تصویب قطعنامه آتش‌بس در عمل چه تاثیری بر توقف جنگ غزه دارد؟
پس از اینکه عصر دوشنبه آمریکا برای نخستین بار طی ۶ ماه اخیر سنت‌شکنی کرد و به قطعنامه شورای امنیت برای آتش‌بس در غزه رای منفی نداد، واکنش شدیدا منفی نتانیاهو به تصویب این قطعنامه باعث شد ایالات متحده با طرح اظهاراتی کاملا بی‌اساس به لحاظ حقوقی، ادعا کند قطعنامه آتش‌بس فوری در غزه غیرالزام‌آور است.
مرکز آمار فلسطین: ۷۰ درصد خانه‌های غزه قابل سکونت نیست
این در حالی است که بلافاصله پس از صدور این قطعنامه در شورای امنیت، هم چین به عنوان یکی از اعضای دائم این شورا بر الزام‌آور بودن قطعنامه آتش‌بس تاکید کرد و هم آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل اجرای آن را الزامی دانست.
ادعاهای آمریکا در مورد غیرالزام‌آور بودن قطعنامه آتش‌بس فوری در غزه چندین بار تکرار شد و نهایتا شورای امنیت را بر آن داشت تا یک روز پس از تصویب قطعنامه آتش‌بس، با تشکیل جلسه‌ای ضمن ابراز نگرانی از عدم اجرای این قطعنامه، بر الزام‌آور بودن آن تاکید کند.
تصویب قطعنامه آتش‌بس فوری در غزه و تاکید اعضای شورای امنیت بر لازم‌الاجرا بودن آن در حالی است که پس از گذشت چند روز هنوز هیچ دردی را از مردم فلسطین دوا نکرده است. هنوز جنگ در غزه با تمام توان ادامه دارد و در هر شبانه‌روز باعث شهادت بالغ بر ۱۰۰ فلسطینی دیگر می‌شود. اکنون در آستانه ۶ ماهه شدن جنگ غزه، تعداد کل شهدای فلسطینی به حدود ۳۲ هزار و ۶۰۰ تن رسیده است.
سیداحمد فاطمی‌نژاد، تحلیلگر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه کلیه قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل الزام‌آور هستند، اظهار کرد: "بیانیه"هایی که از سمت شورای امنیت صادر می‌شوند، غیرالزام‌آورند، اما هر "قطعنامه"ای که از سمت این شورا صادر شود، حتما الزام‌آور است و اکنون آمریکا صرفا به دلیل ملاحظاتی که در رابطه خود با اسرائیل دارد، ادعا می‌کند قطعنامه آتش‌بس فوری در غزه الزام‌آور نیست.
وی با اشاره به اینکه آمریکا تا کنون سه بار قطعنامه‌های مرتبط با جنگ غزه را وتو کرده است، افزود: لذا فشار بسیاری از سمت افکار عمومی و بازیگران بین‌المللی بر آمریکا وارد می‌شد و این کشور دیگر نمی‌توانست به این بازی دوگانه ادامه دهد و از یک طرف بر حقوق بشر تاکید کند و از طرف دیگر مانع تصویب هر گونه قطعنامه برای توقف جنگ غزه شود؛ خصوصا که در این قطعنامه اخیر، یک سری از ملاحظات آمریکا از جمله آزادسازی فوری تمام گروگان‌ها هم مدنظر قرار گرفته بود و عملا ایالات متحده دیگر بهانه‌ای جدی برای وتوی این قطعنامه نداشت.
عضو هیات علمی گروه روابط بین‌الملل دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به واکنش منفی نتانیاهو به تصویب قطعنامه آتش‌بس و جلوگیری از سفر هیات اسرائیلی به آمریکا، گفت: به همین دلیل مقامات آمریکایی سعی کرده‌اند با طرح ادعاهایی نظیر غیرالزام‌آور بودن این قطعنامه شورای امنیت، اندکی از فشارهای اسرائیل و گروه‌های لابی یهودی در آمریکا بکاهند. وگرنه حتما این قطعنامه الزام‌آور است؛ خصوصا که معطوف به حل یک منازعه بوده و اساسا حل و فصل منازعات از وظایف اصلی شورای امنیت است.
فاطمی‌نژاد با اشاره به اینکه تا کنون در تاریخ ۸۰ ساله شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه‌های بسیاری در عین الزام‌آور بودن، اجرایی نشده‌اند، بیان کرد: به طور کلی شورای امنیت نمی‌تواند مکانیسم خاصی را برای تضمین اجرای قطعنامه‌ها لحاظ کند. مهمترین کارکرد عملیاتی‌ای که قطعنامه آتش‌بس غزه دارد، این است که می‌تواند باعث تشدید فشار افکار عمومی بر اسرائیل شود، دولت‌های همکار با اسرائیل را مجبور به کاهش تعاملات با رژیم صهیونیستی کند و باعث وضع تحریم‌هایی علیه برخی مقامات اسرائیلی شود. در حقیقت این قطعنامه می‌تواند انجام این اقدامات از سمت دیگر بازیگران برای فشار بر اسرائیل را تسهیل کند، وگرنه دست شورای امنیت برای وادارسازی اسرائیل به اجرای این قطعنامه چندان باز نیست، نهایتا شورای امنیت می‌تواند قطعنامه دیگری را علیه اسرائیل صادر کند که آن هم ممکن است اجرا نشود.
وی تاکید کرد: البته با این وجود هرگز نمی‌توان قطعنامه شورای امنیت را بی‌اثر دانست. صدور قطعنامه از سمت شورای امنیت، محکم‌ترین اقدام حقوقی ممکن در برابر هر مسئله بین‌المللی است که می‌تواند پایه‌ای برای انجام سایر اقدامات از سمت بازیگران مختلف باشد. قطعنامه آتش‌بس در غزه می‌تواند زمینه‌های ایجاد فشار بر اسرائیل را تسهیل کند و خود رژیم صهیونیستی هم این موضوع را مدنظر دارد و به همین دلیل هم تا این حد از تصویب این قطعنامه خشمگین شده است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: بلافاصله پس از تصویب قطعنامه آتش‌بس فوری در غزه، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل اعلام کرد اسرائیل در حال نسل‌کشی است. باید توجه داشت اساسا لفظ نسل‌کشی، در حقوق بین‌الملل بسیار سنگین است. یا حتی صحبت‌هایی در مورد لزوم توقف فروش سلاح از سمت اروپا و آمریکا به اسرائیل طرح شده است. چنین موضوعاتی علیه اسرائیل از سمت نهادهای بین‌المللی، حتما به پشتوانه قطعنامه شورای امنیت مطرح می‌شود، کما اینکه تا پیش از صدور این قطعنامه، ما شاهد چنین موضع‌گیری‌های محکمی علیه اسرائیل از سمت نهادهای رسمی بین‌المللی نبودیم.
دیدگاه تان را بنویسید