[زهرا جعفرزاده] تولید ماسک‌های رایگانی که یکی از انجمن‌های مردمی حمایت از کودکان و افراد آسیب‌دیده تولید می‌کرد، از اول اردیبهشت متوقف شده. حالا نزدیک به ١٠هزار ماسک تولیدشده از سوی زنان سرپرست خانوار در این انجمن خاک می‌خورد. قرار بود این ماسک‌ها به سازمان انرژی اتمی فرستاده شود تا با اشعه ضدعفونی شده و میان سازمان‌های مردم‌نهاد و کودکان کار و خیابان به صورت رایگان توزیع شوند اما از اول اردیبهشت سازمان انرژی اتمی ضدعفونی‌کردن این ماسک‌ها را پولی کرد و حالا زنان شاغل انجمن آوای ماندگار دروازه غار که به صورت ویژه از ابتدای اسفند ماسک تولید می‌کردند، دست روی دست گذاشته‌اند.
این زنان در دو ماه گذشته نزدیک به ٣٠هزار ماسک تولید کرده‌اند که تکلیف ١٠هزار ماسک مشخص نیست. علی‌اکبر اسماعیل‌پور، مدیر مجموعه آوای ماندگار محله محروم دروازه غار تهران، می‌گوید که ٦هزار ماسک پیش از عید برای کمپین «با هم میشه» تولید و پس از آن روند تولید ماسک در دو سایز کودک و بزرگسال آغاز شد تا در میان انجمن‌های حمایت از کودکان و نهادهایی که با گروه‌های در معرض آسیب ارتباط دارند، توزیع شود. او در توضیح بیشتر می‌گوید: «این ماسک‌ها باید با اشعه گاما ضدعفونی شوند به همین دلیل با هماهنگی‌های انجام‌شده قرار شد سازمان انرژی اتمی این کار را به عهده بگیرد. ماسک‌ها را به صورت کارتن‌های مقوایی به این سازمان می‌فرستادیم. دفعات اول پولی گرفته نمی‌شد اما اردیبهشت که جعبه‌های جدید را بردیم گفتند باید پول بدهید.» به گفته اسماعیل‌پور، یک بار ٦٠٠هزار تومان برای ضدعفونی‌کردن این ماسک‌ها پرداخت شده و بار دوم که هشت کارتن ماسک را برده‌اند به آنها گفته‌اند که باید ٩٠٠هزار تومان پرداخت کنید، این در حالی است که این مجموعه هیچ پولی بابت توزیع این ماسک‌ها نمی‌گیرد و براساس مسئولیت اجتماعی که دارد همه کارها را به صورت رایگان انجام می‌دهد: «این پارچه‌‌ها با کمک مالی خیران خریده می‌شود و زنان هم حقوق می‌گیرند اما ماسک‌ها به جز موارد محدود به صورت رایگان توزیع شده است.
بنابراین ما درآمدی از بابت فروش آنها نداریم که بخواهیم برای ضدعفونی‌کردن‌شان پول بدهیم.» این مجموعه عضو شبکه یاری کودکان کار و خیابان است و در قالب حمایت‌های اجتماعی کار تولید ماسک را به عهده گرفت اما حالا تولید را متوقف کرده است: «از سراسر کشور برای ضدعفونی‌کردن ماسک، به این سازمان مراجعه می‌شود. قبلا هم سازمان انرژی اتمی از این بابت درآمدزایی داشت اما با هماهنگی‌های انجام‌شده قرار بر این بود که از ما پولی نگیرند.» اسماعیل‌پور می‌گوید تنها مرجعی که برای ضدعفونی‌کردن این ماسک‌ها به ما معرفی شده همین سازمان است، البته دستگاه اتوکلاو بیمارستانی هم این کار را می‌کند اما به تعداد محدود.
