آمار دقیقی از مسمومان الکلی در ایران وجود ندارد | حال خوب با مصرف مشروبات الکلی!

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری موج، قریب به ده روز پیش بود که خبرهایی درباره مسمومیت چندتن در کرج پس از مصرف مشروبات الکلی منتشر شد؛ خبری که در تازه‌ترین یافته‌ها و به گفته «فاضلی هریکندی» رئیس کل دادگستری استان البرز؛ تعداد افرادی که از ۲۳ خرداد به جهت مسمومیت ناشی از مصرف مشروبات الکلی حاوی متانول به بیمارستان‌های کرج مراجعه کرده‌اند ۱۹۱ نفر است که با توجه به فوت دونفر دیگر که وضعیت وخیم داشتند، تاکنون تعداد ۱۷ نفر فوت شده‌اند، همچنین در حال حاضر فقط ۴ نفر در بیمارستان بستری بوده که دو نفر از آن‌ها در بخش ویژه (اینتوبه) بستری هستند.

برپایه اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور نیز، از اول اسفند ۱۳۹۸ آغاز شیوع ویروس کرونا تا ۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، ۷۹۶ نفر بر اثر مسمومیت با مشروبات الکلی حاوی متانول فوت کرده‌اند که تهران با ۲۰۵ فوتی، بیشترین تعداد قربانیان را دارد. بنابر اعلام این نهاد قضایی، این آمار، بزرگ‌ترین حادثه مسمومیت جمعی بر اثر مصرف متانول در کشور در مقایسه با تلفات سال‌های اخیر بوده است.

اما اینکه بدانیم متانول که از آن در ترکیبات مشروبات الکلی استفاده می‌کنند چیست بسیار مهم است. در واقع متانول یک آلکانول مایع ساده شفاف و بی‌رنگ است که به ‌راحتی با اتانول اشتباه گرفته می‌شود. این الکل برخلاف اتانول که دارای کاربردهای گسترده‌ای در زمینه‌های مختلف خانگی، صنعتی و پزشکی است و از مواد اصلی تشکیل‌دهنده الکل طبی و نوشیدنی‌های الکلی محسوب می‌شود، بسیار سمی است و برای مصرف انسان مناسب نیست.

مسمومیت با متانول سبب بروز علایم خطرناکی می‌شود که اگر مصرف‌کننده در زمان درستی به مرکز درمانی مراجعه نکند، حتی می‌تواند باعث مرگ و نابینایی او شود. مسموم‌شدگان این ماده مرگبار اگر جان سالم به در ببرند هنگامی که به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند باید تحت مداوا و دیالیز قرار بگیرند.

خبرنگار اجتماعی موج در راستای اخبار منتشر شده با «سیدحسن موسوی چلک» رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران، به گفت‌وگو پرداخته است که در ادامه می‌خوانیم:

آمارها از میزان و سن مصرف مشروبات الکلی در جامعه دقیق نیست

سیدحسن موسوی‌چلک، با اشاره به اینکه آمار دقیقی از میزان و سن مصرف‌کنندگان مشروبات الکلی در جامعه وجود ندارد، گفت: در پیماشی که در سال 98 انجام گرفت سن شروع مصرف الکل در 36 درصد افراد بین 11 تا 17 سال بوه است و حدود 2 درصد مصرف دایمی الکل داشتند و بقیه مصرف کنندگان به صورت تفننی الکل مصرف می‌کردند. افزایش مصرف الکل در کشور بسیار تأمل برانگیز است زیرا هر چند وقت یکبار اخباری مبنی بر مسمومیت‌های الکلی از شهرهای مختلف یا بعضا روستاها می‌شونیم اما آنچه نگران کننده به‌نظر می‌رسد افزایش مصرف الکل در هر دو جنس زن و مرد است.

تدوین سند برنامه جامع پیشگیری، درمان و کاهش مسمومیت ناشی از الکل

رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران، وی در ادامه گفت: فاصله بین سال‌های 90 تا 91 شورای اجتماعی کشور با مشارکت وزارت بهداشت و سازمان‌های مختلف و جمعی از صاحب نظران این حوزه جلساتی را تشکیل دادند و پیرو آن سندی به نام برنامه جامع پیشگیری، درمان و کاهش مسمومیت ناشی از الکل تدوین و ابلاغ شد و پس از آن این سند مراکز مرتبط در این حوزه تأسیس شد که وزارت بهداشت خدمات خوبی را هم ارائه می کند.

