انتصابِ دریادار «ایرانی»؛ ایرانی برای همۀ ایرانیان...

رضا کدخدازاده- سه‌شنبه ۲۶ اَمرداد 1400، فرماندهی کل قوا طی حکمی امیر دریادار «شهرام ایرانی» را به فرماندهی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران منصوب کردند.

  با توجه به زادگاه دریادار ایرانی، این انتصاب بلافاصله با واکنش‌هایی در فضای مجازی روبرو شد. بسیاری از کاربران، به‌ویژه فعالان رسانه‌ای ایران‌دوست، نظر به اینکه شهرام ایرانی زادۀ سنندج استان کردستان است - با توجه به این‌که اکثریت این شهر و استان هموطنان اهل سنّت و کُرد هستند - از انتصاب او به عنوان یک فرماندۀ ارشد نظامی استقبال کردند.

  پیرو همین استقبال، ابتدا سید عباس صالحی - وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که واپسین روزهای وزارت را پشت سر می گذارد- در توئیتی، انتصاب یک ایرانی سنّی‌مذهب برای مقام عالی ارتش را «گشایش افق مطمئنی در حکمرانی کشور با حضور اهل سنت» خواند.

   دقایقی بعد نیز خبرگزاری ایسنا خبر داد: «فراکسیون اهل سنت مجلس شورای اسلامی در نامه به مقام معظم رهبری، از انتصاب امیر شهرام ایرانی به سمت فرماندهی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران تشکر و نسبت به استفاده از توانمندی‌های اهل سنت ایران و همۀ اقوام و مذاهب و ادیان ایرانی در سطوح عالی دولت ابراز امیدواری کرد.»

  اما این موضوع به همین جا ختم نشد و در مورد سنّی بودن یا نبودنِ دریادار شهرام ایرانی، در شبکه‌های اجتماعی اختلاف‌نظر بالا گرفت. در نهایت نیز، در پی تکذیب سنّی‌مذهب‌بودنِ دریادار ایرانی توسط یک خبرنگار اصول‌گرا، وزیر ارشاد توئیت خود را حذف کرد و این امر نیز موجب اختلاف‌نظر بیشتر میان کاربران شد.

  قطعاً در شرایط عادی، شایستگی، تخصص و ایرانی بودنِ دریادار شهرام ایرانی برای این انتصاب باید کفایت کند و چنین اختلاف‌نظری نباید پیش بیاید. اما شوربختانه در حال حاضر، در شرایط عادی قرار نداریم و هم جریان‌های تندرو مذهبی و هم جریان‌های قومیت‌گرا این گفتمان نادرست را به هر حال جا انداخته‌اند.

رسانه‌های فارسی‌زبان آن سوی آب نیز از آب گل آلودِ این فضا تا توانسته‌اند ماهی صید کرده و می کنند. به طوری که اگر در خیابانی در تهران آتش‌سوزی رُخ دهد و یک نفر در آن مجروح شود، کافی است به گوش این رسانه‌ها برسد که مثلاً فرد مجروح،کرد یا کردتبار بوده تا تیتر می‌زنند: «یک جوان کُرد در تهران در آتش سوخت» اما هیچ یک از آنها در مورد اتفاق اخیر، حتی به زادگاه فرماندۀ جدید نیروی دریایی ارتش ایران اشاره‌ای نکرده‌اند.

  به خاطر همین هاست که کاربران و فعالّان رسانه‌ای ایران‌دوستان نیز خواه ناخواه ناگزیرند برای غلبه بر نفرت‌پراکنی‌های ساری و جاری در چنین فضایی، در همین زمین بازی کنند؛ هر چند باب میل‌شان نیز نباشد.

  بدین سان، در میان افراد و جریان‌هایی که به این انتصاب واکنش مثبت یا منفی نشان داده‌اند، ایران دوستان تنها کسانی هم خواهند بود که اگر ثابت شود فرماندۀ جدید نیروی دریایی ارتش هموطن اهل سنّت نبوده، باز سربلند خواهند بود و حتی نیازی به پاک کردن مطالب ابراز خوشحالی‌شان از فضای مجازی ندارند!

   درست بر خلاف سیاسیونی که چون ابراز خوش حالی‌شان صرفاً جنبه‌ای سیاسی داشت و با مشاهدۀ تشکیک در مورد مذهب دریادار ایرانی، مطالب خود را پاک کردند، ایران‌دوستان چنین نکردند. چرا؟ به دو دلیل که در ادامه و با فرض شیعه‌مذهب بودنِ دریادار شهرام ایرانی -بر خلاف ادعای اولیه که وی اهل سنّت قلمداد شده بود- به آن خواهم پرداخت:

  1- استقبال و ابراز خوشحالی از خبر انتصاب یک هموطن سنّی‌مذهب برای پُستی مهم در حاکمیت نشان می‌دهد که ایران دوستان به معنای واقعی کلمه، به شعار «ایران برای همۀ ایرانیان» پایبند هستند. حتی اگر ثابت شود این خبر اشتباه بوده، چیزی از ارزش این نوع نگاه ملّی و انسانی آنها به یکایک ایرانیان کم نمی‌کند.

  2- این‌که گروهی از ایرانیانِ عمدتاً شیعه‌مذهب، برای قرار گرفتنِ یک هموطن سنّی خود در مناصب بالای نظامی خوشحال می‌شوند، یک پیام برای حاکمیت دارد: این‌که چنین اقداماتی، نه تنها سبب نگرانی آنها نیست بلکه از آن استقبال می‌کنند. این امر فارغ از اینکه خبر سنّی‌مذهب بودن فرماندۀ جدید نیروی دریایی ارتش ایران درست و دقیق باشد، می‌تواند سبب شود حاکمیت نگاه ویژه‌تری به این امر داشته باشد.

  در این چند روز دو گروه نیز از چنین انتصابی بسیار ناراحت بودند: یکی جریان‌هایی که با ابزار قومیت و مذهب، مساعی آنها همواره در راستای دسته‌بندی ملت ایران و نفرت‌پراکنی میان ایرانیان قرار دارد. این جریان‌ها در این چند روز از هیچ تلاشی برای این‌که ثابت کنند شهرام ایرانی، کُرد و سنّی نیست، فروگذار نکردند! گروه دوم نیز جریان‌های تندروی مذهبی که تمام تلاش خود را کردند تا با نقاب پاسداری از مذهب رسمی کشور –تشیع- سنّی‌مذهب بودنِ دریادار ایرانی تکذیب شود. این جریان نیز در این چند روز تمام تلاش خود را برای القای غیرخودی بودنِ اهل سنّت در ایران کرد.

فارغ از تمام این سخنان و اظهار نظرها، به امید روزی که نگاه همۀ ایرانیان به این انتصاب‌ها، مبتنی بر «امر فراگیر»ی باشد که در شهرتِ زیبای دریادار «شهرام ایرانی» نیز وجود دارد: ایرانی! ایران؛ ایرانی برای همۀ ایرانیان...