[ ملیحه محمودخواه] از زمانی که پای کرونا به دنیا باز شده، دیگر سن و وزن شمارههای صرف نیست و حالا نقش بسیار تعیینکنندهای در سلامتی شما دارند. چاقی یکی از عوامل اصلی تعیینکننده در کشیدن کار بیماران کووید-۱۹ به بیمارستان است. بررسیها نشان میدهد چاقی در مقایسه با سایر بیماریهای زمینهای تأثیر بیشتری در وخیم کردن حال افراد مبتلا به ویروس کرونا دارد. با اینکه سن بالا تا به حال مهمترین عامل بستریشدن بوده، اما بسیاری از کسانی که زیر ٦٥سال داشته و در بخش مراقبتهای ویژه بستری شدهاند، وزنشان بالا بوده است. به نظر میرسد افراد چاق، حتی اگر جوان هم باشند باید بیشتر مراقب باشند، زیرا کرونا برای افراد چاق خطرناکتر است. اما کارشناسان درباره اینکه آیا گرفتن رژیم در دوران کرونا بر سیستم ایمنی بدن تأثیر دارد یا نه نظریات متفاوتی دارند که در گزارش امروز آمده است.
بنا بر اعلام سازمان بهداشت جهانی، چاقی خطر ابتلا به کووید-۱۹ را افزایش میدهد. افراد با شاخص توده بدنی (BMI) بیش از ۳۰، چاق محسوب میشوند و چاقی سیستم ایمنی بدن این گروه از افراد را ضعیف میکند که این امر احتمال ابتلا به عفونت کووید-۱۹ را بیشتر و مبارزه بدن را با این بیماری سختتر میکند. افراد با شاخص توده بدنی ۴۰ یا بالاتر در صورت ابتلا به ویروس، عوارض شدیدتری خواهند داشت. وزن اضافی روی دیافراگم افراد چاق فشار وارد و تنفس را سختتر میکند. اضافهوزن همچنین باعث گرفتگی شریانها، التهاب مزمن، دشواری گردش خون و ضعف سیستم ایمنی بدن میشود. از طرف دیگر، کرونا بیشتر مردم را در دو ماه گذشته خانهنشین کرده است و از آنجا که بسیاری از تفریحات مردم حذف شده، خوردن به تفریح اصلی بسیاری از خانوادهها تبدیل شده است. علاوه بر این، استرس و اضطراب در این دوره، عاملی برای پرخوری به حساب میآید. در این میان، برخی از پزشکان معتقدند نگرانی برای اضافهوزن را باید به وقت دیگری موکول کرد، زیرا رژیم گرفتن در این دوره سیستم ایمنی بدن را ضعیف میکند، اما عدهای دیگر نیز این دوره و قرنطینهبودن را فرصت مناسبی برای کاهش وزن میدانند و معتقدند کمکردن وزن نهتنها مشکلی برای بدن ایجاد نمیکند بلکه در تقویت سیستم ایمنی بدن تأثیرگذار است.
رژیم غذایی مقاومت بدن را افزایش میدهد
مریم محمودی از آن دست متخصصانی است که اعتقاد دارد همزمان شدن ماه رمضان با شیوع کرونا درواقع لطف خداوند بوده است، زیرا کمخوردن در این دوره و داشتن رژیم علمی و سالم در این روزها نهتنها اثر منفی ندارد بلکه میتواند مقاومت بدن را نیز افزایش دهد، به شرط آنکه در فاصله بین افطار و سحر آب مورد نیاز بدن تأمین و غذاهای آبکی جایگزین کربوهیدراتها شود.
این متخصص تغذیه با تأکید بر اینکه رژیم درست گرفتن در این دوره منافاتی با سلامتی افراد ندارد، گفت: «یکی از نکات مهمی که باید این روزها به آن توجه کنید حذف شکر و شیرینی از وعده سحر و افطار است، زیرا کرونا شیرینی را دوست دارد و افرادی که مصرف شیرینیشان بالاست بیشتر خود را در معرض این بیماری قرار میدهند، اما افرادی که در ماه رمضان مصرف شیرینی خود را کم کنند، سلامتیشان را افزایش میدهند؛ دلیل آن هم این است که از سحر تا ساعت ٨ صبح قندی که در بدن وجود دارد، سوخته و تمام میشود؛ وقتی قند و انسولین در بدن کاهش پیدا کند، هورمون رشد به میدان میآید و همین باعث میشود مقاومت بدن بالاتر برود. در همین زمان گلبولهای سفید نیز فعال میشوند؛ وقتی غذای کمتری در بدن برای مصرف و تولید انرژی ببینند به سراغ سلولهایی مانند سلولهای مریض، کمانرژی، سرطانی و معیوب میروند و آنها را از بین میبرند و به انرژی تبدیل میکنند که با این اتفاق مقاومت بدن را بالا میبرند.»
او توضیح میدهد در بسیاری از کشورها رستورانها، مراکز تهیه غذا، ترابری مواد غذایی و سفرهای درونشهری و برونشهری محدود و بسیاری از اجناس و مواد اولیه در سوپرمارکتها کم یا نایاب شده است. این موضوع ممکن است به افزایش مصرف غذاهای فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس که حاوی مقادیر بسیار بالای چربی، شکر و نمک است، منجر شود. این تغییرات نامناسب تأثیر منفی بر سیستم ایمنی و بهطور کلی وضع سلامت جسمی و روانی افراد میگذارد. به همین دلیل بهتر است در وعدههای سحر و افطار افراد از غذاهای کنسروی مانند لوبیا و ماهی استفاده کنند که ارزش غذایی بالایی داشته باشد.
