سایه وحشت کرونا ویروس بر پهنه جهان گسترده شده است و چنان لرزه ای بر تن آدمی انداخته که فراموش شدنی نیست.
کوید ۱۹ علاوه بر تهدید سلامت جسم و جان ، بهداشت و سلامت روان را نیز به شدت آسیب زده است و کشورهای جهان اکنون درگیر چالش های فراوان بهداشتی ، اقتصادی، اجتماعی و آموزشی هستند. آموزش در تمامی سطوح از پیش دبستانی و مدارس تا دانشگاهها و... را به تعطیلی کشانده است.
در کشور ما که فاقد زیرساخت‌های لازم آموزش الکترونیکی بود گویی در یک حادثه دور از ذهن و در اندک زمانی غیرقابل تصور از آموزش کلاسیک حضوری به فضای جدید آموزش آنلاین و الکترونیک پرتاب شده ایم. سرعت تحولات چنان بود که عده ای این همه تحول و سرعت آن را گاه به شوخی و گاهی جدی به دوران اصحاب کهف و مردان آنجلس تشبیه می کنند. گوشی های هوشمند همراه که استفاده از آن در کلاس‌های درس دانشگاهها و مدارس ممنوع بود اکنون ابزار این تحول شده اند. معلمان و والدین در گذشته (عصر پیشا کرونا) بر این باور بوده اند که داشتن گوشی همراه توسط دانش آموزان در مدرسه و منزل آسیب زا و عامل عقب ماندن از درس و مشق است. هر چند صاحب نظران علوم تربیتی نیز استفاده بی رویه از گوشی های هوشمند را برای جوانان و نوجوانان مضر می دانند اما به هر تقدیر گوشی های همراه برای دانش آموزان در ایام ظهور و شیوع کرونا ویروس، منکری بود که معروف شد - فراموش نکنیم کرونا ویروس با آن که معایب و خطرات فراوان دارد اما محاسنی فراوانی هم دارد – نخست آنکه روشنگری کرد و کم و کاستی های فراوانی را به رخ نظام آموزشیمان کشید.
البته کمتر به یاد داریم که کمبود ها و نواقص در کشور ما براساس برهان و استدلال، برنامه ریزی و برطرف شدنده باشند بلکه بیشتر این بحران ها هستند که نواقص و کمبودها را یاد آوری و ما را به فکر برطرف کردن و اصلاح امور انداخته اند. قبل از زلزله ساختمان مقاوم نساختیم و قبل از تلفات فراوان جاده ای کمر بند ایمنی خودروهایمان را نبستیم و قبل از کرونا ویروس مدارس و دانشگاه هایمان را مجهز به فناوری دیجیتال و آموزش های الکترونیک نکردیم و دهها مورد اینچنین دیگر که اگر چشم بینا و گوش شنوایی در همین ایام باشد، شیوع کرونا نیز بحرانی است که می توان از آن فرصتها ساخت. نمونه بارز آن تلاش برای توسعه آموزش الکترونیک است، کما اینکه به گفته بسیاری از اندیشمندان معاصر و آینده پژوه، قرن بیست و یک، قرن هوش مصنوعی است و تا سال 2050 میلادی بسیاری از مشاغل و حرفه ها توسط ربات ها و هوش مصنوعی انجام و اجرایی می شوند.
دانش آموزان ما به اندازه یک دوره تعطیلی سه ماهه تابستانی دوری از کلاس و مدرسه را در طول سال تحصیلی تجربه کرده اند اما برخلاف تعطیلات تابستانی، استرس ناشی از شیوع کرونا ویروس، نگرانی و ترس استفاده از شیوه های نوین آموزش در فضای مجازی(برنامه شاد) باعث شد که در این تعطیلات ناخواسته و عدم مهارت کافی برای استفاده از ابزاز دیجیتال و نیز مشارکت خانواده ها در فرایند آموزش، دوره تحصیلی جدید و پر تنشی را تجربه نمایند.