آسیب‌های اجتماعی ناشی از مصرف الکل

وی با بیان اینکه باید بپذیریم مصرف الکل یک مسأله قابل توجه در کشور است، تصریح کرد: مصرف الکل آسیب‌های اجتماعی زیادی را به دنبال دارد. طبق گزارشی از سازمان جهانی بهداشت هر ساله 3 میلیون مرگ در دنیا به واسطه مصرف الکل وجود دارد. همچنین مصرف مشروبات الکلی به دلیل غیراستاندارد بودن موجب معلولیت‌هایی در افراد می‌شود. گاها دیده می‌شود که برخی افراد دست به خودکشی یا دیگر کشی یا خشونت می‌زنند.  

الکل نوشیدنی پرطرفدار در جهان

موسوی چلک با توضیح اینکه چرخش مالی نجومی در خرید و فروش مشروبات الکلی وجود دارد، گفت: این موضوع که مشروبات الکلی در جهان پرطرفدار است بر کسی پوشیده نیست. در کشور ما نیز با وجود قوانین و مقررات مصرف آن علنی نیست. به همین دلیل تولید و خرید و فروش مشروبات الکلی چرخش مالی نجومی دارد.

به گفته وی، در کشور ما آمار دقیقی از میزان مصرف مشروبات الکلی نیست. اینکه  آمارهایی که سازمان‌های مختلف ارائه می‌کنند را با چه ضریبی محاسبه می‌کنند جای تأمل دارد زیرا وقتی مسأله به حوزه جرم برمی‌گردد به دست آوردن آمارهایی که شیوع شناسی را به واقعیت نزدیک‌تر کند بسیار سخت است. پس هر آماری که در زمینه مشروبات الکلی ارائه می‌شود یا از حوادثی مانند مسمومیت‌های گروهی در البرز است یا نهایت ممکن است آمار مراجعه کنندگان مسمومان مشروبات الکلی به مراکز وزارت بهداشت یا آمارهای پزشکی قانونی باشد.

مافیای خرید و فروش مشروبات الکلی

موسوی چلک، توضیح داد: تولید، توزیع، خرید و فروش و مصرف مشروبات الکلی در ایران جرم است. از این رو مافیای این حوزه اقدام به تولیدات زیرزمینی مشروبات الکلی می‌کنند و زمانی که مصرف مشروبات بیشتر می‌شود قاچاقچیان اقدام به استفاده از الکل‌های صنعتی در تولیداتشان می کنند که یک بازار پرسودی را برای آنها و تولیدکنندگان غیرقانونی ایجاد کرده است.

تهدید سلامت اجتماعی

وی در ادامه با بیان چرایی افزایش مصرف مشروبات الکلی در کشور، گفت: مردم در مقاطعی بحران‌هایی از جمله سیل، زلزله، اعتراضات و کرونا را تجربه کردند که گرایش به مصرف مشروبات الکلی را افزایش داد و همین مسأله باعث مسمومیت‌های ناشی از مصرف را در پی داشت. هنگامی که مردم در برهه‌هایی از زندگیشان حال روحی خوبی ندارند به دنبال این هستند که با مواد کشیدن و یا مصرف مشروبات الکلی حال خودشان را خوب کنند. وقتی سلامت اجتماعی جامعه به دلایل مختلف تهدید می‌شود باید منتظر تبعاتی نیز باشیم. یک بخشی از دلایل افزایش مصرف الکل این است که افراد این کار را راهی برای فرار از مشکلاتی می‌دانند. بخشی دیگر برای کنجکاوی، لذت و ابراز وجود دست به مصرف می‌زنند و بخشی دیگر از مصرف کنندگان نیز الکلیسم هستند و مصرف کننده دایمی هستند.

به گفته موسوی چلک، اینکه بخواهیم بگوییم نبود شادی و نشاط در جامعه  سبب سوق دادن افراد به سمت مصرف مشروبات الکلی می‌شود یک نگاه اشتباه و غلط است.

به اعتقاد وی، با وجود اینکه که برای کنترل و مقابله با مصرف مشروبات الکلی تلاش های بسیاری می‌شود اما به دلیل اینکه تولیدات آن زیرزمینی است و اقتصاد بالایی هم دارد یک مقداری کار کشفیات و کنترل و شناسایی و مبارزه را سخت کرده است.