همزمان با همه گیری جهانی کووید- ۱۹، غالب کشورهای پیشرفته دنیا بخش عمده ای از برنامه ارایه خدمات پزشکی خود را به منظور حداقل سازی تماس بین پزشک و بیمار، دورنگهداری بیماران از محیط های با آلودگی احتمالی، ایمن نگهداری کادر سلامت و نیز فراهم سازی حداکثری دسترسی به خدمات تخصصی پزشکی در همه نقاط کشور، وارد برنامه خدمات پزشکی از راه دور کرده و با پوشش بیمه ای و همراه با سرویس های نسخه الکترونیک و تحویل دارو، شرایطی سهل را برای همه بیماران نیازمند به این خدمات در کشور فراهم کردند.
وزارت بهداشت ایران نیز با درک ضرورت این امر برای کشور و آماده سازی و ابلاغ اخیر ضوابط اجرایی اولیه، اولین گام های ورود به این امر را برداشته و در نظر دارد با حمایت های ویژه بیمه ای و تشویق دانشگاه و دانشکده ها و کادر سلامت درگیر، دریچه ای جدید را در خدمت رسانی برای مردم کشورمان در شرایط همه گیری فراهم کند تا رنج این بیماران و خانواده های آنان را به حداقل رساند.
بنابر اعلام وزارت بهداشت، در این برنامه که با مدیریت معاونت درمان وزارت بهداشت در حال انجام است، به تدریج خدمات مشورت تخصصی بیماران بستری کووید ۱۹ و نیز ویزیت های سرپایی این بیماران، به ویژه در مناطق محروم و کم برخوردار فاقد نیروهای تخصصی با بهره گیری از فناوری های اطلاعاتی پزشکی توسط پزشکان متخصص بیمارستان های مادر شهرهای بزرگ پوشش داده خواهد شد. این فناوری ها که غالبا به صورت بومی طراحی و توسعه یافته اند به پزشکان اجازه خواهند داد از محل خدمت و یا حتی منزل، در بستری امن، به مشاوره و ویزیت بیماران خود پرداخته و به زودی نسخ خود را نیز به صورت الکترونیک برای بیماران خود صادر کنند.
در برنامه گام نخست خدمات دوراپزشکی کشور، چهار دانشگاه منتخب در مشهد، البرز، کهگیلویه و بویراحمد، ایرانشهر، زابل، لرستان، هرمزگان و بم با راه اندازی خدمات مشورت تخصصی و ویزیت از راه دور، این گام را به صورت آزمایشی آغاز می کنند تا از ابتدای پاییز با اطمینان از آمادگی کامل همه زیرساخت ها، نیروی انسانی لازم، تجهیزات و چرخه های پشتیبانی مورد نیاز، وارد چرخه گسترده گام اصلی ارایه خدمت شوند.
در برنامه دانشگاه علوم پزشکی مشهد، اولین برنامه کلان منطقه ای خدمات پزشکی از راه دور کشور، با عنوان سپاد ۹، با همکاری مشترک 9 دانشگاه و دانشکده علوم پزشکی خراسان شمالی، رضوی، جنوبی، اسفراین، سبزوار، تربت حیدریه، تربت جام، نیشابور، و گناباد افتتاح خواهد شد که در گام اول، ۱۳ ایستگاه بیمارستانی و به تدریج ۶۸ بیمارستان خدمات مشورتی تخصصی و ویزیت از راه دور بیماران بستری کووید را به تدریج تا ابتدای پاییز و متمرکز بر سه تخصص اصلی مورد نیاز کووید ۱۹ شامل تخصص های ریه، عفونی، و آی سی یو را فعال خواهند کرد.
در گام اول این برنامه، بیمارستان های امام رضا و قائم مشهد به عنوان بیمارستان های مادر منطقه، متولی ارایه خدمات مشورتی و ویزیت های تخصصی خواهند بود که در مراحل بعد و با توانمندسازی سایر دانشگاه ها و دانشکده های همکار در کلان منطقه، از توان تخصصی کل کلان منطقه در ارایه خدمات استفاده خواهد شد. سپاد ۹ در گام های بعدی وارد خدمات ویزیت از راه دور بیماران مزمن و خاص و نیز رادیولوژی و پاتولوژی از راه دور خواهد شد.
برنامه دانشگاه های علوم پزشکی البرز، کهگیلویه و بویراحمد، و زابل متمرکز بر شبکه خدمات پزشکی از راه دور بنیاد برکت (برکت تل) خواهد بود که با تجهیز مناطق محروم منتخب و تامین کلیه امکانات زیرساختی و فناورانه مورد نیاز توسط این بنیاد، واحدهای ارایه خدمات ویزیت تخصصی در محروم ترین نقاط فراهم و مردم بیمار در این مناطق به پزشکان متخصص تعیین شده از راه دور و با کمک کادر محلی سلامت دسترسی خواهند داشت. این بنیاد همچنین این برنامه را در حال توسعه در تعداد زیادی از دانشگاه ها و مناطق کشور دارد که نتایج دوره آزمایشی الگویی خواهد بود برای تسریع پیاده سازی وسیع این خدمات در کشور.
وزارت بهداشت در نظر دارد با تشکیل کمیته ملی پزشکی از راه دور (پاد)، در صورت موفق بودن نتایج دوره آزمایشی گام اول، با سرعت تمام این تجربیات را در قالب ضوابط اجرایی ابلاغ شده به کل کلان مناطق آمایشی کشور و با اولویت مناطق محروم کشور گسترش دهد.
دیدگاه تان را بنویسید