این ماسک‌ها را زنان سرپرست خانوار تولید می‌کنند، ماسک‌ها چهارلایه است و مطابق با پروتکل‌های بهداشتی تولید می‌شود، بخشی از آنها به کادر درمان هم اهدا شده است: «ما ماسک‌هایی که استریل نشده‌اند را توزیع نکرده‌ایم و منتظر تصمیم نهایی سازمان انرژی اتمی می‌مانیم، آنهایی هم که برای بیمارستان‌ها فرستاده شد
به دلیل اینکه بیمارستان دستگاه استریل دارد دیگر خودمان این کار را نکردیم. اما برای گروه‌های دیگر که امکان ضدعفونی ندارند باید قبلش این کار انجام شود.» به گفته مدیرمجموعه آوای ماندگار دروازه غار، برخی از انجمن‌ها فعالیت‌شان را برای آموزش کودکان شروع کرده‌اند و حالا نیاز است که این ماسک‌ها به دست مددکاران و مددجویان برسد: «ما در بازار ماسک کودک نداریم اما چون خودمان با کودکان سروکار داریم برای آنها هم ماسک تولید کردیم. کودکانی که در کارگاه‌ها یا خیابان‌ها کار می‌کنند به این ماسک‌ها نیاز دارند، از طرفی هم امکان خرید ندارند بنابراین باید در اختیارشان قرار بگیرد.»
سازمان پاسخی به نامه ما نداد
این اقدام سازمان انرژی اتمی سبب شد تا رئیس هیأت‌مدیره شبکه یاری کودکان کار و خیابان، نامه‌ای خطاب به رئیس این سازمان بنویسد. فاطمه قاسم‌زاده، رئیس هیأت‌مدیره شبکه یاری کودکان کار و خیابان، می‌گوید حدودا چهار روز پیش این نامه فرستاده شد اما از سوی این سازمان پاسخی به ما ندادند: «شبکه یاری ٤٠ عضو دارد، اعضای هر کدام مرکز حمایتی هستند که تعدادی از کودکان را زیر پوشش دارند و با خانواده‌هایشان در ارتباط هستند. از اوایل اسفند به دلیل شیوع کرونا، ارتباط با این خانواده به صورت حضوری قطع شد و به صورت مجازی ادامه پیدا کرد. برخی از انجمن‌ها قبل از اینها در زمینه توانمندسازی خانواده‌ها فعالیت می‌کردند و حالا در وضع کرونایی به دلیل مشکلات اقتصادی خانواده‌ها و جلوگیری از کار کودک در خیابان، فعالیت‌هایشان را متمرکزتر کردند. یکی از انجمن‌هایی که در این زمینه فعالیت می‌کند آوای ماندگار دروازه غار است که کودکان زیر ٦ سال را هم تحت پوشش قرار می‌دهد.» به گفته او، تولید ماسک یکی از کارهایی بود که در این انجمن آغاز شد، به همین دلیل پیش از تعطیلات طی جلسه‌ای با هلال‌احمر به‌عنوان متولی این‌گونه اقدامات در شرایط بحران، برگزار و قرار شد ماسک‌ها تولید شوند و سازمان انرژی اتمی به‌عنوان مرجع ضدعفونی کردن این ماسک‌ها معرفی شد: «هر انجمن غیردولتی که بخواهد در زمینه بحران فعالیتی داشته باشد باید از هلال‌احمر مجوز بگیرد. به همین دلیل موضوع با این مجموعه در میان گذاشته شد و بعد از آن ماسک‌ها به سازمان انرژی اتمی فرستاده شدند. اوایل، کار به صورت رایگان انجام می‌شد اما بعدش درخواست پول کردند. این درحالی است که ما نهادی کاملا مردمی هستیم و از جایی بودجه‌ای نمی‌گیریم.» او می‌گوید تمام ماسک‌هایی که تولید می‌شود باید ضدعفونی شود. اگر گروه‌های خیریه این ماسک‌ها را ضدعفونی نمی‌کنند که وزارت بهداشت مقصر است و باید نظارت داشته باشد اگر هم سازمان انرژی اتمی برای گروه‌های دیگر را ضدعفونی می‌کند چرا تفاوت قائل می‌شود؟ «این ماسک‌ها بدون ضدعفونی، استاندارد نیستند، شاید تولید‌کننده این ماسک‌ها خودش مبتلا باشد. هر چند که شرایط کارگاه این افراد بهداشتی است اما به‌هرحال این ماسک‌ها دست سازند و نیاز به ضدعفونی دارند.»
