آیا شمع گوش برای بهبود شنوایی مفید است؟

بنابراعلام سمعک اقدسیه، امروزه برخی افراد از شمع گوش برای درمان مشکلات شنوایی مانند خارج کردن جرم گوش، درمان کم شنوایی و وزوز گوش استفاده می کنند. در این متن می خوانید که این روش تا چه حد معتبر بوده و آیا از نظر علمی تأیید شده است؟!

نحوه استفاده از شمع گوش:

ابتدا در یک کاغذ یا فویل آلومینیوم سوراخی به اندازه قطر شمع ایجاد کرده و شمع را در آن فرو می برند تا در حین سوختن، موم روی صورت بیمار نچکد. بیمار به پهلو می خوابد؛ به گونه ای که گوش مورد نظر در بالا قرار گیرد و شمع درون مجرای گوش نگه داشته می شود.

انتهای دیگر شمع روشن شده و چند دقیقه (معمولا" ۱۵ دقیقه) می سوزد. در نهایت شمع را برمی دارند و گوش را توسط یک دستمال، تمیز می کنند.

مزایای شمع گوش:

گفته می شود که در حین سوختن شمع، گرمای آن یک حالت خلأ را ایجاد می کند که مکش ناشی از آن جرم گوش، دبری ها و باکتری های درون مجرای گوش را به داخل شمع می کشاند. در انتهای کار ماده تیره ای در وسط شمع جمع می شود که همان مواد اضافی درون مجرای گوش است.

حتی بعضی افراد می گویند گرمای ناشی از سوختن شمع، سبب نرم شدن جرم های سخت درون مجرای گوش می شود. گفته می شود دود ناشی از سوختن شمع، مجرای گوش را خشک کرده و دفع طبیعی جرم و سلول های مرده، قارچ ها، انگل ها و سایر ذرات اضافی را تحریک می کند.

برخی ادعا می کنند که شمع گوش می تواند سینوزیت، درد های سینوسی، وزوز گوش، سرگیجه و عفونت گوش میانی را درمان کند؛ چون مجرای گوش با گوش میانی، سینوس ها، شیپور استاش و راه های بینی ارتباط دارد.

طرفداران این روش مزایای زیادی را برای آن مطرح می کنند. از جمله:

- خارج کردن جرم گوش، باکتری ها و سایر دبری ها از مجرای گوش؛

- درمان عفونت و دردهای سینوسی؛

- بهبود شنوایی؛

- درمان وزوز گوش؛ (در مورد زنگ گوش و وزوز گوش بیشتر بخوانید.)

- بهبود گلودرد؛

- درمان سرماخوردگی و آنفولانزا؛

- بهبود سردرد و میگرن؛

- تصفیه خون؛

- کاهش فشار خون و استرس؛

- درمان سرطان

در واقع آن ها معتقدند که شمع علاوه بر تمیز کردن مجرای گوش، سایر قسمت های سر را نیز پاکسازی می کند. زیرا قسمت های مختلف سر به یکدیگر راه دارند و حرارت شمع به همه جای سر منتقل می شود.

آیا واقعا" شمع گوش چنین مزایایی دارد؟!

این عقیده که قسمت های مختلف سر به یکدیگر راه دارند، درست نیست؛ زیرا پرده گوش، گوش خارجی را از سایر قسمت ها جدا کرده است؛ در غیر اینصورت ذرات و آلودگی های هوا از طریق گوش وارد مغز می شدند.

جرم گوش فشرده شده ماده ای سخت و چسبناک است که برای خارج کردن آن به ساکشن قوی نیاز است؛ در حالی که مطالعات نشان می دهند شمع گوش هیچ نیروی ساکشنی را در گوش ایجاد نمی کند. دمای ایجاد شده توسط شمع پایین تر از دمای بدن بوده و نمیتواند جرم گوش را ذوب کند.

گفته می شود ماده تیره وسط شمع سوخته، مواد اضافی درون مجرای گوش است که خارج شده؛ اما حتی اگر شمع در نزدیکی گوش نسوزد این مواد درون آن ایجاد می شوند. این ماده تیره در واقع ترکیبی از موم و بافت سوخته شمع است.

در واقع هیچ مدرک علمی معتبری مبنی بر مزایای شمع گوش وجود ندارد. پزشکان این کار را توصیه نمی کنند. همچنین FDA در سال ۲۰۱۰ اخطار داده است که این روش اصلا" وجاهت علمی ندارد.

فروختن یا تجویز شمع گوش در موارد پزشکی غیر قانونی است؛ یعنی کسی نمی تواند شمع گوش را به عنوان محصولی برای تشخیص، معالجه، درمان یا جلوگیری از بیماری ها بفروشد.

معایب شمع گوش:

در بهترین حالت، شمع گوش یک روش غیر بهداشتی برای خارج کردن جرم گوش است؛ در بدترین حالت این روش می تواند باعث آسیب جدی به گوش شما شود. شعله شمع یا موم ذوب شده آن ممکن است صورت را بسوزاند.

ممکن است موم شمع به درون مجرای گوش بچکد و با انسداد مجرا موجب کم شنوایی شود. علاوه بر این، گزارش هایی از سوراخ شدن پرده گوش بر اثر سوختگی ناشی از موم داغ ارائه شده است.

خطرات استفاده از شمع گوش عبارتند از:

- سوختگی گوش، پوست و مو با موم داغ؛

- انسداد مجرای گوش؛

- ته نشینی جرم در مجرای گوش؛

- پرفوراسیون یا پارگی پرده گوش؛

- کم شنوایی؛

- اوتیت خارجی؛

جرم گوش یک مکانیسم محافظتی است که مجرای گوش را تمیز و چرب کرده و در برابر باکتری ها و قارچ ها محافظت می کند. گوش یک سیستم تمیزکننده خودکار دارد که به طور طبیعی جرم را خارج می کند. هرگونه اختلال در روند تمیز کردن خودکار گوش، باعث انباشته شدن سرومن درون مجرای گوش می شود.

روش های بهتر برای خارج کردن جرم گوش:

هرگز برای خارج کردن جرم گوش، جسم خارجی را به درون مجرا فرو نبرید؛ این کار جرم را به بخش های عمقی تر مجرا برده و سبب آسیب به پرده تمپان میشود.

ایمن ترین راه برای خارج کردن جرم گوش، مراجعه به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی است. پزشک با دستگاه ساکشن، فورسپس یا آب، جرم را خارج می کند. استفاده از قطره های گلیسرین، سالین، استیک اسید و ... جرم گوش را نرم می کند.