اکران اینترنتی فیلم‌های سینمایی حاتمی‌کیا و شهبازی یک تجربه جدید درسینمای ایران رقم زد

نهال موسوی - ابراهیم حاتمی کیا، به خاطر شیوع ویروس کرونا و تعطیلی سینماها، آخرین اثرش را از یکشنبه ۲۴ فروردین ۱۳۹۹ به صورت آنلاین از طریق شبکه های وی او دی به پخش رساند، بعد از ابراهیم حاتمی کیا و فیلم « خروج » فیلم «طلا» پرویز شهبازی هم از 10 اردیبهشت اکران اینترنتی شد.

اکران اینترنتی فیلم‌های سینمایی حاتمی‌کیا و شهبازی یک تجربه جدید در سینمای ایران رقم زد و فارغ از هر گونه حاشیه و قضاوتی باید گفت این یک امکان جدید است که استفاده از آن گریز ناپذیر است و دیر یا زود باید به سمت این مدل فیلم دیدن هم می‌رفتیم.

در سینمای جهان هم مواردی از این دست و رو آوردن به اکران اینترنتی در همین روزهای کرونایی شاهد بودیم مثلا فیلم موفق «هرگز، به ندرت، گاهی، همیشه» که با حضور در فستیوال‌های مختلف جوایز و واکنش‌های بسیار خوبی از سمت منتقدان و تماشاچیان دریافت کرد، خیلی زود قید اکران در سینماها را زد. این فیلم که قرار بود در 13 مارس 2020 (23 اسفند 98) اکران شود، در تاریخ 3 آوریل به صورت اینترنتی اکران شد.

اکران اینترنتی از چند وجه قابل بررسی است:

در سینمای ایران که تولیدات سالانه فیلم تقریبا 2 یا 3 برابر ظرفیت اکران است و هر سال فیلم‌های زیادی (50 الی 70 فیلم) پشت در سینما می مانند و شاید هرگز به روی پرده نروند ( حدود همین تعداد فیلم‌های به نمایش در نیامده سال گذشته و 2 سال قبل و... هم در صف اکران هستند).

این شرایط باعث شده که همواره شائبه‌های وجود لابی، مافیا و باندبازی بر سر گرفتن نوبت اکران مطرح باشد.

این شیوه اکران یک راه نو برای ارائه فیلم به مخاطب است علی الخصوص برای گروهی از تولیدات سینمای ایران که با کمک یا سرمایه نهاد یا سازمانی تولید می‌شود و فروش دغدغه اصلی آنها نیست بلکه دیده شدن فیلم وارتباط با مخاطب مهمترین وجه تولید چنین آثاری است. کما اینکه اقدام سازمان اوج تولیدکننده فیلم خروج در همین راستا کاملا منطقی است و تا به اکنون هم به آن هدفی که مدنظرشان است دست یافته‌اند.

پراکندگی سالن‌های سینمای ایران در کشور بسیار محدود و بیشتر متمرکز در کلان‌شهرها و یا مراکز استان‌هاست با اکران اینترنتی دیگر در هر نقطه‌ای از کشور که دسترسی به اینترنت میسر باشد می‌توان این فیلم‌های جدید اکران را دید و این اتفاق مهمی است که یک پتانسیل نهفته قوی در خود دارد.

در شرایط امروز سینما رفتن به یک مراسم شبیه است علی الخصوص برای خانواده‌ها، هماهنگ شدن افراد با هم، رفت و آمد، خوردن یک وعده غذایی و ... با توجه به اینکه این مراسم سینما رفتن برای اقشار زیادی از جامعه امکان‌پذیر نیست ( به دلایل مختلف اقتصادی، فرهنگی و ...) این اکران اینترنتی تنها راه پیوند آنها با سینماست که با هزینه‌ای محدود می‌توانند همه خانواده در کنار هم جمع شده و یک فیلم را ببینند.

برای آن دسته از تولیدات امروز سینما که نیازی به نمایش بر روی پرده عریض ندارند و دیدن این چنین فیلم‌های در تلویزیون یا صفحه نمایش کوچک هم امکان پذیر است فرصت خوبی است تا هر چه زودتر در معرض دید مخاطب قرار گیرد.

یکی از راه‌های ساده جلوگیری از قاچاق این فیلم‌های ارائه شده در اکران اینترنتی این است که قیمت‌گذاری این بلیت‌های اینترنتی معمولا30 تا 40 درصد بلیت سینما است و با قیمت گذاری مناسب مراجعه به نسخه قاچاق و دانلود غیرقانونی قابل کنترل است.

با ارائه مستقیم این فیلم‌ها در سامانه‌های وی او دی و با توجه به تغییر در ماهیت تبلیغات و ... می‌تواند برای سازندگان و صاحبان آثار از مدل اکران سینمایی قابل قبول‌تر و حتی پولسازتر باشد زیرا نسبت به هزینه های اکران و درصد سود حاصله و مدت زمان خواب سرمایه، مورد مناسب‌تری است. در واقع این طرح برای فیلم‌های کم‌هزینه که سینماداران هم غالباً علاقه‌ای به اکران آن‌ها ندارند، می‌تواند فرصت مناسبی از جهت بازگشت سرمایه و دیده شدن باشد.

و البته از طرف دیگر سامانه‌های ارائه فیلم هم می‌توانند از طریق تبلیغات و ارائه محصولات دیگر و ... از این راه ارزش افزوده‌ بیشتری حاصل کنند.

مخلص کلام ، این اتفاق را باید به فال نیک گرفت زیرا در این دنیای آکنده از میل به تسلط، باندبازی‌ها، انحصار و ...، هر اندازه بتوان ظرفیت‌ و امکان رویارویی آزادانه هنرمند با مخاطب را فراهم کرد نتیجه آن رشد و بالندگی برای هر دو طرف و بالطبع برای جامعه است و "اکران اینترنتی" چنین فرصتی را مهیا می‌سازد.