محمودی معتقد است با مصرف منابع غذایی ویتامین C مانند سبزی و سالاد همراه با غذا، پرتقال، نارنگی، لیموشیرین، کیوی، انواع کلم، گل کلم، شلغم، فلفل سبز و فلفل دلمهای مقاومت بدنتان افزایش پیدا میکند؛ مثلا مصرف یک عدد پرتقال یا ٢ عدد نارنگی ویتامین C مورد نیاز بدن را تأمین میکند. هویج، کدوحلوایی، سبزیهای سبز تیره مانند اسفناج، برگ چغندر و برگهای تیرهرنگ کاهو هم از منابع خوب ویتامین A است. بهطور کلی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری و تقویت سیستم ایمنی بدن مصرف روزانه سه واحد از گروه سبزیها (به جز سبزیهای نشاستهای) و حداقل دو واحد میوه توصیه میشود. رعایت این رژیم در کنار اینکه مقاومت بدنتان را بالا میبرد، در کاهش وزن شما نیز تأثیر دارد.
بهتر است رژیم نگیرید
رضا نعمتی، متخصص دیگری است که رژیم غذایی را این روزها زیاد مناسب نمیداند، خصوصا برای افرادی که بیمار مبتلا به کرونا در خانواده خود داشتهاند. او به این گروه از افراد توصیه میکند که رژیم غذایی آن هم از نوع سخت را فعلا فراموش و آن را به زمان دیگری موکول کنند. این متخصص تغذیه دوره اپیدمی را زمان مناسبی برای رژیم لاغری نمیداند و میگوید: «حتی آنها که در میانه رژیم گرفتن هستند باید رژیم خود را متوقف کنند، اما مراقب باشند دچار اضافهوزن و چاقی نشوند، زیرا اضافهوزن خود عامل مهمی برای ابتلا به بیماری کروناست. لاغر کردن و در مقابل آن اضافهوزن و چاقی هر دو منجر به تضعیف سیستم ایمنی بدن میشوند. او استفاده از انواع مغزها مانند پسته و بادام را توصیه میکند و معتقد است که در مصرف این مواد در افطار و سحر هم نباید زیادهروی کرد. همچنین به دلیل اینکه در خانه قرنطینه هستید تا جایی که ممکن است تحرک داشته باشید و به مدت طولانی سرگرم استفاده از گوشی، لپتاپ و ... نشوید.
کسانی که برای کاهش وزن اقدام به گرفتن رژیم یا از روشها و رژیم غذایی غیر اصولی برای لاغری پیروی میکنند، قدرت بدنیشان تحلیل میرود و دچار ضعف و بیحالی میشوند. پیروی از رژیم غذایی غیر اصولی در ماه رمضان برای لاغری میزان مصرف انرژی را افزایش میدهد و سیستم ایمنی بدن را در برابر بیماری و ویروس آسیبپذیرتر میکند.» این متخصص تغذیه ادامه میدهد: «علاوه بر اینکه نباید رژیم بگیرید باید مراقب اضافه شدن وزن هم باشید؛ بهطور مثال اگر از لباسشویی و ظرفشویی استفاده میکنید، تلاش کنید ظرفها و لباسهایتان را با دست بشویید تا تحرک داشته باشید. بهطور حتم پس از بازگشت به حالت عادی و شکست ویروس کرونا، افراد دارای اضافهوزن باید با شروع فعالیت بدنی، رژیم غذایی و تغذیه مناسب بدن را به وزن مطلوب برسانند. گروه میانسالان که بیشتر افراد در معرض خطر ابتلا به ویروس کرونا هستند بیشترین درصد اضافهوزن و چاقی را دارند و سهم بانوان در اضافهوزن بیش از آقایان است.»
نعمتی با اشاره به اینکه سازمان بهداشت جهانی توصیههای بسیاری درباره مصرف درست مواد غذایی برای بالا بردن ایمنی بدن کرده است، ادامه میدهد: «سازمان بهداشت جهانی مصرف حداقل روزانه ۴۰۰ گرم میوه و سبزی را توصیه میکند. مرکبات مانند پرتقال، نارنگی و گریپفروت گزینههای بسیار مناسبی است. همچنین موز و سیب را میتوان به قطعات کوچک خُرد و فریز , در وعده سحر و افطار از آنها استفاده کرد. سبزیهای ریشهای مانند هویج، شلغم، چغندر، کلم، کلم بروکلی و گل کلم تقریبا مقاوم هستند و به راحتی میتوانید مدت طولانیتری آنها را نگهداری کنید. سیر، زنجبیل و پیاز نیز انتخابهایی بسیار عالی است که میتوان از آنها بهعنوان طعمدهندههای وعده سحر و افطاراستفاده کرد. همه انواع میوههای منجمد مانند توت، آناناس و انبه انتخابهای خوبی است، زیرا دارای مقادیر بسیاری فیبر و انواع ویتامینهاست و در برخی موارد قیمت آنها از انواع تازه همین میوهها ارزانتر است. از این میوههای منجمد میتوان در آبمیوهها، فرنی، حریرههای میوه یا همراه با ماست کمچرب استفاده کرد. سبزیهای منجمد، مغذی و آماده مصرف است و در زمانی که مواد غذایی تازه کمیابتر است یا شرایطی مانند شرایط اکنون (لزوم قرنطینه خانگی و کاهش رفتوآمدها) وجود دارد، میتوان از آنها استفاده کرد.
دیدگاه تان را بنویسید