالبان بتوانند با سرعت پیشروی خود را عملی کند، در واقع وقتی وزیر خارجه با رئیس جمهور صحبت می کند باید محترمانه بنویسد. 

پاک آیین ادامه داد: او سپس در نامه اش می نویسد که بی پرده و صریح با شما حرف زدم تا فوریت کار مرا درک کنید، انگار بلینکن به سربازان آمریکایی دستور می دهد و دلیل آن عدم توجه و رسمیت دادن دولت آمریکا به دولت افغانستان است در حالی که دولت افغانستان یک دولت قانونی است و براساس قانون اساسی در کشور خودش حاکمیت دارد و باید احترام هایی که به یک دولت گذاشته می شود توسط بقیه کشورها رعایت شود گرچه معمولا آمریکا اینگونه به مساله نگاه نمی کند. 

وی همچنین اظهار داشت :نامه ای هم که به عبدالله عبدالله دادا شده لحن دستوری و موضع از بالا به پایین دارد، بنابراین چنین نگاهی از سوی آمریکا موفق نخواهد بود  اگرچه دولت افغانستان با رای پایینی به قدرت رسیده اما دارای حاکمیت است و مردم افغانستان که افراد طرفدار استقلال، شجاع و مخالف دخالت بیگانگان هستند این نوع لحن آمریکا را نمی پذیرند و به نظر می رسد یکی از دلایل عدم موفق طرح صلح همین نوع نگاه آمریکا باشد. 

رئیس سابق ستاد امور افغانستان وزارت خارجه در ادامه گفت: از سوی دیگر واقعا تکلیف خروج نیروهای آمریکایی معلوم نیست، یکبار گفته شده تا ماه می خارج می شوند و مجددا آنگونه که در این نامه ها مشخص است نوشته اند که اگر خارج شوند ممکن است طالبان در افغانستان پیشرفت کند. 

پاک آیین یادآور شد: این در حالی است که دلیل اعلام شده حضور نیروهای ناتو و آمریکایی در افغانستان از سال 2001 این بود که نیروهای افغانستان را آموزش دهند تا قدرتمند شده و بتوانند در برابر نیروهای طالبان و ترویستی بایستند اما تاکنون نه تنها آمریکایی ها ارتش افغانستان را آموزش ندادند و آن ها را قدرتمند نکردند، بلکه با حفظ نیروهای خودشان باعث شدند تا نیروهای افغانستان درجه دو باشند یعنی ارتش افغانستان امروز یک ارتش درجه دو در کشور خود است. 

این دیپلمات پیشین کشورمان افزود: طالبان و داعش هر دو با هدایت آمریکا در افغانستان هر کاری که بخواهند می توانند انجام دهند و کاملا این کشور را نا امن کرده اند، لذا تا زمانی که نیروهای خارجی از جمله ناتو و آمریکایی در افغانستان حضور دارند و تا وقتی که پایگاه های نظامی آمریکا در این کشور فعال است، افغانستان به صلح و ثبات نخواهد رسید این واقعیت جدی است. اگر دولت و مردم افغانستان در فکر روزی هستند که به ثبات و امنیت برسند باید متحد نیروهای خارجی را از کشور خودشان خارج کنند. 

پاک آیین ابراز داشت: اعتقاد ندارم آمریکایی ها به دنبال کاهش نیروهای خود در افغانستان هستند، زیرا افغانستان‌ در آینده عرصه رقابت جدی چین و آمریکا خواهد بود، آمریکا حاضر نخواهد بود از این کشور خارج شود و فضای مناسب را به چین و پاکستان دهد تا بتوانند در این منطقه اهداف خود را دنبال کنند، آمریکا به دنبال افزایش نفوذ و حفظ پایگاه های نظامی خود در افغانستان است. 

وی تصریح کرد: مساله دیگر در ارتباط با طالبان است که امروز به دو صورت عمل می کند، نخست برخورد از طریق رویکرد سیاسی است تا با مذاکره منافع خود را تحقق بخشد ضمن این که اهرم نظامی را هم حفظ کرده است، لذا به نظر نمی رسد آینده روشنی برای صلح بین دولت و طالبان باشد زیرا طالبان نیروی تمامیت خواه است و خواهان تغییر در قانون اساسی و ایجاد امارت اسلامی و جایگزین کردن آن به جای حاکمیت فعلی است. 

پاک آیین حضور داعش در افعانستان را عامل دیگر بی ثباتی در این کشور عنوان کرد و گفت: داعش با کمک آمریکا به افغانستان آمده و هنوز از کمک آمریکا برخوردار است و عامل دیگری برای بی ثباتی می باشد. آمریکایی ها از طالبان خواسته اند در مقابل داعش بایستند و بجنگند یعنی دو گروه را ایجاد کردن و حالا در جهت منافع خود از این دو گروه می خواهند با یکدیگر بجنگند. این نشان دهنده سیاست دو گانه آمریکا در افغانستان است لذا آینده روشنی را برای طرح آمریکا در افغانستان نمی بینم.