آن دسته از والدینی که به دنبال به دنیا آوردن نوزاد خود در یک تاریخ رند یا انتخابی هستند، وضعیتشان همیشه اینطور نیست که بخواهند بچه را زودتر از تاریخ واقعی زایمان به دنیا بیاورند. در کمال تعجب برخی از والدین از پزشکان درخواست دارند که بچه را بیش از زمان معین در شکم مادر نگه دارند و جلوی زایمان را بگیرند تا تاریخ مدنظرشان فرا برسد.
والدینی که تصور می‌کنند چون فرزندشان در زایمان قبلی در تاریخ معینی به دنیا آمده پس می‌توانند صبر کنند و در نهایت فرزند بعدی را هم در همان تاریخ به دنیا بیاورند. بدون توجه به اینکه درحالی که شرایط زایمان اول لزوما با زایمان دوم یکسان نیست و ممکن است شرایط کاملا متفاوت رقم بخورد.
گاهی از این والدین می‌پرسم تا به حال چندنفر از شما تاریخ تولدتان را پرسیده‌اند و تا به حال چقدر این تاریخ تولد رند که می‌خواهید فرزندتان هم در آن تاریخ متولد بشود روی زندگی شما، موفقیتتان تاثر داشته؟
آخرین تاریخ رند قرن یعنی نهم آذر ۱۳۹۹، دوباره بهانه‌ای شده تا به یک معضل قدیمی اما همچنان فراگیر بپردازیم. زایمان در تاریخ‌های رند و فانتزی که تجربه نشان داده در این روزها بخشهای زایمان بیمارستان‌ها شلوغ‌ترین و پردرخواست‌ترین روزهای خود را به آمار بالای زایمان سزارین سپری می‌کنند.
اما آیا همه آنهایی که علی‌رغم هشدارهای سابق هنوز هم قصد دارند نهم آذرماه ۱۳۹۹ سرنوشت جنین خود را به دست یک عدد تقویمی بسپارند، همه چیز را درباره عوارض یک زایمان زودتر و یا دیرتر از موعد می‌دانند؟
در این مصاحبه دکتر معصومه فضائلی, متخصص زنان و زایمان از عوارض بی‌شمار زایمان‌های خارج از موعد و ریسکی که برخی والدین با فرستادن کودکان خود به بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان، برای او رقم می‌زند، گفته است.
تا به حال والدینی بوده‌اند که از شما درخواست زایمان در یک تاریخ انتخابی را داشته باشد؟ چه‌طور آنها را منصرف کرده‌اید؟
واقعیت این است که والدین بسیاری تا به حال از من این درخواست را داشته‌اند. من سعی می‌کنم وقت بگذارم با آنها صحبت کنم. خیلی از اوقات هم این صحبت کردن نتیجه داده و مادر و پدر با شنیدن عوارضی که ممکن است به فرزندشان تحمیل بشود، از زایمان در آن تاریخ انتخابی و خاص پشیمان شده‌اند.
من به این افراد تاکید می‌کنم که خود بچه، سلامت او و سلامت مادر خیلی مهمتر از یک تاریخ است. ما وقتی یک بچه را می‌بینیم اول از همه به رشد عادی او مثل حرف زدن، حرکات و واکنش‌ها و هوش او توجه می‌کنیم. احتمالا هیچوقت هم روز و ماه تولد او را نخواهیم پرسید. در واقع آنچه از سلامتی کودک برای والدین و اطرافیان مهم است خیلی با ارزش‌تر از تاریخ تولدی است که به جز در شناسنامه و پر کردن فرم‌های اداری به درد کار دیگری نمی‌خورد.
گاهی از این والدین می‌پرسم تا به حال چندنفر از شما تاریخ تولدتان را پرسیده‌اند و تا به حال چقدر این تاریخ تولد رند که می‌خواهید فرزندتان هم در آن تاریخ متولد بشود روی زندگی شما، موفقیتتان و احساس خوشبختی شما تاثیر گذاشته است؟ قطعا سلامت ویژگی است که روی همه اینها فاکتورها اثر می‌گذارد. پس چرا باید آن را فدای یک عدد تقویمی بکنیم؟
موعد طبیعی زایمان، چه برای زایمان طبیعی و چه سزارین چه هفته‌ای از بارداری است؟
بین ۳۹هفته تا ۴۱هفته (۴۰هفته و شش روز) موعد طبیعی زایمان یا در اصطلاح پزشکی term است. قبل از ۳۹هفته زایمان زودتر از موعد یا preterm و بعد از آن زایمان دیرتر از موعد یا postterm است.
هم زایمان زودتر از موعد و هم دیرتر از موعد عوارض و خطرات خاص خودش را دارد.
