تداوم رکود در خرده فروشی‌ها

با توجه به این که عدد شامخ کل پایین‌تر از عدد ۵۰، مفهوم رکود را دارد بررسی عدد شامخ کل که در خرداد ۵۰.۸۹،  تیرماه ۳۷.۵۰،  مرداد ۵۱.۱۹،  شهریور ۳۸.۷۸ و مهر ۳۳.۶۹ رسیده حاکی از تداوم رکود طی دو ماه اخیر است.

همچنین بر اساس این گزارش، شاخص موجودی مواد اولیه (۵۰.۴۱) در مهر، بیشترین و شاخص میزان استخدام و بکارگیری نیروی انسانی (۲۰.۹۲)در مهر، کمترین مقدار شاخص در بین پنج مولفه اصلی شامخ بوده است.

در این میان شاخص قیمت محصولات تولید شده نسبت به ماه قبل نیز افزایش۱۵.۸۲ درصدی داشته که به دلیل ارتباط مستقیم با شاخص میزان فروش کالا و خدمات موجب کاهش ۱۳.۷۴ درصدی آن نسبت به ماه قبل شده است.

براساس این گزارش نشان می‌دهد که کاهش عدد شامخ خرده فروشی از ۳۸.۷۸ در شهریور ماه به ۳۳.۶۹ در مهرماه نشان دهنده بدتر شدن وضعیت خرده فروشی در حوزه فروشگاه‌های زنجیره‌ای است. همچنین با بررسی نتایج بدست آمده از طرح مذکور شاهد بیشترین تغییر در شاخص میزان بکارگیری و استخدام نیروی انسانی با درصد تغییر ۳۹.۷۰- هستیم که احتمالا دلیل آن این است که با توجه به  وضعیت شاخص کل و بدتر شدن اوضاع کسب و کارها و، استخدام نیروی جدید با ایجاد هزینه مازاد برای واحدصنفی قابل توجیه اقتصادی نیست.

همچنین اتاق اصناف ایران در گزارش خود در بررسی علل افزایش عدد شاخص قیمت خرید مواد اولیه (۱۴.۸۹) درصد،  شاخص قیمت محصولات تولید شده (۱۵.۸۲) درصد و همچنین شاخص مصرف حامل های انرژی (۶.۶۸) به افزایش ۰.۷ درصدی نرخ تورم نقطه‌ای در مهر ماه نسبت به شهریور اشاره کرده و سقوط شاخص بورس از شهریور و به تبع آن کاهش درآمد مازاد سهامداران را از جمله عوامل کاهش قدرت خرید مردم عنوان کرده است.

 همچنین بررسی‌های اتاق اصناف ایران نشان می‌دهد که در کنار این عوامل، مباحث مربوط به رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و پیش‌گیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا باعث شده تا ترددهای غیر ضرور کاهش یافته و تقاضا کنندگان بیشتر به خریدهای اینترنتی و فروش‌های مجازی روی آورند. البته برخی از این فروشگاه‌ها دارای فروش مجازی هستند ولی اپلیکیشن‌های جدید در این طرح مورد بررسی قرار نگرفته اند.

شامخ چیست؟

شاخص مدیران خرید (شامخ)، شاخصی است که به صورت ماهانه، اطلاعات مورد نیاز فعالان اقتصادی، سرمایه‌گذاران و همچنین برنامه‌ریزان کشور در مورد وضعیت رونق و رکود را بیان می‌کند. این شاخص از طریق جمع‌آوری اطلاعات از مدیران مهم‌ترین بنگاه‌های اقتصادی (دارای بیشترین ارزش افزوده، میزان تولید و نیروی انسانی)، تهیه شده و بر اساس آن اطلاعات واقعی (و نه حدس یا نظر شخصی)، در مورد وضعیت متغیرهای مهمی از قبیل «مقدار تولید»، «سفارشات جدید»، «سرعت انجام و تحویل سفارش»، «موجودی مواد اولیه» و «میزان استخدام شرکت» در ماه مورد نظر، نسبت به ماه قبل (بیشتر، کمتر یا مانند) دریافت می‌شود. موسسات جهانی معتبر نیز این شاخص را با همکاری بیش از ۴۰ کشور دنیا به صورت ماهانه محاسبه و منتشر می‌کنند.