خدیجه افضل وزیری که بود؟

۵۵آنلاین :

خدیجه افضل وزیری پنجمین فرزند بی بی خانم استر آبادی و موسی‌خان وزیری بود که در سال 1308 هجری قمری در تهران به دنیا آمد. در بعضی منابع تاریخی آمده است که بی بی خانم وقتی هنوز مدرسه‌اش را تاسیس نکرده بود، برای اینکه دخترش خدیجه بتواند تحصیل کند او را با لباس پسرانه به مدرسه می‌فرستاد. به همین دلیل خدیجه هم اهمیت تحصیل و دانش برای دختران را درک کرد و وقتی به سن 16 سالگی رسید, در کنار مادرش به دختران درس داد و جزو اولین معلمان نخستین مدرسه دخترانه ایران لقب گرفت. خدیجه افضل وزیری در کنار تدریس، کار مطبوعات را هم شروع کرد. او در نشریات شکوفه، عالم‌نسوان، شفق سرخ و ایران‌نو مقالات مختلفی در دفاع از حقوق زنان نوشت‌ و در شفق سرخ با نویسنده‌ای که با نام مستعار می‌نوشت، وارد بحث و گفت‌وگوی دنباله‌دار شد. در کتاب خاطرات او آمده است: «در تهران که بودم، روزی روزنامه شفق سرخ را که آن زمان منتشر می‌شد به دستم دادند. شخصی به نام مستعار ع.جشی، حمله ای شدید به زن‌ها کرده بود. این مقاله مرا وادار به جوابگویی کرد. در سلسله مقالاتی در همان روزنامه شفق سرخ, جواب گفتم که خلاصه آن چنین بود: «زن را در خانه مخفی و محبوس کرده و از هر دانشی دور نگه داشته اید. در کار خارج هم شرکت نمی‌دهید. از بردن نامش هم عار دارید و به نام‌های منزل یا بچه‌های خانه، از قبیل مادر حسن از او یاد می‌کنید، از حقوق انسانی هم حقی برای او قائل نیستید. تمام حقوق به نفع مردان تعبیر و به مورد اجرا گذاشته می‌شود، توقع دارید چه باشد و چه کند؟ مردان کشور همه چه می‌کنند؟ بگذارید زنان هم با مردان درس بخوانند و کار یاد بگیرند، آن وقت خواهید دید که زنان کم تر از مردان نیستند.» خدیجه در کارهایی مثل طراحی و دوخت لباس هم دستی داشت و سعی می‌کرد از این نظر هم پیشگام باشد. او با آقا بزرگ ملاح ازدواج کرد که حاصل این ازدواج 5 فرزند بود. یکی از دختران خدیجه به نام مهرانگیز وزیری (ملاح) خاطرات شفاهی مادر را تدوین و بازنویسی کرد که این کتاب با نام «از زنان پیشگام ایران: افضل وزیری دختر بی بی خانم استرآبادی» منتشر شد.

*** امروز یکشنبه مصادف با 11 فوریه، در تقویم جهانی سازمان ملل، روز جهانی دختران و زنان در علم می باشد (International Day of Women and Girls in Science). این روز به منظور ارج نهادن به فعالیتها و دستاوردهای بانوان در علم، و تشویق هر چه بیشتر دختران به تحصیل نامگذاری شده است. این روز جهانی را به کلیه دختران و بانوان کشورمان تبریک عرض میکنیم.