اگر نوزادی زودتر از ۳۹هفته به دنیا بیاید چه آسیب‌هایی متوجه اوست؟
نوزادانی که بین هفته‌های ۳۶تا ۳۸ به دنیا بیایند نارس هستند و احتمال تجربه آسیبهای ناشی از نارسی درباره آنها وجود دارد. حتی تحقیقاتی هست که نشان می‌دهد برخی مرگ‌ها که در سال اول زندگی برای نوزادان اتفاق می‌افتد؛ ناشی از نارس بودن در زمان تولد و زایمان‌های پیش از موعد است. هر چقدر هم زایمان زودتر از ۳۷هفته اتفاق بیفتد این عوراض بیشتر خواهد شد. در واقع به تعداد هفته‌هایی که جنین زودتر متولد می‌شود، آسیبهای ناشی از نارسی هم بیشتر خواهد شد.
متاسفانه باید بگویم این روزها زایمان انتخابی قبل از ۳۹هفته و با دخالت پزشکی بسیار زیاد شده است. بخشی از این زایمان‌ها به خاطر اصرار به انجام عمل سزارین انجام می‌شود و بخشی دیگر همین ماجرای تاریخ‌های رند تولد یا همزمانی تاریخ تولد نوزاد با والدین، سالگرد ازدواج، دیگر بچه‌های خانواده و... است. به همین میزان انتقال نوزاد بعد از تولد NICU، افزایش مداخلات پزشکی و مامایی، بالا رفتن میزان سزارین‌ها به عنوان یک عمل جراحی جایگزین نه اصلی، هم بالا رفته است.
پس یعنی اگر نوزادی بین ۳۹و ۴۱هفته با دخالت پزشکی متولد بشود مشکلی نخواهد داشت؟
درست است که این هفته‌ها موعد طبیعی زایمان است؛ اما اگر دردهای زایمانی و انقباضات رحمی شروع نشده باشد، مادر نمی‌تواند زایمان طبیعی داشته باشد. چون دهانه رحم هنوز بسته است. در نتیجه مادر باید سزارین بشود. و سزارین به عنوان یک عمل جراحی جایگزین برای زایمان طبیعی که در آن شکم و رحم برش داده می‌شود عوارض زیاد دیگری دارد. عوارضی مثل عوارض عمومی یک عمل جراحی؛ چسبندگی رحم و یا بیشتر شدن احتمال سزارین برای زایمان‌های بعدی.
بنابراین ما به عنوان پزشک و متخصص زنان و زایمان به مادران حتی در بین هفته‌های ۳۹ و ۴۱ هم توصیه می‌کنیم برای شروع دردهای زایمانی صبر کنند.
زایمان بعد از ۴۱هفته چه عوارضی به دنبال دارد؟
زایمان دیرتر از موعد یا postterm می‌تواند ظاهر نوزاد را تغییر بدهد. ممکن است باعث نارسایی جفت و کم شدن مایع دور جنین بشود. ممکن است جنین مکونیوم( مدفوع) دفع کند که خطر عفونت و مرگ وی را به دنبال دارد. مجموع این عوامل به علاوه وزن نوزاد که ممکن است خیلی بالا برود، امکان زایمان طبیعی را کم می‌کند و احتمال سزارین و ابتلای مادر به عوارض سزارین را بالا می‌برد.
آیا زایمان خارج از موعد، ممکن است در بزرگسالی هم برای کودک مشکلاتی به دنبال داشته باشد؟
وقتی جنین نارس متولد می‌شود، وارد NICU می‌شود. قرار گرفتن نوزاد در NICU اگر به دلیل کامل نبودن ریه باشد می‌تواند در بزرگسالی فرد را دچار حساسیت‌های ریوی و احتمال ابتلا به آسم و آلرژی کند. همچنین ممکن است هم در کودکی و هم در بزرگسالی مشکلات گوارشی و تغذیه‌ای ایجاد بشود. این نوزادن چون تغذیه خوبی ندارند ممکن است دچار مشکلات غددی هم بشوند. و یا به خاطر همین موضوع تغذیه دچار «هیپوگلیسی» یعنی پایین افتادن قند خون بشوند و در بزرگسالی مقاومت نسبت به انسولین پیدا کنند.
زردی نوزادی که در NICU بستری می‌شود ممکن است در آینده او را دچار عدم رشد کافی، مشکلات کلیوی؛ عدم تعادل آب و الکترولیت و نقص سیستم ایمنی بدن کند. عدم تعادل آب و الکترولیک در کودکی می‌تواند باعث ابتلای فرد به بیماری فشارخون در بزرگسالی بشود.
کم‌خونی، خونریزی‌های داخل مغزی که منجر به تشنج می‌شود، دریافت اکسیژن پایینتر که بهره هوشی را در بزرگسالی تحت تاثیر قرار می‌دهد و بسیاری از دیگر از امراض در واقع یک پروسه نارسایی است که ممکن است برای نوزادی که وارد NICU می‌شود اتفاق بیفتد و همه سیستم‌های بدن او را در کودکی و بزرگسالی تحت تاثیر قرار می‌دهد.
دیدگاه تان را بنویسید