رئیس هیأت‌مدیره شبکه یاری کودکان معتقد است که کودکان کار همچنان به این ماسک‌ها نیاز دارند: «ما در دوره بحران کرونا نتوانستیم کودکان کار را در خانه نگه داریم، آنها شرایط خوبی ندارند. خانواده‌هایشان درگیری‌ها و آسیب‌های زیادی دارند. در خانه ماندن این کودکان همراه با خشونت و آسیب‌های دیگر است. به همین دلیل آنها در خیابان‌ها هستند. باید حداقل امکاناتی فراهم می‌شد تا این افراد در خانه بمانند. اما این اتفاق نیفتاد. این کودکان حتی اگر نخواهند کار کنند باز هم به خیابان می‌روند به همین دلیل لازم است که ماسک به آنها داده شود.»
قرار بود برای یک دوره مشخص، ضدعفونی رایگان باشد
عباس بابایی، معاون منابع انسانی و پشتیبانی سازمان داوطلبان هلال‌احمر اما می‌گوید که برای دوره‌ای با سازمان انرژی اتمی هماهنگ شده بود تا این ماسک‌ها را ضدعفونی کنند. آن دوره هم تمام شد و دیگر این کار انجام نمی‌شود. سازمان‌های مردم نهاد و خیریه‌ای که پس از آن دوره اقدام به تولید ماسک می‌کنند دیگر خودشان باید بخشی از هزینه را پرداخت کنند. بابایی به «شهروند» می‌گوید: «پیش از تعطیلات عید در چند نوبت این ماسک‌ها در محله‌های مختلف توزیع شد و سازمان‌های مردم نهاد هم مشارکت داشتند، حالا بخشی از این انجمن‌ها خودشان به صورت جهادی مشغول به تولید ماسک هستند.» به گفته او، براساس پروتکل وزارت بهداشت حتما لازم نیست که ماسک‌ها با اشعه گاما ضدعفونی شوند. اشعه یووی هم این کار را می‌کند. اگر ماسک‌ها را اتو کنند یا در اتاقی با درجه حرارت بالای ٥٠ درجه بگذارند، ماسک‌ها ضدعفونی می‌شود.
٣٠ زن، تولید‌کننده ماسک بودند
در مجموعه آوای ماندگار دروازه غار، ٣٠ زن کار تولید ماسک‌ها را به عهده گرفته‌اند. آنها زنان ایرانی و افغانستانی هستند که خانواده‌های آسیب‌دیده اقتصادی یا اجتماعی دارند یا سرپرست خانواده‌اند یا کمک خرج. تا پیش از بحران کرونا، وسایل پارچه‌ای مثل کیسه‌های خرید و ... تولید می‌کردند و از اوایل اسفند‌سال گذشته شروع به تولید ماسک کردند. کارگاه آنها با ١٥چرخ خیاطی، محلی برای کار و معیشت‌شان شده. حالا اما مدتی است که این زنان دست از تولید ماسک کشیده‌اند و دیگر سفارش جدیدی نمی‌‌گیرند. خدیجه حسینی، مسئول کارگاه است می‌گوید در این مدت ٣٠هزار ماسک تولید شده که بیشتر آنها اهدایی بوده: «در این کارگاه تمام شرایط ضدعفونی رعایت می‌شود و خود زنان با ماسک و دستکش و کلاه کار می‌کنند. از وقتی که ماسک‌ها ضدعفونی نشدند، تولید آنها هم متوقف شد و کارهای دیگری درحال انجام است.»
کودکان خیابان به ماسک نیاز دارند
جمعیت امداد - دانشجویی امام‌علی(ع) هم ماسک و هم وسایل ضدعفونی‌کننده در میان کودکان کار و خیابان توزیع می‌کند اما به گفته سارا رضایی، مسئول کمیته سلامت جمعیت، ماسک باید به‌طور مداوم در میان این کودکان توزیع شود چرا که کودکان زباله‌گرد همیشه در بدترین شرایط قرار دارند و در معرض انواع بیماری‌ها هستند به همین دلیل خوب است که به‌طور مداوم ماسک داشته باشند تا استفاده از آن تنها محدود به دوره کرونا نباشد: «متاسفانه شهرداری نظارت کافی بر پیمانکارها ندارد. پیمانکارها هم در این دوره به‌کارگیری کودکان زباله‌گرد را متوقف نکرده و شرایط برای این کودکان ناسالم است.»
دیدگاه تان را بنویسید