تنها نیستید/سرمایه‌های نظام سلامت را به میدان بیاورید

متن نامه دکتر کامران باقری لنکرانی به شرح زیر است:

"باسمه تعالی 

جناب اقای دکتر نمکی وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

با سلام و تحیات

بیانات اخیر جنابعالی را در خصوص طغیان بیماری کووید ۱۹  و تنها ماندن وزارت بهداشت در عرصه اجرایی مقابله با این جهانگیری و در دوگانه کاذب اقتصاد و سلامت خواندم. به نوبه خود وظیفه خود می‌دانم از تلاش‌های جنابعالی و همه کارکنان نظام سلامت در این عرصه قدردانی کنم هر چند که خود نیز خدمتگزاری در بین هزاران خدمتگزاران نظام سلامتم. همانگونه که گفتید نظام سلامت چه در عرصه نیروی انسانی و چه در عرصه مالی بزرگ‌ترین خسارت‌ها را در این جهانگیری دید اما لحظه‌ای در اقدامات خود درنگ نکرد. بسی جای تاسف است که از این سرمایه اجتماعی که در این چند ماه با ایثار و از خود گذشتگی مدافعان سلامت فراهم آمد نه به نحو شایسته‌ای تقدیر شد و نه از این ظرفیت به درستی استفاده گردید.  

واقعیت این است که سلامت مردم بیش از اینکه با تلاش‌های درمانی و حتی پیشگیرانه وزارت بهداشت مرتبط باشد، تحت تاثیر فرایندهای بین بخشی و عوامل اجتماعی است. این واقعیت مهم باید بارها و بارها توسط وزارت بهداشت فریاد زده شود و نتیجه هر تصمیم اجرایی بر سلامت مردم با مستندات واضح و قابل فهم؛ برجسته و اعلام گردد. در سند مهم سیاست‌های کلی سلامت بر پیوست سلامت در طرح‌های کلان تاکید شده است. بی توجهی به این حکم مهم رهبر فرزانه انقلاب و اقداماتی که سلامت را متاثر کرده، ولی مجری و طراح آن وزارت بهداشت نیست، خسارات زیادی را به بار می‌آورد. در همین دوگانه‌سازی اشتباه اقتصاد یا سلامت؛ هم تجربیات جهانی و هم مطالعات کشور ما نشان داده است که می‌توان بین راه‌اندازی چرخ اقتصاد و حفظ سلامت مردم جمع کرد، ولی شرط مهم آن تصمیمات آگاهانه، نه سلیقه‌ای و استفاده از مدل‌های شناخته شده در پیش‌بینی و آینده پژوهی و پایش و اصلاح مداوم است. هر چند برای دستیابی به  تحقیقات هدفمند در همه مواقع و به‌ویژه در چنین شرایط بحرانی باید هنوز تلاش بیشتری کنیم، اما گله‌مندم که از مستندات علمی موجود نیز در تصمیمات اجرایی کشور کمتر استفاده شده و برخی از تصمیمات بدون توجه به شواهد ملی یا تجربیات بین‌المللی اتخاذ می‌شود.

من هم چون شما از برخی از اساتید کشور که معتمد مسئولین ارشد اجرایی کشور بودند و آدرس غلط در ایمنی عمومی داده یا در استفاده از روش‌های ساده‌ای چون ماسک و فاصله‌گذاری اجتماعی ایجاد تردید نمودند و باعث تاخیر در بسیاری از تصمیم‌های اساسی شدند، گله‌مندم.  هر چند می‌دانم جنابعالی و معاونین محترم پیگیر امور هستید، اما بدانید شما تنها نیستید. سرمایه بزرگی از کارکنان و کارشناسان نظام سلامت هستند  که می‌توانند در طراحی‌ها و تحلیل ها و اقدامات اجرایی روزآمد؛ بازاریابی اجتماعی و آموزش عمومی اثرگذار باشند. این سرمایه را به میدان بیاورید.  

بزرگ‌ترین اصلاحات نظام سلامت و تاسیس نظام شبکه و مراقبت‌های اولیه بهداشتی در جمهوری اسلامی ایران در اوج جنگ تحمیلی با همدلی دولت و مجلس و با پیگیری بزرگانی که به آن باور داشتند، رخ داد. اکنون که سلامت کانون توجهات جامعه است و سرمایه اجتماعی آن در بالاترین حد خود در سال‌های اخیر است، باید فراتر از روزمرگی به اصلاحات عمیق این نظام با تاکید بر نظام ارجاع و اصلاح ساختار و نظام پرداخت و سایر امور مهمی که در سند سیاست‌های کلی سلامت به روشنی ذکر شده، فکر کرد و از این فرصت تاریخی بهترین بهره را برد.

برای شما و همه خدمتگزاران کشور آرزوی توفیق بیشتر در خدمت به این نظام مقدس و این مردم خوب که ولی نعمت‌های همه ما هستند، دارم.  

دکتر کامران باقری لنکرانی 

استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی شیراز"