در خبرها آمده است که بر اساس مصوبه ستاد ملی مبارزه با کرونا ، مدارس بازگشایی می‌شوند. مسئولان امر به خصوص آموزش و پرورش آگاه باشند که مدارس و دانش‌آموزان امروز (اردیبهشت ۹۹) مدارس و دانش‌آموزان دیروز (بهمن ۹۸) نیستند و به چند دلیل تغییرات و تفاوت های زیادی دارند:
1-تهدید سلامت عمومی در اثر ترددها و ضعف بهداشتی مدارس
مدارس یکی ازمهمترین عواملی است که بخش مهمی از جامعه اعم از دانش آموزان، والدین، معلمان و سرویس های رفت و آمد عمومی و شخصی را به حرکت در می آورند که این جابجایی بزرگ عملا امکان رعایت فاصله فیزیکی و اجتماعی را از بین می برد. با ادامه تاخت و تاز کرونا ویروس این زنجیره بزرگ انسانی بار دیگر موجب انتقال و تهدید سلامت عمومی شده و موج دوباره ابتلا به کرونا ویروس آغاز خواهد شد.
همان گونه که مسئولان امر و همه ما می‌دانیم وضعیت بهداشتی مدارس اعم از سرویس های بهداشتی، وجود شوینده ها، آبخوری ها، ابعاد کلاس های درس و محوطه مدارس ظرفیت رعایت فاصله گذاری اجتماعی و فیزیکی را ندارند در نتیجه امکان اجرای پروتکل های بهداشتی اعلامی توسط ستاد مبارزه با کرونا وجود ندارد.
از طرفی دانش آموزان برای رعایت بهداشت فردی و جمعی ماسک بر چهره و دستکشی بر دستان و ظاهری متفاوت با گذشته در مدارس حضور خواهند یافت و با توجه به شیوع این ویروس، خانواده ها حساسیت و دغدغه بسیار زیادی نسبت به ضعف بهداشتی مدارس در این مدت زمان دارند.
2-همراه داشتن گوشی های تلفن هوشمند همراه
در گذشته نه چندان دور(عصر پیشاکرونا) همراه داشتن گوشی های تلفن در مدارس و کلاس درس ممنوع بود اما امروزه(عصر پساکرونا) گوشی های موبایل به یک ابزار مهم و ضروری آموزشی تبدیل شده که نقش معلم، کتاب، کیف و حتی مداد را بازی می کند و همراه داشتن این وسیله طبق قوانین عصر پیشاکرونا در مدارس ممنوع و تخلف از قوانین بوده است و ممکن است اقتدار مدیر، معلم و کارکنان مدرسه را زیر سوال ببرد و حتی ممکن است در کلاس درس، یافته ها و سرچ یک دانش آموز در گوگل از اطلاعات معلم و کتاب موجود درسی پیشی بگیرد. در همین خصوص ذکر نکته ای خالی از لطف نیست که در پژوهشی علمی آمده است اگر به اندازه فاصله کره زمین تا مریخ، سی دی با محتوای آموزشی روی هم گذاشته شود تنها به اندازه بخش اندکی از اطلاعات موجود در اینترنت و گوگل است.
باید دانست بازگشت به عصر پیشاکرونا که بر اساس قوانین موجود مدرسه همراه داشتن گوشی موبایل تخلف و جرم محسوب می شد امر آسانی نخواهد بود و به منزله خلع سلاح دانش آموز است و مهمتر از آن در عصر پساکرونا حیرت آور خواهد بود که دانش آموزی فاقد گوشی هوشمند تلفن همراه باشد.
با اینکه کرونا ویروس همچنان در حال تاخت و تاز و تلفات جانی است این سوالات پیش می آید که با تصمیم ستاد ملی مبارزه، با کرونا و مسئولان آموزش و پرورش جهت بازگشت و حضور مجدد دانش آموزان و معلمان برای آغاز فعالیت های آموزشی چه برای تدریس و رفع اشکال و یا برای برگزاری امتحانات پایانی، برای حفظ سلامت عمومی، جبران ضعف بهداشتی مدارس و داشتن گوشی‌های تلفن همراه چه تدابیری اندیشیده شده است؟
و مهمتر از آن برای ضدعفونی کردن مدارس و فاصله گذاری اجتماعی قبل ازحضور دانش آموزان چه برنامه ای داشته و دارند؟
آیا می دانیم کرونا ویروس سبک زندگی بشری را آماج تغییرات ناخواسته ای کرده است؟
به نظر می رسد مسئولان امر باید برای بازگشت مجدد دانش آموزان به مدارس رویکرد جدید کرونایی و پساکرونایی برای رعایت بهداشت عمومی و فردی اتخاذ نموده و همانطوری که بحران کرونا ویروس سبک زندگی بشری را تغییر داده است متناسب با شرایط به وجود آمده افکار و اندیشه ها ،برنامه ها و قوانین نیز باید بروز رسانی شود.
دیدگاه تان را بنویسید