دموکرات‌ها و سناریوهای آینده
زمانی که صحبت از پیروزی دموکرات‌ها و احتمال بازگشت آنها به توافق هسته‌ای مطرح می‌شود، به آن معنی نیست که برجام به طور حداکثری از سوی دو طرف اجرا خواهد شد و دیگر مشکلی وجود نخواهد داشت. علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بین‌المللی بحران در این باره می‌گوید «دموکرات‌ها بر این عقیده هستند که بازگشت به برجام امری واجب برای احیای اعتبار بین‌المللی آمریکا در پایبندی به تعهداتش است، اما آنها نیز معتقدند توافق برجام در بستر گسترده تنش میان ایران و آمریکا توافق پایداری نیست».
او معتقد است با توجه به اینکه بر اساس توافق برجام، بسیاری از محدودیتهای اعمال شده بر برنامه هسته‌ای ایران در دوره نخست ریاست جمهوری یک دموکرات (در صورت پیروزی دموکرات‌ها در نوامبر 2020) برچیده خواهند شد و نیاز است که یک توافق دیگر به امضای طرفین برسد و در این باره بحث‌های متعددی در کمپین دموکرات‌ها وجود دارد. دو سناریو جدی در این باره مطرح است: گروهی از دموکرات‌ها معتقدند که آمریکا باید به توافق برجام بازگردد و بعد به ایران اعلام کند که برای امضای یک توافق ثانویه برای بعد از سال 2023 که محدودیتهای هسته‌ای ایران به تدریج رفع می‌شوند، وارد مذاکره شود. مدل دیگری که مطرح است، مدل توافق ابتدایی برجام است که در سال 2013 امضا شد و دو طرف سطح محدودی از تعهدات را اجرایی می‌کردند و همزمان برای دستیابی به توافقی جامع در حال مذاکره بودند. در این مورد همچنان بحث‌هایی در کمپین دموکرات‌ها وجود دارد و عده‌ای معتقدند اهرم‌هایی که با تحریم‌های دولت ترامپ به دست آمده، نباید رایگان از دست برود و عده دیگری اما معتقدند این تحریم‌ها غیرقانونی و نامشروع بوده و استفاده رئیس جمهور آینده آمریکا از تحریم‌ها از ابتدا رابطه با ایران را خراب خواهد کرد. در این میان روایت مشاور کمپین ریاست جمهوری جو بایدن از نگاه دولت آینده دموکرات‌ها به موضوع توافق هسته‌ای نشان می‌دهد که با پیروزی بایدن سناریویی شبیه به سناریوی دوم در دستور کار دولت بایدن قرار خواهد گرفت.
جیک سالیوان که پیش‌تر مشاور امنیت ملی جو بایدن در دولت باراک اوباما بوده است در گفت‌وگویی مجازی در اندیشکده هادسون گفت که خروج دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا از توافق هسته‌ای به حامیان و مخالفان این توافق ثابت کرد که درباره یک چیز مهم اشتباه می‌کرده‌اند. سالیوان در این باره گفت: مخالفان و مدافعان توافق از جمله خود من فکر می‌کردیم که وقتی دولت ترامپ از این توافق خارج شد و تحریم‌هایی یک‌جانبه را [بر ایران] اعمال کرد، این تحریم‌ها احتمالا موثر واقع نمی‌شدند چراکه دولت ترامپ بقیه جهان را با آنها همراه نمی‌کرد. این درست از آب در نیامد. در واقع، آن تحریم‌ها صرفا از نظر ایجاد مضیقه اقتصادی برای ایران بسیار موثر بوده‌اند.
او همچنین اظهار کرد که تحریم‌های آمریکا آن «بازده خارق‌العاده را که دولت ترامپ به دنبال آن است نداشته‌اند». مشاور بایدن در ادامه گفت که دولت آینده آمریکا «باید به سرعت در دیپلماسی هسته‌ای با ایران تغییر موضع داده و در پی ایجاد چیزی در کنار توافق باشد اما فورا روند مذاکره برای توافق بعدی را فراهم کند. سالیوان راجع به توافق مورد نظرش توضیح داد: توافق بعدی از نظر من باید به بازه زمانی محدودیت‌ها پرداخته و آنها را تمدید کند. همچنین باید عوامل دیگری را که فهمیده‌ایم متعاقبا می‌توانند تقویت شوند در بر بگیرد. فکر می‌کنم این یک راهبرد منطقی بی نقص بوده و عاقلانه‌تر از این است که اساسا از ایران بخواهیم تسلیم شود تا آن‌جا که به مرز جنگ نزدیک شویم.
دیدگاه تان را بنویسید